میدانیم که دو نوع بهشت داریم: "بهشت صفا" و "بهشت لقا"؟ آیا صفا که در جاهای مختلف قلرآن توصیف شده (باغهای مصفّا، دارای النهار، جویهای شیر
در آیات و روایات، نامهای "صفا" و "لقا" برای بهشت نیامده و گویا منظور ازاین دو، نعمتهای مادی و معنوی در بهشت است که در آیات زیادی گزارش شده است.(ر.ک: پیام قرآن، آیت الله مکارم شیرازی و همکاران، ج 6، ص 229ـ304، دارالکتب الاسلامیة.) حضرت امام خمینی; در کتاب "چهل حدیث" (ص 412ـ413، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی) در یک تقسیمبندی، بهشت را به سه نوع کلی تقسیم میکند: "ذات، صفات، اعمال". "جنات ]نیز[ به تقسیم کلی سه جنت است: یکی "جنت ذات" که غایت علم بالله و معارف الهیّه است، و دیگر "جنت صفات" که نتیجة تهذیب نفس و ارتیاض آن است و سوم "جنت اعمال" که صورت قیام به عبودیت و نتیجة آن است، و این جنات معموره و آبادان نیستند، چنان چه ارض جنتِ اعمال قاع است...". دربارة جنت لقأ نیز میفرماید: "]مراتب بهشت و نسبت آن با معرفت حق[ یکی، نعمت معرفت ذات و توحید ذاتی، که اصل آن سلوک الی الله و نتیجة آن "بهشت لقأ" است..."(آداب الصلوة، ص 294ـ296، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).) ولی نامههایی که قرآن بدانها اشاره کرده، عبارتند از: "رضوان (آلعمران،15)، جنات النعیم (مائده،65)، دارالسلام (نام عمومی تمام مراتب بهشت)، (انعام،127)، جنات عدن (توبه،72)، جناب الفردوس (کهف،107)، جنة الخلد (فرقان،15)، جنات المأوی (تنزیل،19)، مقعد صدق (قمر،55). در برخی از روایات نیز به نامهای برخی از بهشتها و مقامها اشاره شد است.(ر.ک: بحارالانوار، ج 8، ص 117.) به هر روی، از مجموع آیات و روایات، ماهیت و چگونگی و وجه امتیاز انوار بهشتها به طور کامل روشن نمیشود، ولی به اجمال میتوان این مطلب را بیان کرد که نعمتهای جسمانی ـ که گویا در متن پرسش از آنها به صفا یاد شده ـ مشترک همه بهشتها است; به بیانی دیگر، همة بهشتیان از نعمتهای جسمانی برخوردارند. ولی ممکن است بهشتها، بر حسب درجه و مقام آنها بهرهمندی بیشتری در این زمینه داشته باشند; نعمتهای معنوی نیز این چنین است; یعنی در همة بهشتها مشترک است، و برخی به اعتبار برتری مقام و درجه، بهرهمندی بیشتری دارند. گفتنی است برخی از نامهای بهشتها ممکن است صرفاً به اعتبار نعمتهای معنوی باشد که در این صورت نمیتوان این دو را ـ از جهت اعتبار ـ به هم مرتبط کرد.
اضافه کردن دیدگاه جدید