چرا با وجود نگاه برابر اسلام به همة نژادها، اعراب در قرآن مورد نکوهش قرار نگرفتهاند؟
1. این گونه نیست که قرآن کریم، تنها اعراب را نکوهش کرده باشد، بلکه آیات دیگری نیز وجود دارد که در آنها، به ویژگیهای مثبت اعراب اشاره شده است; از آن جمله است: "وَ مِنَ الاْ ?َعْرَابِ مَن یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الاْ ?َخِرِ وَ یَتَّخِذُ مَا یُنفِقُ قُرُبَـَتٍ عِندَ اللَّهِ وَ صَلَوَ َتِ الرَّسُول...;(توبه،99)، برخی از اعراب بادیه نشین، به خدا و روز رستاخیز ایمان دارند، و آن چه را انفاق میکنند، مایة تقرّب و دعای پیامبر میدانند; آگاه باشید اینها مایة تقرّب آنها است. خداوند به زودی آنان را در رحمت خود وارد خواهد ساخت." در این باره، نیز آیات دیگری، در قرآن کریم وجود دارد. 2. یکی از آیاتی که دربارة نکوهش اعراب آمده، آیة 97 سورة توبه است. "الاْ ?َعْرَابُ أَشَدُّ کُفْرًا وَ نِفَاقًا وَ أَجْدَرُ أَلآ یَعْلَمُواْ حُدُودَ مَآ أَنزَلَ اللَّهُ عَلَیَ رَسُولِه; بادیه نشینان عرب، کفر و نفاقشان شدیدتر است; و به ناآگاهی از حدود و احکامی که خدا بر پیامبرش نازل کرده، سزاوارترند." دربارة آیة شریفة یاد شده، نکاتی را یادآور میشویم: الف ـ مراد از اعراب، افراد بیابان نشین بودند. طبیعی است که چنین وضعیّت زندگی، سبب دوری آنها از رهآوردهای تمدن بشری، احکام الهی و... بوده ساختار زندگی فردی و اجتماعی آنان، دست خوش نارساییهایی گردیده بود. ب ـ آن چه مورد نکوهش قرآن کریم قرار گرفته است، همین نارساییها، از قبیل بربریت، توحّش، سنگدلی و... بود که در بیابان نشیننان آن زمان وجود داشت، نه قومیّت و نژاد عرب داشتن، به دیگر سخن، قرآن، خصلتها را سرزنش کرده است، نه نژاد خاصی را. در پایان به این نکته باید توجه داشت که کلمة "اعراب" در قرآن، به معنای بادیهنشینان است، نه عربها; بنابراین، اگر خداوند در مواردی از اعراب نکوهش کرده، در واقع از خصلتهای بد بادیه نشینان بوده است.
اضافه کردن دیدگاه جدید