چرا گوشت بعضی حیوانات حرام است‌؟

در مورد فلسفة احکام‌، به طور کلّی‌، باید به موارد ذیل‌، توجه شود: 1. همة اَحکام الهی‌، دارای حکمت بوده و بر اساس مصلحت یا دفع مفسده است‌، ولی ممکن است برای ما، مشخَّص نباشد. 2. اَحکام دین‌، دو دسته‌اند: الف‌) فلسفه و حکمت آن‌ها بیان شده است‌، مانند نماز (عنکبوت‌، 45) و شراب (مائده‌،91) ب‌) فلسفه آن بیان نشده است‌، مانند حرمت و نجاست گوشت خوک‌. 3. این که سبب بیان نشدن علل و حِکَم بعضی از اَحکام مانند اختلاف عدد رکعت نمازها و حرمت گوشت خوک چیست‌، چند احتمال وجود دارد: الف‌) برای امتحان بندگان‌، و معلوم شدن این که آیا بدون چون و چرا، از او اطاعت می‌کنند یا نه‌، باشد. ب‌) فوائد و آثار بعضی از احکام‌، تنها، مربوط به این دنیا نیست تا ما بتوانیم به آن پی‌ببریم‌، بلکه بسیاری از آن‌ها، در جهان آخرت تأثیر دارد و ما، تا خود، وارد آن جهان نشویم‌، نمی‌توانیم به آثار آن‌ها دست یابیم‌. ج‌) اگر پزشک بگوید از این قرص‌، صبح‌، دو عدد، ظهر و عصر و عشأ، چهار عدد و مغرب‌، سه عدد بخورید، آیا سبب این دستور را می‌پرسیم‌؟ سبب نپرسیدن‌، این است که ما، به او اعتماد داریم و می‌دانیم‌، حتماً، به نفع ما دستوری را داده است در مورد احکام خداوند هم همین طور است‌. غذاهایی که از سوی شرع حرام شده‌، همچون سایر محرمات الهی فلسفه خاصی دارد; گاهی تحریم چیزی به خاطر بهداشت و حفظ جسم است و گاهی به خاطر تهذیب روح و زمانی به خاطر حفظ نظام اجتماع‌. منتها این نکته شایان ذکر است که مرزهای بهداشتی برخی محرمات معلوم شده و برخی هنوز در هاله‌ای از ابهام است‌. برای نمونه در مورد گوشت مردار گفته‌اند: این گوشت باعث ضعف و رنجوری بدن و کاهش نیرو است و در دستگاه‌های بدن از این گوشت نمی‌توانند خون سازی سالم داشته باشند.(تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 1، ص 588، دارالکتب الاسلامیة‌.) هم چنین فلسفة تحریم گوشت خوک به انگل‌های خطرناک آن (ترشین و کرم کدو) محدود نمی‌شود. امروزه در علم غذاشناسی ثابت شده که غذاها از طریق تأثیر در غده‌ها و ایجاد هورمون‌ها، در روحیات و اخلاق انسان اثر می‌گذارند. خوک حتی نزد اروپائیان که بیشتر گوشت آن را می‌خورند، سمبل بی غیرتی است‌. خوک در امور جنسی فوق‌العاده بی‌تفاوت و لاابالی است و علاوه بر تأثیر غذا در روحیات که از نظر علم ثابت است‌، تأثیر این غذا در لاابالیگری در مسائل جنسی مشهود است‌. تأثیر غذا در روحیات در روایات نیز انعکاس دارد. در روایتی دربارة "خون‌" می‌خوانیم‌: "آن‌ها که خون می‌خورند آن چنان سنگدل می‌شوند که حتی ممکن است دست به قتل پدر و مادر و فرزند خود بزنند."(وسائل الشیعه‌، شیخ حر عاملی‌، ج 16، ص 310، مکتبة الاسلامیة‌.) گوشت حیوانات وحشی مانند شیر، پلنگ و... نیز از این قاعده مستثنی نیستند و تأثیرات بسیار نامطلوب آن‌ها در اخلاق و روح انسان مشهود است‌.