وقتی قیامت برپا می‌شود، آیا تنها منظومه شمسی به هم می‌ریزد یا همة جهان‌؟

قیامت‌، برای همة جهان‌، اعم از منظومة شمسی‌، زمین و... است‌; توضیح این که آیات متعددی که دربارة مقدمات و علائم قیامت نازل شده همگی نشان می‌دهد که قیامت به طور ساده و آرام برپا نمی‌شود بلکه رستاخیز انسانها مقارن با رستاخیزی در مجموعة جهان آفرینش و آمیخته با دگرگونی عظیم و ناگهانی در سراسر نظام کائنات است‌(معاد، آیت‌اللّه مکارم شیرازی‌، ص 406، نشر هدف‌.) برخی از این نشانه‌ها عبارتند از زلزلة عظیم چنانکه خداوند می‌فرماید: ای مردم تقوای الهی پیشه کنید که زلزلة قیامت حادثة عظیمی است (حج‌، 1) این زلزله موجب می‌شود که زمین آنچه در دل دارد را بیرون بریزد (زلزال‌، 2)، همچنین تاریک شدن خورشید، بی‌فروغ شدن ستارگان‌، حرکت کوهها و خرد شدن آنها، درهم ریختگی دریاها، شکافته شدن آسمان‌، فروریختن ستارگان و... همگی از نشانه‌های قیامت است که در سوره‌های تکویر، انفطار و قارعه به آن اشاره شده است‌. به هر حال ظاهر بسیاری از آیات قرآن این معنا را تقویت می‌کند که این کره خاکی و همچنین آسمان‌ها ویران می‌گردند و بر ویرانه‌های آنها زمین و آسمانی نو و تازه آفریده می‌شود که نسبت به این زمین و آسمان در سطحی بالاتر از نظر تکامل قرار دارند. خداوند متعال در آیه 48 سوره ابراهیم می‌فرماید:"یَوْم‌َ تُبَدَّل‌ُ الاْ ?َرْض‌ُ غَیْرَ الاْ ?َرْض‌ِ وَ السَّمَـَوَ َت‌ُ...; در آن روز که این زمین به زمین دیگر و آسمان‌ها ]به آسمان‌های دیگر[ تبدیل می‌شوند." و در آیه 14 و 15 سوره حاقّه می‌خوانیم‌: "وَ حُمِلَت‌ِ الاْ ?َرْض‌ُ وَ الْجِبَال‌ُ فَدُکَّتَا دَکَّة‌ً وَ َحِدَة‌ً فَیَوْمَـئِذٍ وَقَعَت‌ِ الْوَاقِعَة‌; زمین و کوهها از جا برداشته می‌شوند و در هم کوبیده می‌شوند و در آن روز آن واقعه بزرگ تحقق می‌یابد." خلاصه سخن اینکه‌: از مجموع این آیات و مانند آن به خوبی استفاده می‌شود که نظام کنونی جهان به این صورت باقی نمی‌ماند ولی به طور کلی نابود نمی‌شود; بلکه این جهان در هم می‌ریزد و زمین صاف و مسطح می‌گردد و مردم در زمینی تازه و طبعاً ]کامل‌تر و عالیتر به حکم آن‌که عالم دیگر همه چیزش از این جهان وسیع‌تر و کامل‌تر است‌[ گام می‌نهند."(تفسیرنمونه‌، آیت‌الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 10، ص 390.)