قرآن کریم به طور کلی در چند محور سخن گفته و چرا همیشه به مشرکان می‌تازد؟

مضامین و موضوعات قرآن‌، بسیار متعدد و متنوع است‌. در قرآن اصول عقاید (توحید، دعوت به ایمان‌، معاد، نبوت‌، امامت‌) و فروع دین‌، احکام عملی و اخلاقی و... وجود دارد. به طور خلاصه می‌توان گفت‌: مضامین اصلی قرآن عبارت است از 1. اشاره به وقایع تاریخی 2. قصص انبیا و حکایات دیگر 3. اندیشه توحیدی 4. نهی از شرک و نفاق 5. معادشناسی 6. احکام فقهی 7. احکام اخلاقی 8. توجه دادن به آیات الهی و شگفتی‌های آفاق و انفس 9. داستان آفرینش و خلقت انسان و انسان‌شناسی 10. فرشته‌شناسی و... در زمینه موضوعات قرآن و توضیح و تفسیر موضوعی آیات قرآن کتاب‌های متعددی نوشته شده است از جمله‌: پیام قرآن‌، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران / منشور جاوید، آیت الله جعفر سبحانی / تفسیر موضوعی قرآن‌، آیت الله جوادی آملی / هزار و یک کلمه از قرآن‌، علی اکبر دهقان و... از آن جا که شرک در مقابل توحید و یگانگی خداوند متعال قرار می‌گیرد قرآن کریم به طور مکرر شرک و مشرکان را سرزنش می‌کند. شرک می‌تواند منشأ بسیاری از خطاها و انحرافات باشد; چنان که قرآن کریم می‌فرماید:"...یَـَبُنَی‌َّ لاَ تُشْرِکْ بِاللَّه‌ِ إِن‌َّ الشِّرْکَ لَظُـلْم‌ٌ عَظِیم‌ٌ ;(لقمان‌،13)...پسرم چیزی را همتای خدا قرار مده که شرک‌، ظلم بزرگی است‌." حضرت علی‌می‌فرماید: "سبب الهلاک الشرک‌; عامل هلاکت شرک است‌." و باز می‌فرماید: "اضر شی‌ء الشرک‌; مضرترین چیز شرک است‌."( ر.ک‌: غررالحکم و دررالکلم‌، عبدالواحد بن محمد تمیمی آمدی‌، ص 91و92، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی‌، قم‌. ) افزون بر آن چه گذشت‌، در صدر اسلام و شرایط محیطی که آیات قرآن کریم بر پیامبر گرامی‌فرود آمد، مردم با معضل بزرگ شرک روبرو بودند، و به جای پرستش خداوند متعال و یگانه‌، به بت پرستی و یا پرستش خورشید، ماه‌، ستارگان و... رو آورده بودند و از طرفی پیروان حضرت مسیح نیز به خاطر تحریف کتاب و دین حضرت مسیح به تثلیث و عقاید شرک آلود رو آورده بودند و... به همین خاطر شرک و گرایش به آن به عنوان یک معضل اساسی مانع توحید و یگانه‌پرستی بود، و این جا بود که خداوند متعال در قرآن کریم شرک و مشرکان را به شدت مورد سرزنش و نکوهش قرار داده است‌. چنان که قرآن کریم می‌فرماید: "إِن‌َّ الَّذِین‌َ کَفَرُواْ مِن‌ْ أَهْل‌ِ الْکِتَـَب‌ِ وَ الْمُشْرِکِین‌َ فِی نَارِ جَهَنَّم‌َ خَـَـلِدِین‌َ فِیهَآ أُوْلَغ‌کَ هُم‌ْ شَرُّ الْبَرِیَّة‌ِ ;(بینه‌،6) کافران از اهل کتاب و مشرکان در آتش دوزخند، جاودانه در آن می‌مانند، آن‌ها بدترین مخلوقاتند."( ر.ک‌: تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 17، ص 38ـ39، دارالکتب الاسلامیة‌، تهران‌. )