منظور از تجسم اعمال در قیامت، که با اثبات بقای انرژی و تبدیل ماده به انرژی و بر عکس صورت میپذیرد چیست؟ و چگونه انجام میگیرد؟

"تجسم اعمال" در قیامت، از آیات متعدد قرآن کریم استفاده میشود; مانند: "یَوْمَ تَجِدُ کُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ مِنْ خَیْرٍ مُّحْضَرًا وَمَا عَمِلَتْ مِن سُوَّءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَیْنَهَا وَبَیْنَهُوَّ أَمَدَا بَعِیدًا...;(آلعمران،30) روزی که هر کس آنچه را از کار نیک و بد انجام داده حاضر میبیند و دوست میدارد، میان او آنچه از کارهای بد انجام داده، فاصلة زمانی زیادی باشد..."، "وَ وَجَدُواْ مَا عَمِلُواْ حَاضِرًا وَلاَ یَظْـلِمُ رَبُّکَ أَحَدًا ;(کهف،49) گنهکاران در روز رستاخیز، تمام کارهای گذشتة خود را در برابر خود حاضر میبینند و خداوند به هیچ کس ستم نمیکند."، "فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَه # وَ مَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُو ;(زلزال،7ـ8) هر کس اندکی کار نیک یا بد انجام دهد، خود آن کار را خواهد دید."، "وَ لاَ تُجْزَوْنَ إِلآ مَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ ;(یس،54) جزای شما، کارهایی است که انجام میدهید." برخی از مفسران در صدد تبیین مسألة تجسم اعمال، از نظر علمی برآمده، آن را از طریق اصل فیزیکی "تبدیل ماده به انرژی و بالعکس" تبیین کردهاند و چنین گفتهاند: "برای اثبات امکان تجسم اعمال گذشته، میتوان از اصول مسلم فیزیک امروز استفاده کرد; زیرا از نظر علم فیزیک، مسلم است که ماده، تبدیل به انرژی (جسم تبدیل به نیرو) میشود، چه این که آخرین نظریه درباره ماده و انرژی این است که ماده و نیرو دو مظهر از یک حقیقت هستند و ماده، انرژی متراکم و فشرده است که در شرایط معینی به نیرو تبدیل میگردد، گاهی انرژی نهفته در یک گرم ماده، معادل با قدرت انفجار متجاوز از سی هزار تن دینامیت است. نتیجه این که ماده و انرژی، جلوههایی از یک حقیقت هستند و با توجه به عدم فنای انرژی و ماده هرگز مانعی نخواهد داشت که نیروها و انرژیهای پخش شده بار دیگر به حالت تراکم درآیند و حالت جرمی و جسمی به خود بگیرند و نیروهایی که در راه اصلاح و درستکاری یا در راه جور و ستم به کار برده شدهاند به حالت فشرده درآیند و به صورت جسمانی خاص در روز رستاخیز مجسم گردند و در صورتی که اعمال نیکی باشند به صورت نعمتهای جالب و زیبای مادی و اگر اعمال بد و شری باشند، در قیافة وسایل شکنجه و عذاب مجسم گردند."(تفسیر نمونه، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران، ج 2، ص 383، دارالکتب الاسلامیة.) به نظر نمیرسد این تبیین برای تجسم اعمال کامل باشد زیرا اولاً، کارهای نیک و بد آدمی یک صورت ظاهری و ناسوتی دارد و یک صورت باطنی و ملکوتی. تجسم اعمال مربوط به صورت باطنی و ملکوتی است.(ر.ک: چهل حدیث، امام خمینی;، ص 437، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی;.) در صورت ملکوتی، ماده و انرژی و تبدیل آن دو به یکدیگر مطرح نیست. ثانیاً، راز مهمّ تجسّم اعمال آن است که عقیده، اخلاق و عمل در روح انسان راه پیدا میکند و در پرتو تحوّل جوهری از حال به ملکه و از آن جا به صورت نوعی و فصل مقوّم راه یافته و از این رهگذر بهرهای از دوام یافته، در قیامت با تصویر الهی به صورتهای متناسب تجلّی میکند.(ر.ک: المیزان، علامه طباطبایی، ج 1، ص 93، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات / تسنیم، آیت اللّه جوادی آملی، ج 2، ص 9ـ478 و 500، مرکز نشر اسرأ.) ثالثاً، بر فرض پذیرش اصل فیزیکی "تبدیل ماده به انرژی و بر عکس"، این اصل مربوط به دنیا است نه آخرت، ماده آخرت ویژگیهایی دارد که مادة دنیایی ندارد مانند سخن گفتن اعضای انسان، حیات و شعور داشتن آنچه در قیامت هست.(ر.ک: سورة نور، 24 / سورة یس، 65 / سورة عنکبوت، 24.) بنابراین، تجسّم اعمال; یعنی هر کرداری که انسان انجام میدهد، خواه خوب باشد و خواه بد، یک صورت دنیوی دارد که ما آن را مشاهده میکنیم و یک صورت اخروی دارد که هم اکنون در دل و نهاد عمل نهفته است و روز رستاخیز پس از تحولاتی که رخ میدهد، شکل دنیوی خود را از دست داده و با واقعیت اخروی خود جلوه میکند و باعث لذت یا آزار صاحب آن میشود.(ر.ک: منشور جاوید، آیت اللّه سبحانی، ج 9، صص 406ـ425، انتشارات مؤسسة سید الشهدأ.)