با توجه به آیة شریفه "إِنَّا نَحْن‌ُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَ إِنَّا لَه‌ُو لَحَـَفِظُون‌َ "(حجر،9) توضیح دهید که آیا کلمات و واژه‌ها حفظ می

مفهوم آیه‌بر اساس آیات پیش از این آیه‌، مشرکان قرآن کریم را هذیان و سحر می‌نامیدند و می‌گفتند: ای پیامبر! چنانچه ملایکه نازل شوند ما تو و قرآنت را تصدیق خواهیم کرد. آیة شریفه 9 سورة حجر "إِنَّا نَحْن‌ُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَ إِنَّا لَه‌ُو لَحَـَفِظُون‌" متذکر می‌شود که‌ای پیامبر تو این ذکر را از ناحیه خودت نیاوردی تا تو در نگهداری آن به زحمت بیفتی و مردم آن را تحریف و واژگون کنند. همچنین این ذکر (قرآن‌) از جانب فرشتگان نازل نشده‌، تا در نگهداری آن به آنان محتاج باشی‌، بلکه ما خود قرآن را نازل کردیم و خود ما نیز آن را حفظ خواهیم کرد. اقسام تحریف‌تحریف قرآن کریم به دو گونه ممکن است‌: لفظی و معنوی‌در وقوع تحریف معنوی بحثی نیست‌; چرا که تحریف معنوی قرآن و تفسیر به رأی آن از سوی ناآگاهان یا مغرضان مسلّم است‌. تحریف لفظی قرآن کریم نیز، به چند صورت ممکن است‌: 1. کم و زیاد شدن در حروف و حرکات قرآن‌; البته به گونه‌ای که به کلیت قرآن کریم خللی وارد نسازد. چنین معنایی از تحریف در قرآن کریم رخ داده است و قرائات سبعه نشانه آن است‌. 2. کم و زیاد شدن یک کلمه یا دو کلمه‌، باز هم به گونه‌ای که به کلیت قرآن صدمه‌ای وارد نشود. تحریف به این معنا، در صدر اسلام‌، هنگامی که مصحف‌های متعددی در بین اصحاب بود، واقع شده است‌; امّا پس از یکی شدن مصحف‌ها در زمان عثمان که قرآن موجود نیز همان است‌، از این امر جلوگیری شد و دیگر تحریفی رخ نداد. در واقع‌، قرآنی که به دستور عثمان اجازه نشر و توزیعش داده شد، همان قرآن معروفی است که از پیامبراکرم‌به دست مردم رسیده بود و یکی شدن قرآن‌ها از تحریف آن جلوگیری کرد. و ما در حال حاضر اطمینان داریم‌، قرآن موجود، همان قرآنی است که پیامبراکرم‌در میان مردم به یادگار گذاشته است‌. 3. زیاد شدن آیه‌ها; 4. کم شدن آیه‌ها; دو گونه اخیر از تحریف‌، به اجماع مسلمانان در قرآن رخ نداده است‌.(البیان فی تفسیر القرآن‌، آیت اللّه خویی‌، ص 197، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات‌.) محدوده شمول آیه‌از مطالب یاد شده تا حدود زیادی مقدار شمول آیه روشن می‌شود. علامه طباطبایی‌; در این‌باره می‌فرمایند: قرآن کریم ذکری است زنده و جاودانی و محفوظ از زوال و فراموشی و مصون از زیادتی که ذکریتش باطل شود و از نقصی که باز این اثرش را از دست دهد و از جابجا شدن آیاتش‌، به طوری که دیگر ذکر و مبین حقایق و معارفش نباشد، از همه این‌ها محفوظ است‌، پس آیه شریفه دلالت بر مصونیت قرآن از تحریف نیز می‌کند، چه تحریف به معنای دست برد در آن به زیاد کردن و چه به کم کردن و چه به جابجا نمودن‌، چون ذکر خداست و همان طور که خود خدای تعالی الی الابد هست ذکرش نیز هست‌.(تفسیر المیزان‌، علامه طباطبایی‌;، ترجمة محمد باقر موسوی همدانی‌، ج 12، ص 146، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی‌.) بنابراین‌، آیه خبر از حفظ قرآن از هر نوع تحریفی که باعث عدم اعتماد به قرآن می‌شود می‌دهد و هم‌چنان که گفته آمد، حتی تحریف واژه‌های قرآن کریم نیز، که کم شدن و زیاد شدن چند تای از آن‌ها به کلیت و محتوای قرآن خللی نمی‌رساند، با یکی شدن مصحف‌ها، در مصحف موجود نیز رخ نداده است‌. چگونگی حفظ قرآن از تحریف‌خداوند متعال‌، بر اساس قوانین و سنتش‌، امور را از راه اسباب و علت‌ها انجام می‌دهد و از دخالت مستقیم در آن‌ها خودداری می‌کند حفظ قرآن کریم نیز، از تحریف نیاز به اسباب و علل خاصی دارد که با فراهم شدن آن‌ها، قرآن کریم خود به خود از تحریف مصون می‌ماند. عوامل محفوظ ماندن قرآن از تحریف عبارتند از: 1ـ حافظة شگفت‌انگیز عرب معاصر قرآن و علاقة زیاد آنان نسبت به قرآن به دلیل فصاحت و بلاغت و آهنگ معجزه آسای آن‌. 2ـ انس فراوان مسلمانان با قرآن و حفظ و تلاوت آن در زمان پیامبر9 و بعد از ایشان‌. 3ـ تقدس قرآن در نزد مسلمانان و حساس بودن آنان نسبت به هرگونه تغییر در آن‌. 4ـ دستورها و توصیه‌های ویژة پیامبر گرامی‌در مورد تلاوت و حفظ و نوشتن قرآن‌، بطوری که شخص پیامبراکرم‌محافظ قرآن بود و پیوسته دستور حفظ و ثبت آن را می‌داد و مسلمانان موظف بودند، آن را ثبت کنند و به این منظور از آن نسخه‌های متعددی تهیه کرده و در خانه‌های خود نگهداری می‌کردند. ازهمان زمان مسألة حفظ قرآن رواج یافت و عدّة بی‌شماری به عنوان حافظان قرآن‌، پیوسته در میان جوامع اسلامی جایگاه بلندی بخود اختصاص دادند. علاوه بر ثبت و ضبط قرآن‌، نسخه‌های متعددّی را تهیّه‌، و در کشورهای اسلامی پخش کردند، کتابی که این چنین در حافظه‌ها سپرده شده و فرد فرد مسلمانان موظّف به حفظ و نگهداری آن بودند و هر روز تلاوت می‌کردند و نسخه‌های بی‌شماری از آن برداشته می‌شد، ممکن نبود که تحریف شود. مگر ممکن بود که قرآن تحریف شود، و علی بن ابی‌طالب و امامان معصوم‌: که حافظ و مبین قرآن بودند، ساکت باشند و چیزی نگویند، در حالی که حتّی یک مورد هم ثابت نشده که ائمّه‌: گفته باشند که این مورد از قرآن تحریف شده است‌. 5ـ یکی از علل تحریف کتاب‌های آسمانی به وسیله سلطه‌جویان و زورمندان‌، معارض بودن پیام‌ها و دستورهای کتب آسمانی با منافع آنها بوده است‌. اما قرآن در طرح پیام‌ها و دستورهای خود، شیوه‌ای را برگزیده است که راه را بر هر گونه کتمان و تحریف بسته و این کتاب جاودانه را از دستبرد مغرضان و معاندان و منافقان محفوظ نگه داشته است‌، چون قرآن در بیان مطالب خویش به بیان کلّیات و اصول اکتفا نموده‌، و شرح و تفسیر آنها را به سنّت پیامبر9 و امامان‌: واگذاشته است‌، همین امر باعث شده تا از دستبرد مغرضان در امان بماند. به عنوان نمونه‌: خداوند در قرآن اوصاف امام و جانشین پیامبر9 را بیان کرده‌، امّا نام جانشین پیامبر9 را ذکر نکرده و بیان آن را به پیامبر9 واگذار کرد.(جهت اطلاعات بیشتر ر.ک‌: درسنامة علوم قرآنی‌، حسین جوان آراسته‌، ص 302 ـ 331 / تاریخ قرآن‌، محمدهادی معرفت‌، ص 154 ـ 168، نشر سمت / قرآن‌شناسی‌، مصباح یزدی‌، ص 214 ـ 248، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی‌;.)