چگونه می‌توانیم با خدا بهتر راز و نیاز کنیم و حرف‌ها، آرزوها و خواسته‌های‌مان را با او در میان بگذاریم‌؟

این که انسان‌، خواهان راز و نیاز بهتر با خداوند بوده و از کمالات و توفیقاتی است که خداوند متعال به وی عنایت کرده است‌. اما در خصوص پاسخ مورد نظر، چند نکتة اساسی را توصیه می‌کنیم‌: 1. نزدیکی خداوند به انسان‌اولین قدم برای راز و نیاز بهتر با خداوند و بیان خواسته‌ها، این است که بدانیم خالق یکتا تا چه اندازه به ما نزدیک است و حرف‌های ما را می‌شنود. قرآن کریم می‌فرماید: "أَلَم‌ْ یَعْلَم بِأَن‌َّ اللَّه‌َ یَرَی‌َ;(علق‌،14)، آیا او ندانست که خداوند ]همة اعمالش را[ می‌بیند!" "وَ هُوَ مَعَکُم‌ْ أَیْن‌َ مَا کُنتُم‌ْ وَ اللَّه‌ُ بِمَا تَعْمَلُون‌َ بَصِیر;(حدید،4)، و هر جا باشید، او با شما است‌، و خداوند نسبت به آن چه انجام می‌دهید بینا است‌."; "ولَقَد خَلَقنَا الاِنسـَن‌َ ونَعلَم‌ُ ما تُوَسوِس‌ُ بِه‌ِ نَفسُه‌ُ ونَحن‌ُ اَقرَب‌ُ اِلَیه‌ِ مِن حَبل‌ِ الوَرید;(ق‌،16)، ما انسان را آفریدیم و وسوسه‌های نفس او را می‌دانیم‌، و ما به او از رگ قلبش نزدیک‌تریم‌."; "واعلَموا اَن‌َّ اللّه‌َ یَحول‌ُ بَین‌َ المَرءِ وقَلبِه‌ِ;(انفال‌،24)، و بدانید خداوند میان انسان و قلب او حایل می‌شود."; "واِذَا سَاَلَکَ عِبادی عَنّی فَاِنّی قَریب‌ٌ اُجیب‌ُ دَعوَة‌َ الدّاع‌ِ اِذا دَعان‌ِ فَلیَستَجیبوا لی ولیُؤمِنوا بی لَعَلَّهُم یَرشُدون‌;(بقره‌،186)، و هنگامی که بندگان من‌، از تو دربارة من سؤال می‌کنند، (بگو) من نزدیکم‌; دعای دعا کننده را، به هنگامی که مرا می‌خواند، پاسخ می‌گویم‌; پس باید دعوت مرا بپذیرند، و به من ایمان بیاورند، تا راه یابند ]و به مقصد برسند[." از این آیات و مانند آن‌، نزدیک بودن خداوند به انسان و این که او همه را می‌بیند و به حرف‌های آن‌ها گوش می‌دهد، به خوبی آشکار است‌. 2. معرفت‌، ایمان و یقین‌برای بهتر راز و نیاز کردن با خداوند و تقاضای خواسته‌های خود از او، شناخت خداوند و صفات کمال او لازم و مهم است‌. بعد از شناخت‌، ایمان و یقین قلبی ـ (که یقین‌، بالاترین حدّ ایمان است‌) ـ نقش اساسی را دارد. اگر یقین داشته باشیم که "وما تَسقُطُ مِن ورَقَة‌ٍ اِلاّ یَعلَمُها;(انعام‌،59)، هیچ برگ درختی ساقط نمی‌شود، مگر آن که خداوند می‌داند." می‌فهمیم که آن چه در دل بندگانش می‌گذرد را نیز می‌داند، و اگر خواسته‌های درونی ابراز شود، به خصوص اگر مضطر باشیم خداوند در صورت مصلحت‌، آن دعاها را با اخلاص اجابت می‌کند، زیرا خداوند می‌فرماید: "وقال‌َ رَبُّکُم‌ُ اُدعونی اَستَجِب لَکُم‌;(غافر،60)، پروردگار شما گفته است‌: من را بخوانید تا ]دعای‌[ شما را بپذیرم‌." و در جای دیگر می‌فرماید: "اَمَّن یُجیب‌ُ المُضطَرَّ اِذا دَعاه‌ُ ویَکشِف‌ُ السّوءَ;(نمل‌،62)، یا ]کیست‌[ آن کس که درمانده را ـ چون وی را بخواند ـ اجابت می‌کند، و گرفتاری را برطرف می‌گرداند." 3. ابزار و کیفیت استفاده از آن‌مطلب مهم دیگری که ما را در بهتر راز و نیاز کردن با خداوند و بیان خواسته‌های درونی‌مان کمک می‌کند، استفاده از ابزار و راه استفادة از آن است که در این جا به چند مورد اشاره می‌کنیم‌: 1. نماز، بهترین وسیله‌ای است که انسان می‌تواند با خداوند راز و نیاز کند; 2. دعا، به ویژه دعای شبانه در خلوت‌گاه نیز وسیلة دیگری است‌; به شرط آن که بدانیم چگونه دعا کرده و چه دعاهایی را در چه زمانی بخوانیم‌; 3. توسل به پیامبر اکرم‌، فاطمة زهرا ـ سلام الله علیها ـ و امامان معصوم‌: نیز بهترین وسیله برای کمک گرفتن در این باره است‌: "یـَاَیُّهَا الَّذین‌َ ءامَنوا اتَّقُوا اللّه‌َ وابتَغوا اِلَیه‌ِ الوَسیلَة‌َ;(مائده‌،35)، ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از ]مخالفت فرمان‌[ خدا بپرهیزید; و وسیله‌ای برای تقرّب به او بجویید." مرد حاجت‌مندی کنار قبر پیامبر اکرم‌آمد، نماز خواند و چنین دعا کرد: "خداوندا! من از تو تقاضا می‌کنم و به وسیله پیامبر ما محمد6 پیامبر رحمت به سوی تو متوجه می‌شوم‌، ای محمد! من به وسیلة تو متوجه پروردگار تو می‌شوم تا مشکلم حل شود." چیزی نگذشت که مشکل او حل شد.(بحارالانوار، مجلسی رحمة الله علیه‌، ج 18، ص 13، مؤسسة الوفأ.) و...(ر.ک‌: تفسیر نمونه‌، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 4، ص 363-371، دارالکتب الاسلامیة‌.)