همراهی ائمه درآخرت

پرسش:

آیا راه و دعایی هست تا در قیامت و بهشت در کنار اهل بیت علیهم السلام باشیم؟

پاسخ:

در ادعیه فراوانی این درخواست وارد شده كه: وَ احْشُرنا مَعَ أئِمَّتَنا: خدایا! ما را با ائمه محشور بگردان.(۱) در زیارت عاشورا همین نكته را یادآوری میكنیم:
"اَللهُمَّ اجْعَلْ مَحْیای مَحیا مُحَمّدٍ و آلِ مُحَمّدٍ وَ مَماتی مَماتَ مُحَمّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد؛
خدایا! زندگی مرا مثل زندگی محمد و آل محمد قرار ده. مرگ مرا هم مانند درگذشت محمد و آل محمد قرار بده."
هر یك از شیعیان در بهشت، به فراخور مقام و مرتبهای كه كسب كردهاند، در درجهای جای دارند. همراهی با ائمه نیز درجاتی دارد كه بستگی به اعمال صالح و ثوابهای بندگان دارد. هر چه این فضائل بیش‌تر باشد، هم‌نشینی هم بیش‌تر خواهد بود.

این همراهی میتواند ابدی و همیشگی باشد و میتواند موقت باشد. بستگی به آن دارد كه آیا انسان در دنیا همیشه با آن‌ها بوده و یا ساعاتی از زندگی خود را با امام بوده است. نیز بستگی به آن دارد كه انسان فضایلی را كه امام داشتند، در حد و اندازه خود، آن‌ها را در وجود خود فراهم آورده یا بعضی را در خود ایجاد كرده است.

قرآن مجید و ائمه معصومین عوامل مختلفی را برای هم‌نشینی با خود ذكر كردهاند، ازجمله قرآن مجید می‌فرماید: وَ مَنْ یطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسولَ فَأُولَئك مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِم مِّنَ النَّبِیینَ وَ الصدِّیقِینَ وَ الشهَدَاءِ وَ الصلِحِینَ وَ حَسُنَ أُولَئك رَفِیقاً؛
كسی كه خدا و پیامبر را اطاعت كند، (در روز رستاخیز) همنشین كسانی خواهد بود كه خدا نعمت خود را بر آن‌ها تمام كرده، از پیامبران و صدیقان و شهدا و صالحان و آن‌ها خوب رفیقانی هستند.

در مورد‌شان نزول این آیه گفته‌شده: یكی از صحابه پیامبر به نام ثوبان كه نسبت به حضرت محبت و علاقه شدیدی داشت، روزی باحال پریشان خدمتش رسید، پیامبر از سبب ناراحتی او سؤال نمود، عرض كرد: زمانی كه دور می‌شوم و شما را نمیبینم ناراحت می‌شوم، امروز در این فكر فرورفته بودم كه فردای قیامت اگر من اهل بهشت باشم، مسلماً در مقام و جایگاه شما نخواهم بود، بنابراین شما را هرگز نخواهم دید. اگر اهل بهشت نباشم كه تكلیفم روشن است؛ بنابراین در هر حال از درك حضور شما محروم خواهم شد، با این حال چرا افسرده نباشم؟!
آیه‌های فوق نازل شد و به این‌گونه اشخاص بشارت داد كه افراد مطیع پروردگار در بهشت نیز هم‌نشین پیامبران و برگزیدگان خدا خواهند بود، سپس پیامبر فرمود: به خدا سوگند، ایمان مسلمانی كامل نمی‌شود مگر اینكه مرا از خود و پدر و مادر و همه بستگان بیش‌تر دوست بدارد و در برابر گفتار من تسلیم باشد.(۲)

پی‌نوشت‌ها:
۱. بحارالانوار، ج ۹۵،(ص) ۲۹۸.
۲. تفسیر نمونه، ج ۳،(ص) ۴۶۰.