در ذهن خود دچار خیالات منفی میشویم مانند: خدا را چه کسی آفریده، آیا خدا پدر و مادر دارد و... آیا باید جستجو کنیم جواب خود را پیدا کنیم؟ یا م
وجود خداوند از جایی سرچشمه نگرفته، بلکه همیشه بوده و خواهد بود. در بحث دلایل اثبات وجود خدا، با دلیل قطعی ثابت شده که سلسله هستی باید به نقطهای برسد که در آن نقطه فقط علیت باشد نه معلولیت، هستی بخش باشد نه هستیپذیر، در غیر اینصورت تحقق جهان ممکنات ممکن نیست. و ثابت شده که خداوند واجب الوجود است، یعنی هرگز از هستی جدا نیست و هستی عین ذات اوست، و از خارج به او داده نشده که پایان یا آغازی داشته باشد، بنابراین از ازل بوده و تا ابد خواهد بود. "هُوَ الاْ ?َوَّلُ وَ الاْ ?َخِرُ وَ الظَّـَهِرُ وَ الْبَاطِنُ وَ هُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ;(حدید، 3) اول و آخر و پیدا و پنهان اوست، و او به هر چیز دانا است". مثلاً شوری غذا از نمک سرچشمه گرفته است; ولی شوری نمک از چیز دیگری گرفته نشده، بلکه خودش شور است. شوری غذا عرضی است یعنی از نمک است ولی شوری نمک ذاتی است، یعنی از خودش است. یا روشنی هر چیز از نور است، ولی روشنی خود نور از چیز دیگر سرچشمه نگرفته، بلکه روشنی نور ذاتی نور است. وجود هر چیز از خداست "قُلِ اللَّهُ خَـَـلِقُ کُلِّ شَیْءٍ وَ هُوَ الْوَ َحِدُ الْقَهَّـَرُ;(رعد،16) ای پیامبر! بگو: خدا آفریننده هر چیزی است، و اوست یگانه قهار" ولی وجود خدا از چیزی سرچشمه نگرفته، بلکه از خود اوست; همیشه وجود داشته و خواهد داشت. همچنین حیات و قدرت هر چیز از خداست; ولی حیات و قدرت خدا از چیز دیگر سرچشمه نگرفته است. با این بیان روشن میشود که اصلاً معنا ندارد بگوییم خداوند در چه زمانی بوجود آمده؟ زیرا، خداوند بوجود نیامده; بلکه وجود داشته و وجود عین ذاتش است. خداوند فوق زمان و مکان و ازلی و ابدی است، و قبل از زمان و مکان وجود داشته و آفریننده آنهاست.(اقتباس از: پیام قرآن، آیتالله مکارم شیرازی، ج 4، ص 187 - 197، نشر مدرسة الامام امیرالمؤمنین7 / پرسشها و پاسخها، استاد جعفر سبحانی، ص 22 - 25، انتشارات سیدالشهدا.) در بحثهای خداشناسی و صفات خدا، ثابت میشود که خداوند جامع صفات کمالیه و هستی مطلق و به وجود آورندة همه موجودات است; و محیط بر همه آنهاست و محاط هیچگاه نمیتواند محیط را درک کند; چنانکه جنین در شکم مادر نمیتواند بر دنیای فراتر از رحم آگاهی یابد و نیز یک اقیانوس را نمیتوان در پیالهای کوچک جمع کرد. این اصل بدیهی دربارة همة چیزهایی که ما میشناسیم صادق است; حال اگر این اصل را دربارة یک بینهایت و یک ذرة بیمقدار ملاحظه کنیم، پاسخ بدون نیاز به هیچ تأملی روشن است. چگونه ممکن است فکر ضعیف و درک ناقص انسان بر وجود خالق خود، که نامحدود و غیر مقید به هرگونه قیدی است، دست یازد و این هرگز نخواهد شد. البته انسان میتواند خدا را با صفات و آثارش بشناسد; مثلاً بفهمد که قادر و عالم وحیّ و صفات کمالیه در او جمع است، ولی چگونگی ذات او، هرگز; زیرا او خالق کیفیت و چگونگی است و خود جز هستی محض نیست. نه تنها فکر بشر بدان مرحله راه ندارد که فکر کردن درباره ذات او جز تحیّر و چه بسا انحراف، ثمری نخواهد داشت; لذا اهلبیت: از فکر کردن دربارة ذات خدا نهی أکید فرمودهاند و شناخت او را از راه تفکر و تدبر در آیات و نشانهها و صفات او ممکن و جایز شمردهاند. در پایان یادآور میشویم که وسوسه، شک و تردید و تزلزل از خطرات و القائات شیطانی است; ولیکن اگر شک شما را به تحقیق و پرسش در امور دینی وادار کند و باعث شود شما باورهای دینیتان را با فهم و درک و تحقیق محکمتر کنید، نه تنها برای شما شری به بار نمیآورد که مایه خیر نیز میشود. یعنی اگر شک مقدمه یقین باشد نیکو است. و این در صورتی حاصل میشود که از علما و آگاهان بپرسید و از این طریق شک و شبهه خود را بر طرف کنید. در هر صورت، برای مبارزه با شک و تقویت ایمان راههایی را به شما پیشنهاد میکنیم و امیداوریم که با به کار بستن آنها، در تقویت ایمان و باورهای دینی موفق باشید. 1. اجتناب از غفلت: یاد خدا آرامشبخش قلبها است " ?گلا بذکر اللّه تطمئنّ القلوب; آگاه باشید! تنها با یاد خدا دلها آرامش مییابد" (رعد، 13) شیطان همواره میکوشد انسان را گرفتار غفلت کرده، و از این رهگذر او را در دام تزلزل، شک و تردید گرفتار سازد. در آیات 200 و 201 سورة اعراف میخوانیم: "و هرگاه وسوسهای از شیطان به تو رسد، به خدا پناه بر که او شنونده و داناست . پرهیزگاران هنگامیکه گرفتار وسوسههای شیطان شوند، به یاد ]خدا و پاداش و کیفر او[ میافتند و ]در پرتو یاد او، راه حق را بییند و[ ناگهان بینا میگردند." 2. توجّه و کمک خواستن از خدا و اهلبیت: : خدای متعال در قرآن میفرماید: "قُلْ مَا یَعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّی لَوْلاَ دُعَآؤُکُم;(فرقان، 77) بگو اگر دعای شما نباشد پروردگار م به شما اعتنایی نمیکند." باید در همه امور زندگی و در هر کاری که میخواهیم انجام دهیم و هنگام مواجهه با هر مشکلی از خداوند و از وسایط فیض و رحمت او که اهلبیت: هستند، کمک بگیریم و با دعا و تضرع و درخواست عاجزانه توجّه خداوند را به خویش جلب کنیم.(برای آگاهی بیشتر ر.ک: خداشناسی و فرجامشناسی(دفتر اول)، محمد رضا کاشفی، ج 1، ص 68 ـ 72، دفتر نشر معارف.)
اضافه کردن دیدگاه جدید