سؤال در بهشت

ادر آیه زير خداوند می فرماید از یکدیگر سوال نخواهند کرد فَإِذَا نُفِخَ فِی الصُّورِ فَلَا أَنْسَابَ بَینَهُمْ یوْمَئِذٍ وَلَا یتَسَاءَلُون هنگامی که در «صور» دمیده شود، هیچ یک از پیوندهای خویشاوندی میان آنها در آن روز نخواهد بود؛ و از یکدیگر تقاضای کمک نمی‌کنند (چون کاری از کسی ساخته نیست)! (سوره مومنون آیه 101( ولی در آیاتي دیگر می فرماید: اما همچنان در یک پرس و جوی دو جانبه شرکت خواهند کرد وَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ یتَسَاءَلُونَ در این هنگام رو به یکدیگر کرده (از گذشته) سؤال می‌نمایند؛( سوره طور آیه 25(
گر معنای اصلی یتسائلون (=سؤال) روشن شود پاسخ شما نیز روشن خواهد شد. سؤال در اصل به معنای طلب است(1)، حال این طلب دو کاربرد دارد: اول گاهی درباره تحصیل معرفت و دانش به کار می رود که به همان معنای سؤالی است که در مقابل جواب بکار می رود، یعنی سؤال کننده چیزی را نمی داند و به دنبال کشف و فهمیدن است. معنای فوق کاربرد زیادی در زبان فارسی و عربی دارد، در قرآن نیز بارها از این ریشه در معنای فوق به کار رفته است، مثل سؤال از هلال ماه، حج، حیض، انفاق، روز قیامت، انفال، شراب و غیره. مثال دوم شما طبق کارکرد اول می باشد، زیرا اگر به آیات قبل و بعد آن دقت کنید همه گی درباره سؤال از سرنوشت عده ای می باشد. دوم و گاهی سؤال (طلب) به معنای استمداد و درخواست چیزی می باشد، این معنا بیشتر در زبان عربی کاربرد دارد، قرآن نیز در مواردی آن را به کار برده است، مثلا وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ و سؤال كننده را از خود مران(2). لِلرِّجالِ نَصيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عَليماً، مردان نصيبى از آنچه به دست مى‏آورند دارند، و زنان نيز نصيبى (و نبايد حقوق هيچ يك پايمال گردد). و از فضل (و رحمت و بركت) خدا، براى رفع تنگناها طلب كنيد! و خداوند به هر چيز داناست‏.(3( نمونه اول شما (فَإِذَا نُفِخَ فِی الصُّورِ فَلَا أَنْسَابَ بَینَهُمْ یوْمَئِذٍ وَلَا یتَسَاءَلُون هنگامی که در «صور» دمیده شود، هیچ یک از پیوندهای خویشاوندی میان آنها در آن روز نخواهد بود؛ و از یکدیگر تقاضای کمک نمی‌کنند (چون کاری از کسی ساخته نیست)! ( کاربرد نوع دوم می باشد، زیرا این آیه در بیان احوالات روز قیامتی است که یکی از خواص مهم آن از كار افتادن نسبها است، زيرا رابطه خويشاوندى و قبيله ‏اى كه حاكم بر نظام زندگى مردم اين جهان است سبب مى‏شود كه افراد مجرم از بسيارى از مجازاتها فرار كنند، و يا در حل مشكلاتشان از خويشاوندان كمك گيرند، اما در قيامت انسان است و اعمالش، و هيچكس نمى‏تواند حتى از برادر و فرزند و پدرش دفاع كند و يا مجازات او را به جان بخرد. یا اينكه در صحرای محشر چنان در وحشت فرو مى‏روند كه از شدت ترس حساب و كيفر الهى از حال يكديگر به هيچوجه سؤال نمى‏كنند، آن روز روزى است كه مادر از كودك شيرخوارش غافل مى‏شود، و برادر، برادر خود را فراموش مى‏كند مردم همچون مستان به نظر مى‏رسند ولى مست نيستند، عذاب خدا شديد است! چنان كه در آغاز سوره حج می فرماید مادر، بچه شیرخوارش را برای حفظ جان خودش رها می کند. خلاصه مطلب : اگر در روز قیامت از همدیگر سؤال نمی کنند چون مطمئن هستند کسی نمی تواند به درخواستِ کمک آنها پاسخی دهد.

ـــــــــــــــ

(1)قاموس قرآن ج 3 ص 199.

(2) ضحی/10.

(3) نساء/32.

لینک بحث اصلی :http://http://www.askquran.ir/thread28860.html#post489370