ایمان، عقلی یا شرعی

منبع اصلی ایمان عقل است یا شرع؟

ایمان در ابتدای شکل گیری باید بر اساس عقل باشد نه شرع، چرا که مبتنی کردن ایمان بر شرع مستلزم دور است. به عبارتی شما می خواهید به خداوند متعال اعتقاد داشته باشید و اگر این اعتقاد بر مبنای گفته خدا که همان شرع است، باشد، دور پیش می آید. البته این مطلب در مورد ابتدای راه و شروع اعتقاد است وگرنه در ادامه مسیر، عمل به شریعت و دستورات الهی باعث ازدیاد ایمان شده و عقل و شرع مانند دو بال انسان را به تعالی خواهند رساند. از سوی دیگر با همسو و همراه بودن عقل و شرع از دیدگاه شیعه امامیه، ایندو یک کار را می کنند و به یک مسیر می خوانند. تایید این مطلب در روایات ما که ناظر به حجت ظاهری بودن دین و حجت باطنی بودن عقل است، نیز وارد شده است.(1) یا در روایت دیگری خداوند دلیل فرستادن دین و شریعت به دست پیامبران را نمایان کردن دفینه های عقول بیان می کند.(2) یا در روایت دیگری حضرت جبرئیل خطاب به حضرت آدم(علیهما السلام) می فرماید: ای آدم به من دستور داده شده است سه چیز را بر تو عرضه کنم. تو فقط یکی از آنها را انتخاب کن و دو تای دیگر را رها کن. آدم گفت: آن سه چیز کدام است؟ جبرئیل گفت: عقل و حیاء و دین. آدم گفت من عقل را انتخاب می‌کنم. جبرئیل به حیاء و دین گفت: شما بروید. ولی آن‌ دو به جبرئیل گفتند: به ما دستور داده شده هر جا که عقل بود، همان جا باشیم. جبرئیل گفت: به آنچه که دستور دارید عمل کنید. سپس عروج کرد.(3) بنابراین منبع اولیه ایمان عقل است که همین ایمان اولیه را می توان در پرتو عمل به دستورات دینی پرورش داده و به اعتلا رساند.

پی نوشت ها:

1. كلينى، محمد بن اسحاق،(1407)، الكافي، غفاري، علي اكبر، چهارم، تهران، دارالكتب الاسلاميه، ج1، ص16.

2. شريف الرضى، محمد بن حسين‏، (1414)،نهج البلاغة( للصبحي صالح)، تصحیح فیض الاسلام، اول، قم، نشر هجرت، ص43.

3. کلینی، ج1، ص10.

http://http://www.askquran.ir/showthread.php?t=60023&p=885918&viewfull=1#post88