به نظر شما آیا موقعیت شهر مکه در گسترش دعوت پیامبر اکرم‌تأثیری داشت‌؟ چرا؟

بله‌، بدون شک‌، شهر مکه‌، به لحاظ موقعیت جغرافیایی‌، تاریخی‌، تجاری‌، امنیتی‌، وجود کعبه در آن‌، تقدس‌، حوادث شیرین و تلخ بسیار در طول تاریخ و... تأثیر به سزایی در گسترش دعوت پیامبر اکرم‌داشت‌. وقتی حضرت ابراهیم‌غ (که بنیان‌گذار یا تکمیل کننده کعبه است‌) هاجر و اسماعیل را در سرزمین مکه گذاشت‌، به هنگام بازگشت‌، از خداوند خواست‌، "رَّبَّنَآ إِنِّی‌َّ أَسْکَنت‌ُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَادٍ غَیْرِ ذِی زَرْع‌ٍ عِندَ بَیْتِکَ الْمُحَرَّم‌ِ رَبَّنَا لِیُقِیمُواْ الصَّلَوَة‌َ فَاجْعَل‌ْ أَفْ ?‹ِدَة‌ً مِّن‌َ النَّاس‌ِ تَهْوِی‌َّ إِلَیْهِم‌ْ وَ ارْزُقْهُم مِّن‌َ الثَّمَرَ َت‌ِ لَعَلَّهُم‌ْ یَشْکُرُون‌;(ابراهیم‌،37) پروردگارا من بعضی از فرزندانم را در سرزمین بی‌آب و علفی در کنار خانه‌ای که حرم تو است ساکن ساختم تا نماز را بر پای دارند، تو قلب‌های گروهی از مردم را متوجه آنها ساز و از ثمرات به آنها روزی ده شاید آنان شکر تو را به جای آورند." از این آیه و مانند آن استفاده می‌شود که‌، با دعای مستجاب حضرت ابراهیم‌غ شهر مکه‌، زمینة توجه به خدا، نماز و پذیرش دعوت انبیأ بعد از حضرت ابراهیم‌غ تا پیامبر اکرم‌را داشته است‌. علاوه‌، اراده خداوند به این امر تعلق گرفته است که از دیر زمان این شهر، بزرگترین مرکز عبادت‌، و پرسابقه‌ترین کانون توحید باشد; لذا، آن را حرم امن خود قرار داد، که هم دارای امنیت تکوینی و هم امنیت تشریعی باشد. این ارادة الهی دلیل دیگری است که‌، موقعیت شهر مکه در گسترش دعوت پیامبر اکرم‌تأثیر بسیار داشته است‌.(ر.ک تفسیر نمونه‌، آیة اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 10 ص 363ـ369، دارالکتب الاسلامیة‌.)