قرائت شاذ چگونه قرائتی است؟ آیا قرائت شاذ صحیح است، چرا؟
1. در تعریف "قرائت شاذ"، مطالب گوناگونی بیان شده است، از جمله این که: قرائتی است که سند آن، صحیح نباشد به این معنی که شخص عادل و ضابطی از مانند خود و به دینسان تا پیامبر اسلام6 آن را نقل نکرده باشد.(ر.ک: پژوهشی در تاریخ قرآن کریم، دکتر سید محمد باقر حجتی، ص 381، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.) یا قرائتهایی است که مورد اعتنا و توجه قرار نگرفتهاند.(ر.ک: قرآن در اسلام، علامه طباطبایی;، ص 211، دارالکتب الاسلامیة) و یا قرائتی که متواتر نباشد را گویند چه این که فرد ثقهای آن را نقل کند ویا فرد غیر ثقه و یا این که از قول آن فرد ثقه شهرت پیدا شود یا اینگونه نباشد.(ر.ک: علوم القرآن عند المفسرین، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، ج 2، ص 65، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.) 2. همان گونه که اشاره شد، قرائت شاذ، قرائتی است که در قرآن بودنش شک و حتی در قرآن نبودنش یقین داریم; بنابراین چنین قرائتی صحیح نبوده وقرائت به آن در نماز جایز نمیباشد.(ر.ک: علوم القرآن، عند المفسرین، همان، ج 2، ص 67ـ72.) 3. دانشمندان علوم قرآنی، برای پذیرش و یا ردّ یک قرائت و به عبارتی ملاک قرائت صحیح و شاذ، ضابطههایی را بیان داشتهاند که ملاک صحت یک قرائت در نزد بعضی محققین عبارت است از: الف) موافقت با ثبت معروف میان مسلمانان در ماده، صورت و محلّ کلمه، همان گونه که میان مسلمانان گذشته و حال معهود بوده است. ب) موافقت قرائت با قواعد افصح عربی و ادب عربی. ج) عدم معارضه قرائت با دلیل قطعی، خواه دلیل عقلی باشد یا سنّت متواتر و یا روایت صحیح الاسناد و مورد قبول امامان قرائت.(ر.ک: التمهید، آیت اللّه معرفت، ج 2، ص 122ـ154 دفتر انتشارات اسلامی.)
اضافه کردن دیدگاه جدید