برخی می‌گویند: تجوید یک طرح استعماری است و تنها برای مشغول کردن مسلمانان به ظاهر قرآن به وجود آمده است‌. آیا این سخن صحیح است‌؟

علم تجوید، یکی از علوم اسلامی است و سابقة دیرین دارد. تجوید قرآن‌، یک موضوع جدید نیست تا گفته شود، یک طرح استعماری است برای مشغول داشتن مسلمانان به ظاهر قرآن و بازداشتن آنان از تأمّل و تدبّر در محتوای قرآن‌. تجوید به معنای نیکو ادا کردن الفاظ قرآن است‌. از زمان پیامبر6 قرآن با تجوید قرائت می‌شده است‌، گرچه علم تجوید به معنای مجموعه قوانینی که چگونگی قرائت صحیح و زیبا را به ما می‌آموزد، در قرن چهارم تدوین گردید. نخستین کسی که فن تجوید را تدوین کرد، ابومزاحم موسی بن عبیدالله خاقانی بغدادی‌، (متوفای 325 هـ . ق‌) است‌.(ر.ک‌: تجوید و آواشناسی‌، مرادعلی شمس‌، ص 19، مؤسسة انتشاراتی عصمت‌.) خداوند در مورد تلاوت قرآن می‌فرماید: "...وَ رَتِّل‌ِ الْقُرْءَان‌َ تَرْتِیلاً;(مزمل‌،4)،...قرآن را شمرده شمرده بخوان‌." ترتیل در اصل به معنای تنظیم و ترتیب موزون است‌. و در آیه به معنای خواندن آیات قرآن با تأنّی و نظم لازم‌، ادای صحیح حروف‌، تبیین کلمات‌، دقّت و تأمّل در مفاهیم و اندیشه در نتایج آن است‌.(ر.ک‌: تفسیر نمونه‌، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 25، ص 167، دارالکتب الاسلامیة‌.) از این آیه رعایت تجوید در قرائت قرآن استفاده می‌شود. در روایتی امام صادق‌می‌فرماید: ترتیل یعنی در آیات قرآن مکث کنی و آن را با صدای خوب بخوانی‌. تا تجوید را فرا نگیریم‌، نمی‌توانیم قرآن را با صدای خوب بخوانیم‌. بنابراین‌، اصل تجوید از آغاز اسلام بوده‌، طرح استعماری نیست‌، قرآن به آن دستور داده و با اندیشه و تدبّر در قرآن منافات ندارد، بلکه خود راهی برای اندیشه و تدبّر در آیات قرآن است‌. این نکته هم قابل تذکر است همان گونه که در کارهای دیگر نباید افراط کرد، در تجوید هم نباید افراط کرد و اعتدال را رعایت نمود; ولی متأسّفانه امروز بسیاری از مسلمانان از این واقعیت فاصله گرفته‌، از قرآن تنها به الفاظی اکتفا نموده‌اند و تلاش‌شان تنها ختم سوره و قرآن است‌، بی‌آن که بدانند این آیات برای چه نازل شده و چه پیامی را ابلاغ می‌کند؟ درست است که الفاظ قرآن نیز محترم و خواندنش فضیلت دارد; ولی نباید فراموش کرد که این الفاظ و تلاوت مقدمة فهم محتوای آن است‌.(ر.ک‌: تفسیر نمونه‌، ج 25، ص 172.)