چرا شیعه بر مهر سجده می‌کند؟

شیعه طبق سیره پیامبر اکرم‌6 و فرمایشات ایشان‌، معتقد است که در حال نماز باید بر زمین یا آن چه که از آن می‌روید (مشروط به آن که خوردنی یا پوشیدنی نباشد) سجده کرد; و سجده بر غیر این دو در حال اختیار صحیح نیست‌، در حدیثی از پیامبر اکرم‌9 نقل شده که فرمودند: "جُعِلَت‌ْ لی الأرض مسجداً و طهوراً; زمین برای من محل سجده و طهارت (تیمم‌) قرار داده شده‌"(صحیح بخاری‌، ج 1، ص 91، کتاب تیمم‌، حدیث 2.) از امام صادق‌7 نیز روایتی در این زمینه وارد شده است‌;(وسائل الشیعة‌، ج 3، باب 1، از ابواب "ما یسجد علیه‌"، حدیث 1.) سیره مسلمانان نیز در زمان حضرت رسول اکرم سجده بر زمین مسجد بود که از سنگ ریزه‌ها مفروش شده بود. آنان هنگام گرمی هوا که سجده بر سنگ‌های داغ مشکل بود. سنگ ریزه‌ها را به دست می‌گرفتند تا خنک شود و به هنگام نماز بر آن سجده کنند.(مسند احمد، ج 3، ص 327، حدیث جابر.) این احادیث همگی گواه آن است که مسلمانان در ابتدا بر سنگ و خاک سجده می‌کردند و آنان هرگز بر فرش و لباس و گوشه عمامه سجده نمی‌کردند، ولی بعدها به پیامبر ابلاغ شد که بر حصیر و بوریا نیز می‌توان سجده کرد. روایت متعددی از سجده پیامبر بر حصیر و بوریا حکایت می‌کند.(مسند احمد، ج 6، ص 179 و...) بر این اساس‌، شیعة امامیه پیوسته بدین اصل مقید بوده و صرفاً بر زمین و یا روییدنی‌های غیر خوردنی و... سجده می‌کند; از آن جا که گاه پیدا کردن زمین پاک و آماده برای سجده مشکل است‌; از این رو مهری از خاک یا سنگ یا چوب ساخته می‌شود، تا همیشه در دسترس انسان باشد. از مطالب بالا معلوم شد، که عمل شیعه طبق سنت و سیره پیامبر اکرم است‌. و باید دیگران در مورد این که چرا بر قالی‌های پشمین‌، لباس‌های گران قیمت و... که در زمان پیامبر نبوده سجده می‌کنند، پاسخ گو باشند. در پایان شایسته است به حدیثی از امام صادق‌7 اشاره کنیم که در آن علت سجده بر خاک بیان شده است‌، در این حدیث آمده است‌: هشام به حضرت عرض کرد: مرا از آن‌چه که سجود بر آن جایز است و آنچه که سجود بر آن جایز نیست‌، آگاه کن‌. حضرت فرمود: سجده جایز نیست مگر بر زمین یا آنچه که زمین برویاند. ـ مگر آن‌چه که خوردنی و پوشیدنی باشد ـ هشام گفت‌: فدایت شوم‌، علت آن چیست‌؟ حضرت فرمود: چون سجود، خضوع برای خدای عزوجل است‌، پس جایز نیست بر آن‌چه که خورده می‌شود و پوشیده می‌شود انجام شود; زیرا دلبستگان به دنیا، بندگان آنچه هستند که می‌خورند و می‌پوشند، حال که سجده کننده در سجودش در عبادت خداست‌، پس جایز نیست که پیشانی‌اش را در سجود بر معبود دلبستگان دنیا که به غرور آن فریفته شده‌اند، بگذارد.(وسایل الشیعه‌، شیخ حر عاملی‌، ج 5، ابواب ما یسجد علیه‌، ص 343، مؤسسه آل البیت‌.)