کتب مذهبی ادیان

لطفا چند کتاب مشهور مذهبی ادیان مثل «نهج البلاغه» و «صحیفه سجادیه» در اسلام، یا «تلمود» در یهود، را در صورت دسترسی بیان فرمایید.

آن چه که با تتبع کوتاه یافت شد را می توان چنین بیان کرد:

در آیین «یهود» پس از «کتاب مقدس عبرانی» یا همان «عهد عتیق»، مهم ترین کتاب دین یهود، کتاب «تلمود بابلی» است که حدود قرن پنجم و ششم میلادی تالیف شده است. البته شروح دیگری چون «تلمود فلسطینی»، و «شرح میدرشی» نیز وجود دارد که نسبت به «تلمود بابلی» از اعتبار کمتری برخوردار هستند.
هم چنین کتاب «زوهَر» که در عرفان «قبالا» یا «کابالا» نوشته شده نیز یکی از کتاب های مهم عرفانی یهود است.
کتاب «شرح راشی» بر دو کتاب «کتاب مقدس»، و «تلمود بابلی» نیز مهم ترین کتاب قرون وسطی است.

در آیین «مسیحیت» در کتب ادیان، منابع دینی غیر از مجموعه «اناجیل»، و «نامه های رسولان» که در «عهد جدید» آمده، موردی ذکر نشده است.

همین طور در «زرتشت» به غیر از «زند» که تفسیر پهلوی از «اوستا» است کتاب دیگری در این تراز ذکر نشده است. شاید از این باب باشد که خود «عهد جدید» و «اوستا» مجموعه ای از متون مقدس دینی هستند.

اما در «هندوئیسم» ادعیه و آیین هندوئیسم در مجموعه ای به نام «وِداها» به معنای دانش امده است. قدیمی ترین مجموعه متون ودایی کتاب «ریگ ودا» است.
در دوره های بعدی برهمنان یا همان روحانیون هندو شرح و تفسیرهایی بر «وداها» نوشتند به نام «براهمنه ها». و کتاب های دیگری هم چون «مَهابهارَته»، «بهگودگیتا» که از متون دینی و ادبی هندوئیسم به شمار می رود.
آثار اخرین مرحله از تکامل «ودایی» نیز «اوپانیشادها» است.

در «بودیسم» هم قدیمی ترین کتاب «تری پیتاکا» است، اما فرقه های بودایی هر کدام کتاب های مختص خود را دارند. به عنوان مثال قانون شریعت بودایی چین در بودیسم شرقی بسیار حجیم است و نسخه چاپی آن برای اولین بار در بین سال های 971 تا 983 در دسترس قرار گرفت.
و مهمترین منابع بودیسم شمالی دو مجموعه شرعی عظیم است به نام های «بکاگیور» و «بستان گیور» که در منابع دین شناسی به آن ها اشاره شده است.

پی نوشت:
برگرفته از: جان.ر. هینلز، راهنمای ادیان زنده، ترجمه عبدالرحیم گواهی، نشر بوستان کتاب، قم، چاپ سوم، 1387؛ حسین توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ جهان، موسسه فرهنگی طه، تهران، چاپ دهم، 1386.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمایید