ریشه ی "یا علی" گفتن
چرا در حضور فردی سُنّی "یا علی" می گوییم، می پرسند چرا "یا خدا" نمی گویید، در صورتی که علی(ع) بنده خدا است. ریشه "یا علی" گفتن چیست؟
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَابْتَغُواْ إِلَيهِ الْوَسِيلَةَ ... ﴿1﴾ ای كسانی كه ايمان آورده ايد پرهيزگاری پيشه كنيد و وسيله ای براي تقرب به خدا انتخاب نمائيد ... 1. معصومین واسطه فیض حق بر بندگان هستند. و هنگامی که ما این بزرگواران را خطاب قرار می دهیم و از آنان کمک می طلبیم در واقع آنان را واسطه بین خود و پروردگار قرار می دهیم چرا که انسان كامل آينه تمام نماى اسما و صفات حضرت حق و جلوه و مظهر جلال و جمال پروردگار است. توسل به انسان كامل، در حقيقت توجه به جلال و جمال خدا و توسل به چشمه فيض او است. 2. به دلیل ویژگی های خاص امام علی علیه السلام و رشادت ها و شجاعت های این بزرگوار ، بسیاری از شیعیان ، کارهای خود را متبرک به نام ایشان می کنند و می گویند "یا علی" و منظورشان این است که ای مولا و سرور ما ، ای بنده مخلص خدا دست ما را بگیر و از خدای قادر و رحیم تقاضا کن تا ما را دستگیری کند و در این کار موفق شویم.در واقع با این جمله " یا خدا " می گوییم و از خداوند کمک می خواهیم اما چون امام علی علیه السلام در پیشگاه خداوند دارای احترام و آبرو است ایشان را واسطه قرار می دهیم. 3. این رفتار و گفتن نام اولیا و معصومین فقط منحصر به هنگام برخواستن و بلند شدن نیست. به عنوان نمونه بسیاری از ورزشکاران قبل از ورود به میدان مسابقه نام مبارک " یا علی" ، "یا اباالفضل" ، "یا حسین"، "یا فاطمه زهرا" و .... را به زبان می آورند.یا در زمان دفاع مقدس رمز بسیاری از عملیات ها ، نام مقدس معصومین بود و .... 4.در روايات بسیاری ياد خدا و اوليای الهی، عبادت معرفی شده است از جمله: سَعْدِ بْنِ طَرِيفٍ عَنِ الْأَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَةَ قَالَ سَمِعْتُ ابْنَ عَبَّاسٍ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ذِكْرُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عِبَادَةٌ وَ ذِكْرِي عِبَادَةٌ وَ ذِكْرُ عَلِيٍّ عِبَادَةٌ وَ ذِكْرُ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِهِ عِبَادَةٌ الْخَبَرَ (2)ابن عباس می گويد: پيامبر اکرم فرمود: ياد خدا عبادت است و ياد من عبادت است و ياد علی عبادت است و ياد امامان که از فرزندان او هستند عبادت است. در این حدیث مبارک و احادیث مشابه آمده است که یاد مولی الموحدین امیرالمؤمنین علی علیه السلام و نگاه به چهره ایشان عبادت است. چرا که یاد علی علیه السلام باعث می شود که انسان به یاد عظمت و بزرگی خداوند بیفتد. پرسش : أُولَئِكَ الَّذِينَ يدْعُونَ يبْتَغُونَ إِلَى رَبِّهِمُ الْوَسِيلَةَ أَيهُمْ أَقْرَبُ وَيرْجُونَ رَحْمَتَهُ وَيخَافُونَ عَذَابَهُ إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ كَانَ مَحْذُورًا(الإسراء/57) آن کساني را که ايشان ميخوانند [خودشان ] به سوي پروردگارشان تقرب ميجويند [تا بدانند] کدام يک از آنها [به او] نزديکترند و به رحمت وي اميدوارند و از عذابش ميترسند چرا که عذاب پروردگارت همواره در خور پرهيز است علی خودش مانند بقیه به خدا تقرب می جسته و از عذاب او می ترسیده است حال چطور شد که در جای خدا او را می نشانید شما شیعه ها باید در برابر خدا پاسخگو باشید. پاسخ : 1. آیه ای که به آن استناد کرده اید در مقام بیان این نکته است که : مساله توسل ودست به دامن شدن به بعضى از مقربين درگاه خدا به طورى كه از آيه يا ايّها الّذين آمنوا اتّقوا اللّه وابتغوا اليه الوسيلة برمى آيد عمل صحيحى است وغير از آن عملى است كه مشركين بت پرست مى كنند، چرا كه آنان متوسل به درگاه خدا مى شوند، ولى تقرب وعبادت را نسبت به ملائكه وجن واولياى انس انجام مى دهند، وعبادت خداى را ترك مى كنند، نه اورا عبادت مى كنند ونه به اواميدوارند ونه از او بيمناك ، بلكه همه اميد وترسشان نسبت به وسيله است ، ولذا تنها وسيله را عبادت مى كنند، واميدوار رحمت وسيله وبيمناك از عذاب آن هستند آنگاه براى تقرب به آن وسيله ، كه به زعم ايشان يا ملائكه است ويا جن ويا انس متوسل به بتها ومجسمه ها شده خود آن خدايان را رها مى كردند، وبتها را مى پرستيدند، وبا دادن قربانيها به آنها تقرب مى جستند. ادعاى اصليشان اين بود كه ما به وسيله بعضى از مخلوقات خدا، به درگاه اوتقرب مى جوئيم ولى در مقام عمل آن وسيله را به طور مستقل پرستش نموده ، از خود آنها بيمناك وبه خود آنها اميدوار بودند، بدون اينكه خدا را در آن منافع مورد اميد، وآن ضررهاى مورد بيم موثر بدانند، پس در نتيجه بتها ويا خدايان را شريك خدا در ربوبيت وپرستش مى دانستند.(3) 2. محل اختلاف ما و شما این جا است که شما گمان می کنید که مدد خواستن و توسل یعنی این که کسی را جای خدا نشاندن . در صورتی که همان گونه که بارها و بارها در تاپیک های مختلف گفته شده ، تقرب جستن به بزرگان اصلا به معنای الوهیت دادن به آنان نیست . اگر شیعه واسطه هاى فيض را، فاعل مستقل از اراده و قدرت خدا بداند دچار شرك گشته است و باید پاسخگو باشد .در صورتی که شیعه ، واسطه های فیض را فاعل مستقل نمی داند و فاعل بودن آنان وابسته به قدرت و اراده خداوند است. در نتيجه اين حاجت خواستن، شرك نيست .
---------------------------
1. مائده/۳۵.
2. مستدرك الوسائل/ج5/ص283.
3. ترجمه تفسير الميزان ،ج 13 ،ص179-180.
برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید