دربارة رابطة ایمان با عمل صالح توضیح دهید، آیا یکی بر دیگری تقدم دارد یا مکمل یک‌دیگرند، به چه دلیل‌؟

1. بسیاری از آیات قرآن کریم‌، ایمان و عمل صالح‌، در کنار یک‌دیگر ذکر شده‌اند: شعرأ، 227; عنکبوت‌، 7، 9و 58; روم‌، 15و45; سبأ، 4; فاطر، 7; ص‌، 24 و 28 و... 2. این دو موضوع در قرآن کریم ارتباط تنگاتنگ و نزدیکی با هم دارند. ارتباط فوق‌، بدین ترتیب است که علّت سرزدن عمل صالح از انسان‌، ایمان او است‌; یعنی مجموعة باورهای قلبی انسان به توصیه‌، معاد و سایر معارف دینی‌، سبب انجام اعمال در انسان می‌شود که در راستای صلاح و سعادت و در مسیر کمال حقیقی و گسترش حقیقت وجودی او است‌. انجام عمل صالح نیز به نوبة خود، در شکوفایی ایمان‌، تأثیر به‌سزایی دارد و بر درجة آن می‌افزاید. این فزونی در درجة ایمان‌، در مرحلة بعد، خود سبب انجام اعمالی صالح‌تر از کارهای گذشته می‌شود، چرا که از ایمانی قوی‌تر و توانمندتر برخاسته است‌; بدین ترتیب ملاحظه می‌شود که رابطة ایمان و عمل صالح‌، یک رابطه علت و معلول و در همان حال‌، رابطه‌ای تکمیلی است‌. علت و معلول بودن ایمان و عمل صالح‌، از آن رو است که ایمان‌، علّت خیزش عمل صالح از بستر نفس است و عمل صالح‌، معلول انگیزه‌های ایمانی او است‌. مکمّل یک‌دیگر بودن این دو نیز بدان جهت است که انجام عمل صالح‌، بر رونق و شکوفایی ایمان برای حرکت در مراتب بالاتر می‌افزاید; بدین ترتیب‌، ایمان و عمل صالح‌، هیچ‌یک بر دیگری تقدم نداشته‌، بلکه مکمّل یک‌دیگرند.(ر.ک‌: المیزان‌، علامه طباطبایی‌;، ترجمة موسوی همدانی‌، ج 4، ص 124، دفتر انتشارات اسلامی / تفسیر نمونه‌، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 2، ص 573، دارالکتب الاسلامیة‌.)