فردی که می‌خواهد پایه‌های سست دینی خود را محکم نماید، چگونه می‌تواند از انحرافات اخلاقی دور باشد؟

انسان باید اصول دین را با تحقیق به دست بیاورد و تقلید در آن اعتبار ندارد. امّا هر کس به اندازة توان و استعداد خود نیازمند تحقیق و استدلال است‌. بنابراین می‌توان از استدلال دانشمندان دربارة اصول دین بهره برد و تفاوتی نمی‌کند که استدلال را از طریق مطالعه کتاب یا شرکت در کلاس‌های عقیدتی و سخنرانی‌ها و شنیدن نوارهای بزرگان و دانشمندان دینی به دست آورد یا اگر انسان در خود قدرت استدلال مستقل می‌بیند، در این باره تفکر و تحقیق و استدلال کند. امّا باید توجّه داشت که استدلال باید بر اساس صحیح منطقی باشد. لذا پیشنهاد می‌شود برای تقویت بنیة اعتقادی خود به مطالعة آثار شهید مطهری بپردازید و پیش از همه مطالعة دقیق مقدمه‌ای بر جهان‌بینی (مجموعة کتاب‌های انسان و ایمان‌، انسان در قرآن‌، جهان‌بینی توحیدی‌، وحی و نبوت‌، جامعه و تاریخ‌، حیات اخروی‌) و کتاب‌های مستقل آن استاد شهید دربارة توحید، نبوت‌، امامت‌، عدل‌الهی و معاد توصیه می‌گردد. برای دور شدن از انحرافات اخلاقی و برای به دست آوردن تقوا و صفات خوب و اخلاق شایسته‌، نخست باید به تحصیل ایمان مبادرت شود; تحصیل ایمان عبارت است از: 1. خروج از غفلت‌; برای فراهم ساختن ایمان‌، نخست باید غفلت‌زدایی کرد; یعنی توجه کرد که غیر از ارضای غرایز مادی و کسب لذت‌های ناپایدار، راه‌ها و حقایق دیگری نیز هست یا می‌تواند باشد; قرآن کریم غافلان را در حکم چهارپایان یاد کرده و می‌فرماید: "وَلَقَدْ ذَرَأْنَا ... أُوْلَـَئِکَ کَالأَْ نْعَـَم‌ِ بَل‌ْ هُم‌ْ أَضَل‌ُّ أُوْلَـَئِکَ هُم‌ُ الْغَـَفِلُون‌َ; (اعراف‌، 179) و محققاً بسیاری از جن و انس را برای جهنم نهادیم که برای ایشان دل‌هایی است که با آن‌ها نمی‌فهمند و چشم‌هایی که با آن‌ها نمی‌بینند و گوش‌هایی که با آن‌ها نمی‌شنوند; آنان چون چهارپایان و بلکه پست‌ترند، آنان همان غفلت‌زدگانند." 2. تحصیل علم و آگاهی و تقویت شناخت و معرفت‌; آیات بسیاری در قرآن کریم با ظن‌گرایی و شک به مبارزه برخاسته‌اند و تکیه دارند که آدمی غیر علم را دنبال نکند و از آن‌چه بدان یقین ندارد، پیروی نکند; (اسرأ، 36; یونس 36...) چرا که "علم‌" زمینه‌ساز ایمان و شرط لازم برای آن به شمار می‌رود. 3. تقویت گرایش فطری به ایمان و انجام دادن کارهای شایسته‌; زیرا تفکر درباره آثار کفر و شرک‌، انگیزه مبارزه با آن دو و میل ایمان به حق‌ّ را در انسان زنده و بیدار می‌کند تا در سایه آن بتواند در مقابل هواهای نفسانی مقاومت کند. بهترین راه برای گرایش درونی ایمان آوردن به حقایق دینی دو چیز است‌: الف‌) یادآوری آثار خوب ایمان و پی‌آمدهای و خیم کفر در دنیا; ب‌) ایمان آوردن به حقایق دینی در آخرت‌. راه‌های دیگر کسب فضایل اخلاقی عبارت است از: 1. انجام دادن اعمال صالح و پرهیز از گناهان و انجام دادن واجبات‌; 2. آماده کردن نفس از رذایل و آراستن آن با فضایل‌; 3. مؤاخذه نفس‌; 4. محاسبة نفس و مراقبت از آن‌; 5. توجه کردن به اوراد و اذکار و...(ر.ک‌: اخلاق در قرآن‌، آیة‌الله مصباح یزدی‌، ج 1، ص 163، نشر اسلامی / اخلاق در قرآن‌، آیة‌الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 1، ص 260 ـ 246، 363 ـ 347، نشر مدرسة الامام علی‌بن‌ابی‌طالب‌.)