حکم موسیقی در اسلام چیست‌؟

غنا و موسیقی‌، و گوش دادن آن به اجماع فقهای شیعه حرام است‌، و در قرآن‌کریم آیاتی هست که مسلمانان را از غنا و موسیقی نهی می‌فرماید: "و من الناس من یشتری لهوالحدیث لیضل‌ّ عن سبیل‌الله...;(لقمان‌، 6) بعضی از مردم سخنان بیهوده را می‌خرند تا مردم را از روی نادانی‌، از راه خدا گمراه سازند و آیات الهی را به استهزأ گیرند. برای آنان عذابی خوار کننده است‌." یکی از مصادیق لهوالحدیث ـ که حرام است ـ موسیقی و غناست‌.( تفسیر نمونه‌، آیت‌الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 17، ص 20، دارالکتب الاسلامیة‌. ) و همچنین در آیة 30 سوره حج می‌فرماید: "فاجتنبوا الرجس من الأوثَن واجتنبوا قول الزّور...; از بت‌های پلید اجتناب کنید و از سخن باطل بپرهیزید" این‌جا هم یکی از موارد قول زور (سخن باطل‌) که حرام است موسیقی و غناست‌;( همان‌، ج 14، ص 91 ـ 92، دارالکتب الاسلامیة‌. ) آهنگ‌ها و آوازها را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد: الف‌) آهنگ‌ها و آوازهایی که به شیوة مجالس‌ِ عیش و عشرت و محافل‌ِ رقص و پایکوبی اجرا می‌شود و انسان را از حالت‌ِ اعتدال‌ِ فکری و ذهنی دور می‌سازد و به بی‌بند و باری‌، لاقید بودن و بی‌تعهّد زیستن دعوت و تشویق می‌کند که اصطلاحاً به آن "ساز و آوازهای مبتذل‌" می‌گویند. ب‌) آنهایی که هم از نظر محتوا (مضمون اشعار) دارای معنایی با شکوه و زیباست و هم از نظر اجرا، خوب و زیبا اجرا می‌شود و در عین حال تناسب و شباهتی با ساز و آوازهای مجالس لهو، عیش و عشرت و فساد ندارد. گوش دادن به نوع اوّل حرام است‌; امّا نوع دوم اشکال ندارد.( جامع‌المسائل "استفتائات‌، آیت‌الله فاضل لنکرانی‌، ص 252 مطبوعاتی امیر، چاپ دوم‌، بهمن 1375. ) ج‌) ساز و آوازهایی که نسبت به آن شک داریم و نمی‌دانیم آیا از نوع اوّل است تا از آن پرهیز کنیم و یا از نوع دوم است تا پرهیز لازم نباشد. گوش دادن به موارد مشکوک (نوع سوم‌) اشکال ندارد; امّا بهتر است که به این نوع آهنگ‌ها هم گوش نکنیم‌.