اسلام و فمینیسم
انديشه ها و ديدگاه های اسلام در مقايسه با ديدگاه های فمنسيتی چگونه است؟
این سؤال به ظاهر کوتاه پاسخ بسیار مفصّلی می طلبد، زیرا بحث فمنیسم لایه های متعدد و گوناگونی دارد و اسلام نیز، عمل به برنامه و دستورات خود را در تمامی این لایه ها بصورت جدی مطالبه می کند، لذا بهتر این بود که مسائل قدری بیشتر خُرد شده تا پاسخ دقیق تری ارائه گردد، در این مقوله به نکات مهم اشاره می شود. ظلم در همه سطوح بد و منکر است، و زن به لحاظ ضعف جسمانی اش در برابر مردان متحمل ظلم بیشتری شده و باید برای نجات او کاری کرد، اما چکار باید کرد؟ زن کیست؟ چه ویژه گی هائی دارد؟ حقوقش چیست؟ و... پاسخ به سؤال های فوق وقتی میسر است که زن را انسان بدانیم و با تعریف دقیقی که اسلام از انسان دارد بشناسیم و بشناسانیم. عده ای سعی کردند جلوی ظلم بر زن را بگیرند. ببینیم چه تعریفی برای این تلاش خود بیان کردند، تعریف فمنیسم گرچه به معنای باور داشتن به حقوق زنان و برابری سیاسی، اجتماعی و اقتصادی زن و مرد است، و ادعا شده به معنای تساوی حقوق زن و مرد است نه تساوی جنس زن و مرد، اما در ادامه بررسی نظریات طرفداران آن مشخص می شود که نه تنها هیچ ملاحظه تفاوت جنس زن و مرد را نکردند، بلکه به عکس، مرد را جنس برتر دانسته و زن را برای عقب نماندن از مرد تشویق می کنند که در مسابقه ای نابرابر سعی کنند به مردان برسند!. در واقع طرفداران این تفکر، تبعیض جنیستی را به نفع مردان رواج داده و جنس زن را انسان درجه دو دانسته و به او می گوید اگر می خواهید درجه یک شوید به مردان اقتدا کنید و آن ها را الگوی زندگی خود قرار بدهید!. اما اسلام زن را یک انسان معرفی کرده و برای او (به جهت رسیدن به کمال) وظائف و تکالیفی مقرر داشته و طبق آن وظائف، به او ابزار خاص و متفاوت از مردان عنایت نموده است، این ابزار شامل تمام تفاوت های جسمی و روحی او با مرد است. اندیشه های اسلام و فمنیسم، اصلا قابل مقایسه نیستند، یعنی هیچ نقطه اشتراکی وجود ندارد، زیرا اسلام، انسان را اشرف مخلوقات و خلیفه خدا و مکلف و مسئول کارهای خود در این دنیا دانسته است، اما خواستگاه فمنیسم مبتنی بر نگاه مادی گرایانه و حیوانی به انسان است و همه باید و نبایدها را فقط و فقط در همین راستا می بیند و می سنجد، لذا نمی توانند درک صحیحی از انسان و زن داشته باشند. ـ مضرّات تفکر فمنیسم فمنیسم به دنبال در آوردن زن از چاله تحقیر و استثمار است، اما آیا توانسته به این مهم نائل آید؟ یا او را به چاه بزرگ تری انداخته است؟ ناگفته پیداست زن را وقتی می توان درک نمود که انسانیت او را شناخت، اما آن ها جایگاه انسان را در حد یک موجودی که آزادانه به تمام خواهش های حیوانی خود پاسخ دهد تنزل داده و تمام حق و حقیقت را اجابت غرائز او پنداشته و تبلیغ می کنند. نگاه ابزاری آن ها به زن (وسیله ای برای تبلیغ کالا و اطفاء شهوت مردان و...) زاویه 180٪ درجه ای با نظر اسلام دارد. آن ها زن را متحیر میان برزخی از زن یا مرد بودن قرار دادند این تحیّر مشکلات فراوانی را برای زن به وجود آورده است، ازدواج آزاد، خانواده تک والدینی، همجنس گرائی، معاشقه آزاد، خود ارضائی، ازدواج سهامی، مادر مجرد و... بخشی از سوغاتی است که تفکر فمنسیتی به زن هدیه داده است. جایگزینی آزادی حقیقی به احساس آزادگی (که یک حالت کاذب روانی است)، بهداشت روانی او را مختل ساخته است. جایگاه خانوادگی و کلیدی او در تربیت فرزند را از او گرفته و نقش جدیدی به او تحمیل کرده است. در نقش جدید نیز جز پست های پَست و غیر کلیدی و مشاغل خانگی و شبه خانگی به وی سپرده نشد. نماپردازی و زیباسازی، مهمان داری و پذیرایی، پذیرش و منشی‌گری، کار در کودکستان ها و مربی‌گری، فروشندگی و ایفا نقش، جلب مشتری در فروشگاه ها و نمایشگاه ها و دیگر کارهای خدماتی، مصادیق غالب اشتغالات زنانه است. زنان امروز از عوارض جسمی روحی فراوان ناشی از اشتغالات برون خانه ای و نوعاً مسئولیت مضاعف جمع میان کار در منزل و اجتماع و ایفای نقش دوگانه، رنج می‌برند. خلاصه در یک کلام فرو پاشی بنیان خانواده، اختاپوسی بر سر خانواده ها افکنده که صدای نهادهای مدنی ممالک غربی را نیز در‌آورده است. ناگفته پیداست غالب کسانی که طرفدار تفکر فمنیستی هستند راضی به چنین وضعیتی نیستند اما جایگزینی برای علاج این مصیبت ندارند. ـ اسلام و برابری زن و مرد در حقوق انسانی خویش قبل از بیان آن ها ذکر یک نکته ضروری است و آن این که: عملکرد مسلمانان معیار صحیحی برای نظر اسلام درباره مسائل گوناگون من جمله حقوق زن نیست، آن چه دین گفته اگر عمل شود کرامت انسانی زن حفظ می شود. تساوی حقوق زن و مرد و به عبارتی برابر بودن زن و مرد در طی نمودن مسیر کمال، موضوعی است که آیات و روایات بی شماری را به خود اختصاص داده است. «يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ خَبيرٌ»؛ اى مردم! ما شما را از يک مرد و زن آفريديم و شما را تيره ها و قبيله ها قرار داديم تا يكديگر را بشناسيد (اين ها ملاك امتياز نيست،) گرامى ترين شما نزد خداوند با تقواترين شماست خداوند دانا و آگاه است!.(1) بنابراین طبق نظر قرآن کریم ملاک برتری فقط تقواست نه جنسیت. آیات دیگری نیز همواره زنان را هم دوش مردان دارای موقعیت هائی برای انجام وظائف انسانی خود ذکر نموده است، مانند: «إِنَّ الْمُسْلِمينَ وَ الْمُسْلِماتِ وَ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْقانِتينَ وَ الْقانِتاتِ وَ الصَّادِقينَ وَ الصَّادِقاتِ وَ الصَّابِرينَ وَ الصَّابِراتِ وَ الْخاشِعينَ وَ الْخاشِعاتِ وَ الْمُتَصَدِّقينَ وَ الْمُتَصَدِّقاتِ وَ الصَّائِمينَ وَ الصَّائِماتِ وَ الْحافِظينَ فُرُوجَهُمْ وَ الْحافِظاتِ وَ الذَّاكِرينَ اللَّهَ كَثيراً وَ الذَّاكِراتِ أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَ أَجْراً عَظيماً»؛ به يقين، مردان مسلمان و زنان مسلمان، مردان با ايمان و زنان با ايمان، مردان مطيع فرمان خدا و زنان مطيع فرمان خدا، مردان راستگو و زنان راستگو، مردان صابر و شكيبا و زنان صابر و شكيبا، مردان با خشوع و زنان با خشوع، مردان انفاق كننده و زنان انفاق كننده، مردان روزهدار و زنان روزه دار، مردان پاك دامن و زنان پاك دامن و مردانى كه بسيار به ياد خدا هستند و زنانى كه بسيار ياد خدا مى كنند، خداوند براى همه آنان مغفرت و پاداش عظيمى فراهم ساخته است.(2) علاوه بر این، پیامبر اسلام محبت به زن را ملاک برتری مردان بیان نموده است: قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): «ألا خيركم خيركم لنسائه و أنا خيركم لنسائي»؛ بدانید بهترین شما کسی است که بهترین برخورد را با همسرش داشته باشد و من بهترین شما نسبت به همسرانم هستم.(3)
_________
(1) حجرات/ 13.
(2) احزاب/ 35.
(3) وسائل الشیعه، ج 20، ص 171.
