با توجه به روایت پیامبر اکرم‌که می‌فرماید: "اگر می‌خواهی سنگین‌ترین مردم باشی از کسی چیزی مخواه‌"، اگر پولی از کسی قرض نماییم‌، تا با آن ا

از نظر قرآن کریم و روایات معصومین‌: سؤال از مردم نکوهش شده است قرآن کریم در مورد افرادی که عزت نفس و طبع بلند دارند، می‌فرماید: "...یَحْسَبُهُم‌ُ الْجَاهِل‌ُ أَغْنِیَآءَ مِن‌َ التَّعَفُّف‌...;(بقره‌،273) از شدت خویشتن‌داری‌، افراد بی اطلاع آن‌ها را غنی می‌پندارند..."، هرگز از کسی درخواست و سؤالی ندارد، بلکه با عفتی که دارند، شخصیت خود را حفظ می‌کنند و شرافت خود را به خطر نمی‌اندازند. اگر دنبال موقعیت بهتری هستیم و محتاج به کمک الهی می‌باشیم‌، باید به خدا توکل کنیم و از او درخواست نماییم که خداوند، خود تضمین نموده که حاجات مادی و غیر مادی را برآورده نماید. در روایتی از امام صادق‌می‌خوانیم که فرمود: "خداوند رحمت کند بنده‌ای را که با عفت باشد...و تقاضای کمک مالی از مردم نکند، زیرا تقاضای کمک مالی از مردم‌، در دنیا به سرعت پستی ببار می‌آوردو مردم نیز شخص متقاضی را بی نیاز نمی‌کنند."(اصول کافی‌، شیخ کلینی‌;، ج 4، ص 21، دارالکتب الاسلامیة‌.) در روایتی نیز از امام علی بن ابی طالب‌وارد شده که فرمود: "هر که به خدا توکل کند، خداوند کفایتش کند و هر که از خدا بخواهد، خداوند به او عطا کند..."(میزان الحکمه‌، محمدی ری شهری‌، ترجمه‌، حمید رضا شیخی‌، ج 10، ص 4872، ح 16669، نشر مؤسسة فرهنگی دارالحدیث‌.) وانگهی‌، باید کوشش بیشتر نمود تا به درآمد بیشتری دست یافت‌. این تلاش و کوشش می‌تواند از دو جهت مورد توجه قرار گیرد. 1. از طریق کار و تلاش و برنامه‌ریزی تولیدی و سودآوری و کسب فن یکی از بهترین عبادت‌ها است‌. 2. با استفاده از سود و سرمایه دیگران‌. این شیوه در تمامی اقسامش خالی از تأمل نیست‌. بدترین شکل آن ربا ـ گرفتن سود افزوده با زور ثروت بیشتر ـ و بهترین نوع آن قرض گرفتن است و گدایی و سئوال از دیگران نیز شکل دیگری از آن است که همه این‌ها به نحوی زندگی انگلی را در پی دارد. بیشتر احادیث فوق در مذمت شیوه گدایی است و حرمت ربا نیز در قرآن و احادیث حدیثی آمده است اما در مورد قرض گرفتن ضمن این که در احادیثی مذمت شده و به نتیجة آن که ذلت و تحقیر و آبروریزی می‌باشداشاره شده اما به همان دلیل که شما در پرسش خود آورده‌اید گاهی در زندگی اجتماعی چاره‌ای جز آن نیست و به همین دلیل هم قرآن کریم و همه ائمه معصومین‌: برای قرض دادن ثواب فراوانی ذکر کرده و قرض دهندگان را از منت‌گذاری و تحقیر و اذیت قرض گیرنده بر حذر داشته‌اند. پس هم بهتر است کسی قرض نگیرد و به خاطر دنیا آبروی ارزشمند خود را نریزد و خود را تحقیر نکند و هم در بعضی موارد که چاره‌ای جز آن نیست مجاز شمرده شده و به قرض دهندگان وعدة پاداش داده شده است‌.(ر.ک‌: درس‌هایی از مکتب امام صادق‌، سید محمد تقی حکیم‌، ص 74ـ73، دفتر نشر فرهنگ اسلامی / تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 2، ص 266، دارالکتب الاسلامیة‌.)