لطفاً معنای "گناه" را توضیح دهید و بگویید، آیا همة گناهان، سبب جهنمی شدن انسان میشوند؟
"گناه" به عملی گفته میشود که به قصد مخالفت پروردگار متعال انجام شود; یعنی انسان کاری را که خداوند، او را از آن برحذر داشته، انجام دهد و یا کاری را که از او خواسته است، ترک کند. گناه در قرآن مجید با واژه هایی هم چون "اثم"، "سیئه"، "خطیئه"، "عصیان"، "اعتدأ"، و غیر اینها بیان شده است: "یَسْ ئ‹َلُونَکَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ قُلْ فِیهِمَآ إِثْمٌ کَبِیرٌ... ;(بقره،219) دربارة شراب و قمار از تو میپرسند بگو در آنها گناه و زیان بزرگی است." ; "وَمَن یَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُو وَیَتَعَدَّ حُدُودَهُو یُدْخِلْهُ نَارًا خَـَـلِدًا فِیهَا وَلَهُو عَذَابٌ مُّهِینٌ ;(نسأ،14) و آن کس که نافرمانی خدا و پیامبرش را کند و از مرزهای او تجاوز نماید، او را در آتش وارد میکند که جاودانه در آن خواهد ماند." ; "بَلَیَ مَن کَسَبَ سَیِّئَةً وَ أَحَـَطَتْ بِهِی خَطِیَّ ئ‹َتُهُو فَأُوْلَغکَ أَصْحَـَبُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَـَـلِدُونَ ;(بقره،81) آری کسانی که مرتکب گناه شوند و آثار گناه سراسر وجودشان را بپوشاند، آنها اهل آتشند." بر اساس آیات قرآن و روایات امامان معصوم، گناه باعث میشود که انسان استحقاق جهنّم را پیدا کند و روز قیامت برای عذاب آن گناه به جهنّم برود، مگردر چند صورت: 1. کارهای خوبی کرده باشد که سبب از بین رفتن آثار آن گناه شده باشد: "وَ أَقِمِ الصَّلَوَةَ طَرَفَیِ النَّهَارِ وَ زُلَفًا مِّنَ الَّیْلِ إِنَّ الْحَسَنَـَتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّ ئ‹َاتِ...;(هود،114) در دو طرف روز، و اوایل شب، نماز را بر پا دار، چرا که حسنات، سیئات را از بین میبرند." 2. توبه کند: "وَالَّذِینَ عَمِلُواْ السَّیِّ ئ‹َاتِ ثُمَّ تَابُواْ مِن بَعْدِهَا وَءَامَنُوَّاْ إِنَّ رَبَّکَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِیمٌ ;(اعراف،153) و آنها که گناه کردند، و بعد از آن توبه نمودند و ایمان آوردند ]امید عفو او را دارند، زیرا[ پروردگار تو، در پی این کار، آمرزنده و مهربان است." 3. به گونهای عفو الهی شامل او شود: "وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَـَوَ َتِ وَمَا فِی الاْ ئَرْضِ یَغْفِرُ لِمَن یَشَآءُ وَیُعَذِّبُ مَن یَشَآءُ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ;(آل عمران،129) و آن چه در آسمانها و زمین است، از آن خداست، هر کس را بخواهد ]و شایسته بداند[ میبخشد، و هر کس را بخواهد مجازات میکند." اما با این که همة گناهان سبب رفتن انسان به جهنم میشوند، ولی هر گناهی با گناه دیگر ـ هم از نظر نوع عذاب و هم از نظر شدّت و زمان آن ـ فرق دارد; مانند آن که یکی از مجازاتهای بردن آبروی مؤمن، آویزان شدن از درخت زقّوم است که درختی در قعر جهنم میباشد.(بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 8، ص 167 ـ 168، نشر وفأ، بیروت.) و یا این که یکی از مجازاتهای جباران و گردنکشان، نوشاندن "صدید" ـ از آشامیدنیهای جهنّم میباشد که از چرک و خون متعفن و بدبو تشکیل شده است ـ به آنان است: "... وَ خَابَ کُلُّ جَبَّارٍ عَنِیدٍ ; # مِّن وَرَآغهِی جَهَنَّمُ وَیُسْقَیَ مِن مَّآءٍ صَدِیدٍ ;(ابراهیم،16) و ]سرانجام[ هر گردنکش منحرفی نومید و نابود شد، به دنبال او جهنّم خواهد بود; و از آب بدبوی متعفنّی نوشانده میشود." همچنین برخی گناهان موجب میشود که انسان برای ابد در آتش بماند، مانند کفر ورزیدن به خداوند متعال;(تفسیر نمونه، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران، ج 27، ص 81، نشر دار الکتاب الاسلامیه.) به همین جهت که آثار گناهان با هم فرق دارد، آنها را به "صغیره" و "کبیره" تقسیم کردهاند.
اضافه کردن دیدگاه جدید