دربارة مجاهدین و قاعدین كه در قرآن ذكر شده‌، توضیح دهید؟

خداوند دربارة مجاهدان در راه خدا می‌فرماید: "مؤمنان خانه‌نشین كه زیان دیده نیستند با آن مجاهدانی كه با مال و جان‌ِ خود در راه خدا جهاد می‌كنند، یكسان نمی‌باشند. خداوند كسانی را كه با مال و جان خود جهاد می‌كنند به درجه‌ای بر خانه‌نشینان مزیّت بخشیده‌، و همه را خدا وعدة پاداش نیكو داده‌، ولی مجاهدان را بر خانه‌نشینان به پاداشی بزرگ‌، برتری بخشیده است‌; پاداش بزرگی كه به عنوان درجات و آمرزش و رحمتی از جانب او نصیب آنان می‌شود، و خدا آمرزندة مهربان است‌." (نسأ، 95و96) مجاهدان كسانی هستند در جهاد در راه خدا شركت می‌كنند و قاعدین كسانی هستند از شركت در جهاد باز می‌مانند. كسانی كه مسلمان هستند و به اصول اسلام ایمان دارند، ولی در جهاد شركت نمی‌كنند، چند علّت دارد: 1. كسانی كه از نظر جسمانی توان شركت ندارند، مانند كسانی كه نقص عضو دارند; 2. كسانی كه بر اثر نداشتن همّت كافی شركت نمی‌كنند. كسانی هم ممكن است از روی نفاق و دشمنی با اسلام در جهاد حضور نیابند، و سرچشمة حضور نیافتن آنان‌، ایمان نداشتن به خدا در روز رستاخیز است‌، بدین جهت از پیامبر9 اجازه می‌خواستند تا به جهاد نروند (توبه‌، 45و46) چنین افرادی نه تنها پاداشی ندارند، بلكه بنابر آن چه قرآن فرموده‌، از ستمكاران می‌باشند (توبه‌، 47) و به عذاب دردناك دچار خواهند شد. (توبه‌، 90) كسانی كه بر اثر عذر; مانند: بیماری‌، نقص عضو، نیافتن ابزار جنگ‌، به جهاد نمی‌روند، و به خدا و پیامبر و رستاخیز ایمان دارند و خیرخواه پیامبر می‌باشند، مورد آمرزش و رحمت خدا قرار می‌گیرند و از پاداش الهی برخوردار می‌شوند. (توبه‌، 91) در صورتی كه جهاد، واجب كفایی‌(واجب كفایی‌، واجبی كه بر همة مكلفان واجب است‌، ولی اگر برخی انجام دادند از دیگران تكلیف برداشته می‌شود، مانند غسل و دفن میت‌. واجب عینی‌، واجبی است كه بر همة مكلفان واجب است و همه باید انجام دهند و با انجام برخی تكلیف از دیگران برداشته نمی‌شود، مانند نمازهای یومیه‌.) باشد و به حدّ وجوب عینی نرسد، مؤمنانی كه به اصول اسلام ایمان دارند، ولی بر اثر كم همّتی به جهاد نرفته‌اند، بی پاداش نخواهند ماند. قرآن در سورة نسأ، 95 از این افراد به "قاعدین غیر اولی الضرر" تعبیر كرده است‌. در همین صورت‌، كسانی كه با مال و جان در راه جهاد نموده‌اند، پاداشی بسیار برتر از قاعدین دارند. (نسأ، 96) بنابر آن چه گفته شده‌، قاعدین (كسانی كه در جهاهد شركت نمی‌كنند) اقسامی دارند و شركت نكردن آنان علّت‌های متفاوتی دارد.(ر.ك‌: تفسیر المیزان‌، علامه طباطبایی‌، ج 5، ص 45 ـ 47، دفتر انتشارات اسلامی‌، قم / تفسیر نمونه‌، آیت الله مكارم شیرازی و دیگران‌، ج 4، ص 76 ـ 82، دار الكتب اسلامیة‌.)