چرا ما باید نماز ظهر و عصر را آهسته ولی نماز صبح‌، مغرب و عشأ را بلند بخوانیم‌؟

نخست یادآوری این مطلب ضروری است که احکام شرعی دو گونه‌اند: 1ـ احکامی که برخی از حکمتهای آنها در قرآن و روایات اسلامی بیان شده است مانند روزه که یکی از حکمتهای آن را قرآن پرهیز از گناه دانسته است‌. (بقره‌، 183) 2ـ احکامی که در آیات و روایات اشاره‌ای به فلسفه آنها نشده و یا لااقل به دست ما نرسیده است‌. در این موارد ممکن است با دلیلهای عقلی یا تجربی به بخشی از آنها پی‌ببریم ولی چون علم و عقل ما محدود است نمی‌توانیم فلسفه کامل آن را بدست آوریم‌. البته این بدین معنا نیست که انجام کار را مبتنی بر دانستن حکمتش کنیم‌; بلکه روحیة بندگی خداوند اقتضا می‌کند تا فرمانبرداری بی‌چون و چرای پروردگار خود باشیم و هر دستوری را ـ هر چند بدون آگاهی از حکمت آن ـ اطاعت کنیم و این به معنای تقلید کورکورانه نیست‌; چرا که فرض این است پروردگار خود را به خوبی می‌شناسیم و می‌دانیم که هرگز فرمانی را به ضرر بنده‌اش صادر نمی‌کند; بلکه تمام احکام الهی برای رساندن او به کمال و تأمین سعادت و خوشبختی او در آخرت است و هر دستوری به ما دهد، صلاح و خیر ما را در آن دیده است‌. همچنانکه یک بیمار چون می‌داند پزشک معالجش خیر و صلاح او را می‌خواهد و در پی بهبودی بیماری اوست‌، داروهایی را که برایش تجویز کرده است مصرف می‌کند بدون این‌که از حکمت آنها آگاهی داشته باشد. "بر مرد واجب است حمد و سورة نماز صبح و مغرب و عشأ را بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است حمد و سورة نماز ظهر و عصر (و همچنین تسبیحات اربعه‌) را آهسته بخوانند."(توضیح‌المسائل‌، امام‌خمینی‌، مسألة 992 و مسألة 1007.) یکی از ادلة مراجع در این مسأله روایاتی است که از معصومین‌: رسیده و در کتابهای فقهی مورد بررسی قرار گرفته است‌.(جواهر الکلام‌، نجفی‌، ج 9، ص 364 ـ 369، دارالکتب الاسلامیة‌، تهران / وسائل‌الشیعة‌، عاملی‌، ج 6، ص 82 ـ 86، باب 25 و 28، ابواب القرائة فی الصلاة‌، چاپ احیأ التراث‌.) ولی فلسفة آن برای ما معلوم نیست‌.