ظهور پیامبران در زمین

پرسش:

چرا همه ی پیامبران در خاور میانه ظهور کرده اند؟

پاسخ:

در پاسخ به این سوال باید به چند نکته توجه کرد:

۱- ما از سرگذشت بسیاری از پیامبران خبر نداریم، پس هرگز نمی توانیم به طور قاطع بگوییم که تمام پیامبران در فلان منطقه بوده اند:

«وَ رُسُلاً قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَیْكَ مِنْ قَبْلُ وَ رُسُلاً لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَیْكَ؛[نساء/۱۶۴] و پیامبرانى كه سرگذشت آنها را پیش از این، براى تو باز گفته‏‌ایم و پیامبرانى كه سرگذشت آنها را بیان نكرده‌‏ایم.»

خصوصا با توجه به تعداد زیاد انبیاء که در روایات به آن ها اشاره شده است:

پیامبر خدا (ص) فرموده اند: «خداوند متعال یك صد و بیست و چهار هزار پیامبر آفرید.»[۱]

۲- بسیاری از رسولان، وظیفه تبلیغی داشته اند. راوی از پیامبر (ص) می پرسد که چند پیامبر از بین پیامبران، مرسل بوده اند و پیامبر (ص) در جواب می فرماید: سیزده نفر.[۲] با این حساب روشن است بسیاری از انبیاء، مطالب پیامبر مرسل را تبلیغ می کرده اند. همانگونه که حضرت لوط (ع) در زمان حضرت ابراهیم (ع) وظیفه تبلیغی داشته است. پس طبیعتا اسم رسول مرسل بیشتر باقی می ماند. و ما نمی توانیم با توجه به منطقه زندگی پیامبر مرسل، وجود پیامبران را در آن منطقه منحصر بدانیم. چون روشن شد که پیامبران مرسل عده ای را به نواحی دیگر اعزام می کرده اند.

۳- سنت الهی این است که به مرکزیت توجه نموه و سخن خود را از مرکز سرزمین ها، منتشر کند:

«وَ ما كانَ رَبُّكَ مُهْلِكَ الْقُرى‏ حَتَّى یَبْعَثَ فی‏ أُمِّها رَسُولاً یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِنا؛[قصص/۵۹] و پروردگار تو هرگز شهرها و آبادیها را هلاك نمى‌‏كرد تا اینكه در كانون آنها پیامبرى مبعوث كند كه آیات ما را بر آنان بخواند.»

پس طبیعی است که با توجه به مرکزیت خاورمیانه، عمده پیامبران مرسل، در این ناحیه زندگی کرده باشند. به هر حال امر قطعی این است که خدای متعال عادل است و بدون اتمام حجت بر هیچ بشری، او را عذاب نمی کند و در آیه بالا به همین امر اشاره شده است.

آیت الله جوادی در پاسخ به این سوال می فرمایند: «این كه در غرب پیامبری ظهور كرده است یا نه باید گفت ممكن است در آن قسمتها جمعیتی نبوده و یا اگر بوده ما دلیلی نداریم كه خداوند برای آنها انبیایی نفرستاده است چون همه انبیایی كه آمار و نامشان در جوامع روایی هست تنها نام بعضی در قرآن ذكر شده است خدای سبحان می‏فرماید: (منهم من قصصنا علیك و منهم من لم نقصص علیك؛[غافر/ ۷۸] ما پیش از تو رسولانی فرستادیم سرگذشت گروهی از آنان را برای تو باز گفته و گروهی را برای تو بازگو نكرده‌‏ایم)  لذا شاید در غرب نیز انبیایی بوده‏اند كه در قرآن قصه آنان نیامده است و علت عدم ذكر نام و قصه آنان در قرآن این است كه كتاب و آثار تبلیغی آنها برای مردم مشرق زمین و خاورمیانه اصلاً آشنا نبود»[۳]

پی نوشت:

[۱]. الخصال، ج‏۲، ص: ۶۴۱.

[۲]. بحار الأنوار ، ج‏۷۴، ص: ۷۳.

[۳]. تفسیر موضوعی ج ۶ آیت عبدالله جوادی آملی.