خواب در بهشت؟
آیا در بهشت خواب وجود دارد؟
در روایتی از امام باقر(علیهالسلام) می خوانیم: اهل بهشت همواره زنده اند و هرگز نمی میرند، بیدارند و نمی خوابند، بی نیازند و محتاج نمی شوند، خوشحال اند و ناراحت نمی شوند، خندانند و هرگز نمی گریند، مورد احترامند و هرگز توهینی به آنان نخواهد شد و ... .(1) خواب برای بدن مادّی ضروری است چرا که بدن مادّی خسته می شود و نیاز به خوابیدن و استراحت پیدا می کند و اگر نخوابد مشکلاتی جدّی در سلامت انسان به وجود می آید و در نهایت مرگ گریبانگیر انسان می شود؛ اما انسان بهشتی در عالم مجرّدات نیازی به خواب ندارد ، چون چیزی به نام خستگی در عالم مجردات وجود ندارد «لَا یَمَسُّنَا فِیهَا نَصَبٌ وَلَا یَمَسُّنَا فِیهَا لُغُوبٌ»(2) اگر به سیرهی اهلبیت (علیهمالسلام) و اولیای الهی توجه داشته باشیم، کمترین زمان ممکن را برای خواب صرف میفرمایند و شبها دنبال فرصتی برای مناجات با خدای یکتا هستند لذا تا جایی که امکان دارد از خوابشان کم میکنند تا به عبادت و مناجات با خدا فرصت بیشتری داشته باشند. حال انسان بهشتی که در هر «آن» در بهشت متنعم به نعمات بهشتی است، از آن طرف هم نیازی به خواب ندارد، پس چه لزومی دارد که فرد بهشتی حتی لحظهای خواب داشته باشد! بهشتیان آنچنان غرق در نعمات بهشتی و لذت های بهشتی هستند که حتی فکر خواب را هم نمیکنند، فرض بفرمایید باغبان، باغش را در اختیار شما قرار داده و شما اختیار تامّ دارید که هر چه دلتان خواست از آن بخورید، حال با وجود میوههای تازه و رسیده آیا به فکر شما میرسد که میوههای گندیدهی چند روز قبل را بخورید؟ اگر چه شما اختیار تامّ دارید اما با وجود میوههای تازه، شما فکر خوردن میوههای گندیده را هم نمی کنید ... خواب در این عالم لذّت بخش است اما در بهشت جز محروم ماندن از لذات بهشتی نیست، لذا بهشتی نمیخوابد اگر چه بر اساس آیه ی «وَ لَکُمْ فيها ما تَشْتَهي أَنْفُسُکُمْ»(3) اگر دلش بخواهد میتواند بخوابد اما فرد بهشتی لذتهای بهشت را فدای خواب نمیکند؛ چنانکه ولیّ الهی نمیتواند لذت مناجات با خدا را فدای خواب بکند لذا از خوابش کم میکند تا مناجاتش با خدا بیشتر باشد. بهشتی هم هر لحظه از نعمات بهشی سراسر وجودش لذت میبرد، بنابراین اهل بهشت لذت نعمات بهشتی را بر خواب ترجیح میدهند. پرسشی در این جا مطرح می شود و آن این است که آیا اساسا در بهشت نیاز وجود دارد؟ برای مثال گرسنگی و تشنگی در بهشت وجود دارد؟ در پاسخ به این مطلب عرض می شود : در بهشت نیازی که لازمهاش درد و رنج باشد وجود ندارد، خوردن و آشامیدن بهشتیان از سر نیاز نیست بلکه چون لذت میبرند میخورند و میآشامند، به عبارت دیگر خوردن بهشتی برای رفع گرسنگی نیست بلکه صرفا برای لذت بردن است، لذا بر خلاف دنیا که انسان فقط تا زمان گرسنگی از خوردن لذت میبرد در بهشت سیری ناپذیر است و رنج سیری و پر خوری هم وجود ندارد. بهشت سراسر لذت و ابتهاج است، هیچ درد و رنجی در بهشت وجود ندارد نه رنج گرسنگی و نه رنج تشنگی و نه هيچ رنج ديگر. در قرآن كريم به اين مطلب تصريح شده كه بهشتيان هيچكدام از اين دردها را نخواهند داشت، ولی با اين حال میتوانند از نعمتهای بهشتی به هر اندازه كه مايل باشند استفاده كنند. « إِنَّ لَكَ أَلَّا تَجُوعَ فِيهَا وَلَا تَعْرَىٰ. وَأَنَّكَ لَا تَظْمَؤُاْ فِيهَا وَلَا تَضْحَىٰ »(4) همانا برای تو در بهشت آن است كه نه هرگز گرسنه شوی و نه برهنه و عريان مانی و نه هرگز در آنجا به تشنگی و گرمای آفتاب آزار بينی. برای مطالعه بیشتر ر.ک: معاد، استاد محمد شجاعی، انسان از آغاز تا انجام.
پی نوشت ها:
1. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 8، ص 220، ح215، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ه ق.
2. حجر: 48/15.
3. فصلت: 31/41.
4. طه: 119،118/20.
http://http://www.askquran.ir/showthread.php?t=59547&p=882646&viewfull=1#post88