ایرانی ودین اعراب
پرسش:
اگر به ایرانی بودن خود افتخار می‌کنیم، چرا باید پیرو دین عرب باشیم؟
پاسخ:
افتخار به ایران و ایرانی بودن، با پذیرش دین اسلام که یک دین توحیدی و الهی است (نه دین عربی)، منافاتی ندارد؛ چرا که دین از مقوله قومیت و مکان و زمان نیست که فلان دین، مخصوص فلان قوم و فلان زمان و مکان باشد. دین از سوی خداوند متعال است که خالق و هدایت کننده تمام افراد بشر است. برای او بین ایرانی، چینی، امریکایی، عرب و عجم هیچ فرقی نیست، همه را خودش خلق کرده و هدایت می‌کند.
در قرآن فرموده: «و هنگامی که به آنها گفته شود: از آنچه خدا نازل کرده است، پیروی کنید! می‌گویند: نه، ما از آنچه پدران خود را بر آن یافتیم، پیروی می‌نماییم. آیا اگر پدران آنها، چیزی نمی‌فهمیدند و هدایت نیافتند (باز از آنها پیروی خواهند کرد)؟!»(۱)
این آیه ملاک خوبی برای پذیرش دین به انسان می‌دهد که برای عقل انسان نیز قابل درک است. اینکه باید به آنچه از طرف خدا آمده عمل کرد، نه آنچه به قوم و ملیت و عملکرد اجداد مربوط می‌شود؛ زیرا این امکان وجود دارد که در عقاید آنها انحرافاتی ایجاد شده باشد که به دلیل تعصب کورکورانه از پیشینیان خود، در آن تفکر نکردند و به همین دلیل در راه هدایت قرار نگرفتند. پس معیار انتخاب دین این است که از طریق تفکر و تعقل در محتوای آن بفهمیم که این دین، (به دلیل اینکه به تمام نیازهای انسان پاسخ می‌دهد، تناقضی در آموزه‌های آن نیست و مطابق با فطرت انسانی است) از جانب خداست. ملاک قرار دادن حقانیت دین به خاطر اینکه مربوط به قوم و گروه خاصی است، صحیح نیست و می‌تواند انتخاب بر اساس تعصب باشد و به گمراهی ختم شود.
دین فرای ملیت و فرهنگ و مکان و زمان است؛ زیرا از سوی کسی می‌آید که فرای مکان و زمان و قوم و قبیله است. برای او دین راه رسم زندگی بشر است، با هر قوم و قبیله‌ای.
حال این پیامبر یک بار در قوم بنی اسرائیل ظهور می‌کند، یک بار در عرب، بار دیگر در فارس و... فرقی برای فراگیر بودن دین خدا نیست. آیا مسیحیان اروپا و آمریکا مشکلی با پذیرش یک پیامبر آسیایی (حضرت عیسی علیه السلام ) دارند؟
هر انسانی در یک مکانی به دنیا آمده و متعلق به آنجاست؛ ولی روحش که از سوی خدا به او داده شده، مکان بردار نیست. این روح باید به سوی خدا هدایت شود که با عبادت خدا طبق دستورات او محقق می‌شود و این دستورات که دین نام دارد، محدود به قوم و قبیله نیست.
خداوند متعال با تأکید فرمود که کرامت، بزرگی و ارزش، به رنگ و زبان و نژاد و ملیت و مرزهای جغرافیایی و... نیست، بلکه به تقوا است. این حکم عقل و وحی است که منطبق با حکمت الهی و نظام آفرینش است.
پی‌نوشت:
۱. البقره، ۱۷۰.
