چه چیزهایی سبب پنهان ماندن گناهان می‌شود؟

صبر الهی و ستار العیوب بودن خدا، از جمله عوامل پوشیده ماندن گناهان انسان است‌; البته باید توجه داشت‌، همان گونه که خداوند، پوشانندة عیب هاست‌; حیکم هم هست‌. صفت حکمت او، موجب می‌شود، سرانجام در شرایطی خاص‌، گناه پوشیده شدة انسان آشکار شود. امام علی‌در سخنی ژرف و مهم در این باره می‌فرمایند: "عیبک مستور مااسعدک جدُّک‌;( کلمات قصار نهج البلاغه‌، کلمه پنجاه و یکم‌. ) تا زمانی که بخت با تو یاراست‌، عیب تو پنهان می‌ماند." روشن است که انسان از درون خود و ضمیرش آگاه است و چه خوب است انسان‌، قبل از فاش شدن عیوب خود، آن را اصلاح کند. 2. جدال و کشمکش درونی انسان با نفس خود که نتیجة آن حرکت به سمت هدایت و پاکی است‌، می‌تواند از عوامل پنهان ماندن گناه باشد; چرا که در فرآیند این اقدام‌، گناه‌کار خود به ریشه‌کنی گناه از خود پرداخته است‌. آیاتی شبیه آیه شریفه‌: "و ما کان‌َ اللّه‌ُ لِیُعَذِّبَهُم واَنت‌َ فِیهِم وما کان‌َ اللّه‌ُ مُعَذِّبَهُم وهُم یَستَغفِرون‌; (انفال‌،33) ولی (ای پیامبر) تا تو در میان آن‌ها هستی‌، خداوند آن‌ها را مجازات نخواهد کرد، و ]نیز[ تا زمانی که استغفار می‌کنند، خدا عذابشان نمی‌کند." گر چه درباره عذاب است‌، ولی با اندکی توسعه در مفهوم آیه‌، شاید بتوان برداشت نمود، حال که عذاب نمی‌کند، چه بسا حتی گناه را افشا نکرده در پردة پوشش نگه دارد. 3. روایاتی از امامان معصوم‌: آمده است که‌: چنان‌چه افرادی‌، عیوب دیگران را به منظور بد نام کردن او، مطرح کنند و آشکار سازند، خداوند هم پرده از گناهانشان بر می‌دارد: "عن ابی عبداللّه‌قال‌: من کفی‌َ اخاه بما یؤنبه أنّبه‌ُ اللّه فی الدنیاو الاَخره‌; کسی که برادر دینی‌اش را با حالت سرزنش دیدار کند، خداوند نیز در دنیا و آخرت با او چنین خواهد کرد."( اصول کافی‌، شیخ کلینی‌، ج 2، ص 356، دارصعب‌. ) این که خداوند هم او را مورد سرزنش و توبیخ قرار خواهد داد; یکی از معانیش آن است که عیوبش را آشکار خواهد کرد، همان گونه‌که در برخی شرح‌های اصول کافی آمده است‌. با توجه به این که در متن حدیث‌، افزون بر آخرت‌، دنیا هم آمده است‌; یعنی در همین دنیا عیوبش را افشا خواهد کرد.