اسلام شناس شدن

برای اینکه اسلام شناس شویم چه باید بکنیم؟

اسلام شناسی همانطور که از اسمش پیداست یک مسئله معرفتی و شناختی است، بنابراین اولا مسیر آن یک مسیر علمی و معرفتی است و ثانیا مقصد هم یک مقصدی است که دارای مراتب است، یعنی اینطور نیست که اسلام شناس شدن یک مقصد ثابت باشد بلکه دارای مراتب است و هرچه انسان مطالعات و آگاهی اش در این زمینه بیشتر باشد، اسلام شناسی اش هم عمیق تر خواهد شد. بنابراین برای تحقق این مسیر باید نکات ذیل را مراعات بفرمایید: اول: برای تحقق این هدف باید یک برنامه مطالعاتی برای خودتان ترسیم کنید. دوم: برای اینکه انسان تبدیل به یک اسلام شناس حقیقی بشود باید از تمام علوم اسلامی در حد عمومی آگاهی داشته باشد، به همین خاطر باید برنامه مطالعاتی اش ناظر به همه علوم اسلامی باشد و در این زمینه از اساتید همان رشته کمک بگیرد؛ و اگر بتواند علوم مهم تر را پای درس اساتید فرا بگیرد که بسیار بهتر خواهد بود. سوم: اینکه انسان به یک اسلام شناس واقعی تبدیل شود مسئله ای زمان بر است، لذا باید در این راه پشتکار داشت، مسیری آهسته و پیوسته بسیار مطمئن تر از این است که انسان بخواهد با مطالعات شدید چند ساله به یک اسلام شناس تبدیل شود. همین که شما در ضمن تحصیل یا کار یا هر اشتغال و فعالیتی که دارید این مطالعات برنامه ریزی شده را قطع نکنید خواهید دید که با گذشت زمان به مرور بر آگاهی و اطلاعات شما از اسلام بسیار افزوده شده است. چهارم: ارتباط نزدیک با یک عالم زبده و قابل اعتماد به عنوان مشاور دینی بسیار مهم است، چون بالاخره هم در طول مطالعات ممکن است انسان با ابهاماتی روبرو شود، و هم رشد و تکامل علمی انسان باید تحت نظر یک متخصص باشد تا از انحرافات احتمالی، یا سوء برداشت های مطالعاتی و مانند آن پیشگیری به عمل آید، چرا که انحرافات کوچک اگر از همان ابتدا اصلاح نشود ممکن است با گذشت زمان به انحرافات بزرگ تبدیل شود. در تاریخ زیاد داشتیم کسانی که خودشان را اسلام شناس میدانستند در حالی که به خاطر نبود یک استاد و مرشد به انحراف کشیده شدند. پنجم: امروز با توجه به گستردگی علوم اسلامی تخصص در همه علوم اسلامی کاری بسیار دشوار و گاهی ناممکن است، بنابراین بعد از آگاهی از علوم پایه و نیز از علوم اسلامی به صورت عمومی، برای تخصص عمیق تر و بالاتر باید بر روی یک رشته از علوم اسلامی تمرکز کرد و در آن پیش رفت. ششم: و نکته پایانی اینکه علوم اسلامی و دینی از سنخ نور است، همانطور که امام صادق(علیه السلام) فرموده اند: «الْعِلْمُ نُورٌ يَقْذِفُهُ اللَّهُ فِي قَلْبِ مَنْ يَشَاء»؛ علم نوری است که خداوند در دل هر کسی بخواهد قرار می دهد.(1) بنابراین ظرفی که این نور در آن قرار می گیرد نیز باید پاک باشد تا ماندگار شده و تأثیرگذار باشد، یعنی خود انسان هم از آن بهره ببرد، به همین خاطر انبیا نیز تزکیه را بر تعلیم مقدم میداشتند: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنينَ إِذْ بَعَثَ فيهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَة»؛ خداوند بر مؤمنان منت نهاد هنگامى كه در ميان آنها، پيامبرى از خودشان برانگيخت كه آيات او را بر آنها بخواند، و آنها را پاك كند و كتاب و حكمت بياموزد(2) پس نقش تهذیب نفس برای اسلام شناس واقعی شدن نیز بسیار جدی بوده و باید مورد توجه قرار گیرد.

پی نوشت ها:

1. منسوب به امام جعفر صادق(علیه السلام)، مصباح الشریعه، نشر اعلمی، بیروت، چاپ اول، 1400ق، ص16.

2. آل عمران: 164/3.

http://www.askquran.ir/showthread.php?t=59823&p=888434&viewfull=1#post88