یک جوان‌، چطور می‌تواند، دربارة زنان و امور شهوت‌انگیز فکر نکند؟

شکی نیست در این که غرایز و تحریکات وجود انسان‌، نیاز به کنترل دارد، همان گونه که اتومبیل به ترمز احتیاج دارد. در این جا، برای نمونه‌، چند راه کلی برای بازداشتن و کنترل انسان‌، از دیدگاه قرآن را بیان می‌کنیم‌: 1. تفکر و اندیشه صحیح‌: به طور کلی‌، فکر کردن صحیح‌، به طور مستقیم یا غیر مستقیم‌، از عوامل بازدارنده به شمار می‌آید، زیرا مانند آینة صاف‌، زیباییها و زشتی‌های امور را برای انسان نشان می‌دهد. قرآن در آیات بسیاری‌، مردم را به اندیشیدن و تفکر، دربارة حقایق عالم دعوت کرده‌، و از آن‌ها خواسته است که بدون فکر، کاری را انجام ندهند. حضرت علی‌نیز می‌فرماید: "مازل‌ّ من احسن الفکر; کسی که نیکو بیندیشد، دست خوش لغزش نمی‌شود."(میزان الحکمه‌، محمد ری‌شهری‌، ج 7، ص 538، به نقل از غررالحکم‌.) 2. ایمان به خدا و توجه به او در همه جا، از اساسی‌ترین اهرم‌های بازدارندة از گناه است‌، زیرا این موضوع‌، آن چنان نیرویی در برابر گناه برای انسان به وجود می‌آورد که او را نفوذناپذیر می‌کند. در آیات زیادی‌، بر ایمان‌، برای بازداری از گناه‌، تکیه شده است‌; برای مثال‌: 1. "أَلَم‌ْ یَعْلَم بِأَن‌َّ اللَّه‌َ یَرَی‌َ;(علق‌،14) آیا انسان نمی‌داند که خداوند همة اعمالش را می‌بیند." 2. "إِن‌َّ رَبَّکَ لَبِالْمِرْصَاد;(فجر،14) قطعاً پروردگار تو در کمین‌گاه است‌." 3. "إِن‌َّ الَّذِین‌َ اتَّقَوْاْ إِذَا مَسَّهُم‌ْ طَغ‌ف‌ٌ مِّن‌َ الشَّیْطَـَن‌ِ تَذَکَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُون‌;(اعراف‌،201) پرهیزگاران‌، هنگامی که گرفتار وسوسه‌های شیطان شوند، به یاد خدا می‌افتند و بینا می‌گردند." 3. خودشناسی و توجه به شخصیت انسانی‌، خیلی مهم است که انسان‌، شخصیت خود را بشناسد و به آن توجه داشته باشد، چرا که بخشی از گناهان‌، بر اثر آن است که انسان‌، به ارزش خود پی نبرده است‌; چنان که انسان‌، ماشین نو و آخرین سیستم را روی جادة خاکی نمی‌برد و می‌گوید: حیف است با این ماشین به این جاده بروم‌; انسان آگاه نیز، هیچ وقت خود را به معاصی آلوده نمی‌کند. روی این اساس‌، خداوند خطاب به مؤمنان می‌فرماید: "أَرَضِیتُم بِالْحَیَوَة‌ِ الدُّنْیَا;(توبه‌،38) آیا شما به زندگی دنیا راضی شده‌اید؟!" حضرت علی‌نیز فرمود: "قبیح بذی العقل ان یکون بهیمة وقد امکنه ان یکون انساناً; برای خردمند، زشت است که هم چون حیوان باشد، با این که برای او ممکن است‌، انسان باشد."(محمد تقی فلسفی‌، اخلاق‌، ج 2، ص 12.) 4. ایمان به روز آخرت‌: این نیز مهم است که ما، معاد را فراموش نکنیم و همواره به یاد آن باشیم‌، که هر چند ایمان و یقین قطعی‌، به آن نداشته‌، بلکه ظن‌ّ و گمان به آن داشته باشیم‌، برای دوری از گناه و دوری از امور شهوت‌انگیز کافی است‌. قرآن می‌فرماید: "أَلاَ یَظُن‌ُّ أُوْلَغ‌کَ أَنَّهُم مَّبْعُوثُون # لِیَوْم‌ٍ عَظِیم‌ٍ # یَوْم‌َ یَقُوم‌ُ النَّاس‌ُ لِرَب‌ِّ الْعَـَـلَمِین‌(مطففین‌،4ـ6) آیا این کم فروشان گمان نمی‌کنند که در روز بزرگی برانگیخته خواهند شد، روزی که همة مردم در پیشگاه پروردگارشان برانگیخته خواهند شد." 5. ترس از عواقب گناه‌: چرا که خوف از خدا و ترس از عواقب شوم گناه‌، یکی از عوامل کنترل کنندة انسان از امور شهوت‌انگیز است‌. امام صادق‌فرمود: "العجب ممن یخاف العقاب ولم یکف‌ّ; عجبا از کسی که از عذاب الهی می‌ترسد، ولی خودداری از گناه نمی‌کند."(بحارالانوار، علامه مجلسی‌(ره‌)، ج 77، ص 237.) البته‌، در کنار آن چه بیان شد، موضوعاتی از قبیل حضور در محیطهای سالم و پاک‌، انتخاب دوست سالم‌، تعیین هدف و اشتغال به مقدمات آن‌، برای رسیدن به آن هدف و بی‌کار ننشستن و مطالعة کتب علمی‌، دینی و امثال آن‌، می‌تواند ذهن انسان را متمرکز، پاک و با نشاط نگه دارد.