در آیة 152 سورة مبارکه بقره میفرماید: "فَاذکُرونِی اَذکُرکُم; یعنی به یاد من باشید به یاد شما هستم." دستمایة دوستی یاد و محبت است.

برخی از اموری که در استحکام رابطة دوستی مؤثر است عبارتند از: 1. انتخاب دوست مناسب: در قرآن آیات زیادی در رابطه با انتخاب دوست آمده که به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم: از نظر قرآن انبیا، شهدا، صدّیقان(راستگویان در عمل و گفتار) و صالحان از بهترین دوستان به شمار میروند. (نسأ، 69). سایر ویژگیهایی که باید در دوستی مراعات شود، عبارتند از: 1- از دوستی با دشمنان خدا و رسولپرهیز کنیم.(مجادله، 22; ممتحنه، 9، ...) 2- کسانی که دین ما را مورد تمسخر قرار میدهند، برای دوستی انتخاب نکنیم.(مائده، 57) 3- دوستانی انتخاب نکنیم که باعث انحراف و جهنمی شدن ما میشوند.(فرقان، 28) 4- کسی را برای دوستی انتخاب کنیم، که در قیامت و بهشت با ما باشد; افراد پرهیزگار را انتخاب کنیم.(زخرف، 67) خلاصه با دوستان خدا که نیکوکاران (آلعمران، 134)، پرهیزگاران(آلعمران، 76)، شکیبایان(آلعمران، 146)، توکّل کنندگان به خدا(آلعمران، 159)، پاکان(بقره، 222)، عدالتپیشگان(مائده، 42)... هستند، دوست شویم و کسانی که خدا آنها را دوست ندارد: ستمکاران(بقره، 57)، فسادکنندگان(مائده، 64)، خیانتکاران(انفال، 58)، گردنکشان(نحل، 23)، اسرافکنندگان(اعراف، 31)،... را برای دوستی انتخاب نکنیم. 2. ایمان و عمل صالح: "إِنَّ الَّذِینَ ءَامَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّـَـلِحَـَتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَـَنُ وُدًّا;(مریم،96) مسلماً کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادهاند، خداوند رحمان محبتی برای آنان در دلها قرار میدهد!". 3. رعایت تقوی: "الاْ ئَخِلآ َّءُ یَوْمَـئِذِ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوُّ إِلآ الْمُتَّقِینَ;(زخرف،67) دوستان درآن روز دشمن یکدیگرند، مگر پرهیزگاران!". یعنی رعایت تقوی در تمام زمینهها "اجتماعی"، "خانوادگی"، "سیاسی" و... نه تنها باعث استحکام دوستی در دنیا میشود، بلکه سبب میشود تا این دوستی در قیامت هم باقی بماند. 4. خوش اخلاقی و نرم خویی: قرآن کریم به پیامبر اکرممیفرماید: "وَلَوْ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَ نفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ;(آلعمران،159) اگر خشن و سنگدل بودی، از اطراف تو پراکنده میشدند". در حدیثی حضرت علینیز میفرماید: "سه چیز موجب محبت ]و استحکام دوستی[ میشود: "خوش اخلاقی، خوش رفتاری، تواضع"(میزان الحکمة، محمدی ری شهری، ج، ص، مکتب الاعلام الاسلامی.) 5. احسان و بذل و بخشش نسبت به دوست: "هَلْ جَزَآءُ الاْ سًِحْسَـَنِ إِلآ الاْ سًِحْسَـَنُ;(رحمان،60) آیا جزای نیکی جز نیکی است؟!". در روایات پیشوایان معصوم: نیز "بذل و بخشش" یکی از عوامل مؤثر در محبت شمرده شده است.(ر.ک: میزان الحکمة، همان.) 6. رعایت حدّ و حدود دوستی: امام صادقدر حدیثی فرمودند: "لا تکون الصداقة الا بحدودها، فمن کانت فیه هذه الحدود او شیء منها فانسبه الی الصداقة و من لم یکن فیه شیء فلا تنسبه الی شیء من الصداقة...; یعنی: دوستی پایدار نمیماند مگر به حد و حدودش، هر کس که این حدود را رعایت کرد سزاوار دوستی است و گرنه نه"(این حدود عبارتنداز): الف. ظاهر و باطن دوست یکی باشد نه دو: ب. کامرانی و افتخارات و موفقیتهای تو را کامرانیها و موفقیتهای خویش ببیند و غمهای تو را غمهای خویش. ج. مقام و موقعیهای جدیدش او را از تو نگیرد. د. بهنگام نیازمندی و گرفتاری تو از هیچ کوشش و مساعدتی فرو گذار ننماید. و. مهمتر از همه اینکه هیچگاه در پریشانحالی و درماندگی رهایت نسازند و تنهایت نگذارد.(میزان الحکمة، محمّدی ری شهری، ج، ص، مکتب الاعلام الاسلامی.) دوست آن باشد که گیرد دست دوست در پریشان حالی و درماندگی (سعدی) در آیة 152 سورة مبارکه بقره میفرماید: "فَاذْکُرُونِیَّ أَذْکُرْکُم; یعنی به یاد من باشید به یاد شما هستم." دستمایة دوستی یاد و محبت است. در تفسیر آیة 24، سوره ص آن جا که میفرماید: "قالَ لَقَدظَـلَمَکَ بِسُؤالِ نَعْجَتِکَ اِلیَ نِعاجِهِ واِنَّ کَثیرًا مِنَ الخُلَطَـأِ لَیَبغی بَعضُهُم عَلیَ بَعضٍ اِلآ الَّذینَ ءامَنوا وعَمِلوا الصّـَـلِحـَتِ وقَلیلٌ ما هُم...; ]داود[ لغت مسلماً او با درخواست یک میش تو، برای افزودن آن به میشهایش، بر تو ستم کرده، و بسیاری از دوستان به یک دیگر ستم میکنند، مگر آنها که ایمان آوردهاند و عمل صالح دارند، اما عدة آنان کم است."، چنین آمده است: آنها که در معاشرت و دوستی، حق دیگران را به طور کامل رعایت کنند و کمترین تعدّی بر دوستان خود روا ندارند کمند، تنها کسانی میتوانند حق دوستان و آشنایان را به طور کامل و عادلانه ادا کنند، که از سرمایة ایمان و عمل صالح، بهره کافی داشته باشند.((تفسیر نمونه، آیة اللّه مکارم شیرازی و دیگران، ج 19، ص 247).) نکته دیگر این که، دوستی مؤمن فقط باید برای خدا باشد که اگر چنین شد، در این صورت باید خود را جزو مؤمنین بداند. در حدیثی از پیامبر اکرممیخوانیم: "دوستی مؤمن نسبت به مؤمن برای خدا، از مهمترین شعبههای ایمان است."(اصول کافی، ج 2، باب حب فی اللّه، حدیث 3.)

اضافه کردن دیدگاه جدید

کد امنیتی
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.