سرکوب کردن شخصیت نوجوانان چه آثاری دارد؟

یکی از ویژگی‌های مهّم دورة نوجوانی‌، شکل‌گیری شخصیت انسان‌ها در این دوران است‌، به همین جهت‌، نکاتی که به طور مطلق دربارة شخصیت مطرح می‌شود، در مورد نوجوانان‌، اهمیت بیش‌تری پیدا می‌کند. سرکوب شخصیت کودکان و نوجوانان‌، ممکن است به گونه‌های مختلفی انجام شود، مثل تحقیر، تمسخر، عدم محبت و پذیرش آنان‌، توهین‌، زیاده‌روی در تنبیه‌، تنبیه بدنی‌، عدم رعایت عدالت در محبت و توجّه‌، زیاده‌روی در ملامت‌، به رخ کشیدن شکست‌ها و کمبودها و...; که هر یک از این امور، ممکن است اثری مخصوص به خود، در شخصیت نوجوان داشته باشد ـ مثل دروغ‌گویی در اثر تنبیه ـ اما برخی آثار نیز، مشترک و در واقع‌، پیامد یک شخصیت حقیر و سرکوب شده است‌. (با قطع نظر از چگونگی پیدایش آن‌) امام هادی‌می‌فرمایند: "از شر کسی که دچار شخصیت پست و بی‌مقدار گردیده است‌، ایمن مباشید."(علی بن الشعب‌ء الحرانی‌، ص 358، مکتبة الصدوق‌، تهران (من هانت علیه نفسه فلا تأمن شره‌).) هم چنین امیرالمؤمنین‌می‌فرمایند: "به خیر کسی که شخصیتش نزد خودش‌، خوار شده است‌، امید مبند."(علی بن محمد اللیثی الواسطی‌، عیون الحکم والمواعظ، ص 465، دارالحدیث‌، 1376 (من هانت علیه نفسه فلا تَرج‌َ خیره‌)) چنین روایاتی‌، این هشدار را می‌دهند که شخصیت متزلزل و غیر خودباور، در مسیری است که امکان انجام هر امر ناپسندی که تصور شود، از وی انتظار می‌رود، زیرا انسانی که دچار احساس حقارت است و گوهر عزت و کرامت نفس از او سلب شده است‌، دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد که نگران آن باشد و به خاطر آن خطا نکند، (مگر این که ایمانی پولادین داشته باشد.) در مقابل‌، داشتن تصویر مثبت و با ارزش از خویشتن‌، مانع انجام امور ناپسند می‌شود. حضرت علی‌می‌فرمایند: "کسی که خود را بزرگ و با عزت می‌بیند، شهوات و تمایلات نفسانی در نظرش پست و کوچک است‌."(نهج‌البلاغه‌، حکمت 449. (من کرمت علیه نفسه هانت علیه شهواته‌)) از این رو، به ما دستور داده‌اند: "اکرموا اولادکم واحسنوا آدابهم‌; که کودکان خو را انسان‌هایی با شخصیت پرورش دهیم و آن‌ها را تکریم کنیم‌."(وسائل الشیعه‌، شیخ حرّ العاملی‌، ج 15، ص 195.) در این صورت است که آنان‌، مانعی درونی از انجام بدی‌ها خواهند داشت‌.