چگونه می‌توان پایه‌های فرهنگی و استقلال یک کشور، در بُعد فرهنگی را تقویت کرد؟

روشن است که بُعد فرهنگی یک کشور، هم چون ابعاد دیگر آن‌، از اهمیت به سزایی برخوردار است‌، حتی می‌توان گفت که ابعاد فوق‌، مبتنی بر این بُعد فرهنگی است‌، زیرا گر جنبه‌های مختلف فرهنگ یک مردم‌، قوی باشد، ابعاد دیگر هم از ضمانت لازم برخوردار خواهند بود، دربارة این که چگونه می‌توان پایه‌های فرهنگی را تقویت کرد، چند نکته را خاطر نشان می‌کنیم‌: 1. روشن‌گری و آگاه نمودن مردم به ارزش‌های اسلامی و ملّی‌: با توجه به این که بخشی از باورهای مردم‌، بر پایة گزاره‌های دینی تشکیل شده است و این فرامین و نواهی الهی است که به گرایش‌های نهفته در ضمیر بشری شکل می‌دهد و آن را تصحیح می‌کند، جایگاه ویژة ارزش‌های اسلامی نزد مردم روشن می‌شود. این اهمیت‌، به نوبة خود می‌طلبد که این حقایق و معارف‌، با لحاظ مقتضیات زمان و مکان‌، به صورت روشن و شفاف‌، در اختیار مردم گذاشته شود تا مردم با آشنا شدن به فواید و ثمرات آن‌، با جان و دل به آن‌ها عمل کنند. خداوند، پیامبر6 خود را نیز به چنین وظیفة سنگینی گوشزد می‌کند: "وَ مَآ أَنزَلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَـَب‌َ إِلآ لِتُبَیِّن‌َ لَهُم‌ُ الَّذِی اخْتَلَفُواْ فِیه‌;(نحل‌،64) ما قرآن را بر تو نازل نکردیم‌، مگر برای این که آن چه را در آن اختلاف دارند، برای آن‌ها روشن کنی‌." 2. ارج نهادن به عاملین ارزش‌های اسلامی و الهی در جامعه‌: شکی نیست در این که تشویق و پاداش دادن به کسانی که ارزش‌های الهی را عمل می‌کنند، نه تنها قدردانی از آن‌ها به حساب می‌آید، بلکه ترغیب دیگران نیز، برای عمل به این نوع ارزش‌ها به شمار می‌آید. روشن است که دادن این امتیازات‌، برخاسته از منطق قرآنی و اسلامی است‌; زیرا قرآن خود می‌فرماید: "لآ یَسْتَوِی الْقَـَعِدُون‌َ مِن‌َ الْمُؤْمِنِین‌َ غَیْرُ أُوْلِی الضَّرَرِ وَالْمُجَـَهِدُون‌َ فِی سَبِیل‌ِ اللَّه‌ِ بِأَمْوَ َلِهِم‌ْ وَأَنفُسِهِم‌ْ فَضَّل‌َ اللَّه‌ُ الْمُجَـَهِدِین‌َ بِأَمْوَ َلِهِم‌ْ وَأَنفُسِهِم‌ْ عَلَی الْقَـَعِدِین‌َ دَرَجَة‌;(نسأ،95) هرگز افراد با ایمانی که بدون بیماری و ناراحتی‌، از جهاد باز نشستند، با مجاهدانی که در راه خدا، با مال و جان خود جهاد کردند، یکسان نیستند. خداوند، مجاهدانی را که با مال و جان خود جهاد نمودند، بر قاعدان ]= ترک کنندگان جهاد[ برتری مهمی بخشیده است‌." 3. مجازات نمودن متخلفان و تعدّی‌گران به ارزش‌های ملی و دینی‌: معلوم است که گاهی برخی افراد، ممکن است در اثر عواملی در جامعه‌، در صدد حرکت و اقدام بر ضدّ ارزش‌های دینی و ملی برآیند و به کارهای خلاف دست بزنند، در چنین موقعیتی‌، نوع اقدام با افراد متخلّف‌، هم چون نوع خلاف آن‌ها، تفاوت پیدا می‌کند، به همین علت‌، اسلام مجازات‌های مختلفی‌، مانند: قصاص‌، دیات‌، حدود و تعزیر را وضع کرده است‌. به راستی‌، اگر به این قوانین عمل شود، نه تنها متمرّدان‌، درس عبرت می‌گیرند، بلکه آدم‌های خوب نیز، با دل‌گرمی بیش‌تر و با پشتوانة محکم‌تری در انجام کارهای پسندیده تلاش خواهند کرد. قرآن می‌فرماید: "تِلْکَ حُدُودُ اللَّه‌ِ فَلاَ تَعْتَدُوهَا وَمَن یَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّه‌ِ فَأُوْلَغ‌کَ هُم‌ُ الظَّـَـلِمُون‌;(بقره‌،229) این‌ها حدود و مرزهای الهی است‌; از آن تجاوز نکنید و هر کس از آن تجاوز کند، ستمگر است‌." حاصل سخن این که اگر به مردم‌، آگاهی کافی و کامل بدهیم‌، و از راه رسانه‌های گروهی و تبلیغی‌، اندیشه‌های مردم را درست هدایت و راهنمایی کنیم‌، و در مقام عمل نیز، به عاملان بها بدهیم و متخلفان را مجازات کنیم‌، به بهترین وجه می‌توانیم پایه‌های فرهنگی و ملی خودمان را تقویت کنیم‌، از این رو، بیش‌تر باید به متون کتاب‌های درسی و دانشگاهی‌، و برنامه‌های تلویزیونی و آثار علمی و هنری و صنعت جهان‌گردی‌، توجه کافی و عمیق کنیم که با اهمیّت به این‌ها می‌توان بُعد فرهنگی را بیمه و تقویت کرد.