چرا توبه فرعون در دم مرگ پذیرفته نشد؟

توبه از روی ناچاری و به صورت اضطراری و از طرف کسی که یقین به مرگ خود دارد پذیرفته نمی‌شود قرآن کریم می‌فرماید: "وَلَیْسَت‌ِ التَّوْبَة‌ُ لِلَّذِین‌َ یَعْمَلُون‌َ السَّیِّ ?‹َات‌ِ حَتَّی‌ََّ إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُم‌ُ الْمَوْت‌ُ قَال‌َ إِنِّی تُبْت‌ُ الْ ?‹َـَن‌َ وَلاَ الَّذِین‌َ یَمُوتُون‌َ وَهُم‌ْ کُفَّارٌ أُوْلَغ‌کَ أَعْتَدْنَا لَهُم‌ْ عَذَابًا أَلِیمًا ;(نسأ،18) و برای کسانی که کارهای بد را انجام می‌دهند و هنگامی که مرگ یکی از آن‌ها فرا برسد می‌گوید الان توبه کردم‌، توبه‌ای نیست و نه برای کسانی که در حال کفر از دنیا می‌روند، این کسانی هستند که عذاب دردناکی برای آن‌ها فراهم کرده‌ایم‌." بنابراین‌، فرعون نیز مصداق آیه مذکور است و در حال غرق و در هنگامی که یقین به مرگ خودش داشت توبه کرد; قرآن کریم می‌فرماید: "...إِذَآ أَدْرَکَه‌ُ الْغَرَق‌ُ قَال‌َ ءَامَنت‌ُ أَنَّه‌ُو لاَ َّ إِلَـَه‌َ إِلآ الَّذِی‌َّ ءَامَنَت‌ْ بِه‌ِی بَنُوَّاْ إِسْرَ ََّءِیل‌َ وَ أَنَا مِن‌َ الْمُسْلِمِین‌َ ;(یونس‌،90)... ایمان آوردم که هیچ معبودی‌، جز کسی که بنی اسرائیل به او ایمان آورده‌اند، وجود ندارد، و من از مسلمانان هستم‌." پس چنین توبه‌ای مفید فایده نیست و پذیرفته نمی‌شود.(تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 3، ص 312ـ317; ج 8، ص 375، دارالکتب الاسلامیة‌، تهران‌.)