اگر فردی در عین غیبت کردن بگوید: من غیبت نمی‌کنم‌، بلکه صحبت است‌، آیا غیبت محسوب می‌شود یا نه‌؟

سخن گفتن در غیاب شخصی‌، در صورتی غیبت محسوب می‌شود که ویژگی‌های زیرا داشته باشد: 1. دربارة یکی از عیب‌های او باشد. یعنی واقعاً چنین عیبی را داشته باشد. اما اگر عیبی را که دارا نیست به او نسبت داده شود، تهمت خواهد بود، که بدتر از غیبت است‌. 2. غیبت شونده‌، از شنیدن آن اذیت و ناراحت شود; گرچه آن عیب را دارد. 3. غیبت کننده‌، به قصد نقص وارد کردن‌، مذمت و عیب‌جویی بگوید; مثلاً با قصد مذمت بگوید: آن مرد نابینا، کوتاه قد، سیاه رنگ‌، کوسه‌، لکنت زبان‌دار و... . 4. بیان عیبت‌ها، خواه جسمانی‌، اخلاقی‌، عملی‌، زبانی‌، خانوادگی‌، فامیلی و... باشد، و خواه عیب‌های شخص نزد دیگران معلوم باشد یا نباشد. قرآن کریم‌، می‌فرماید: "...وَ لاَ یَغْتَب بَّعْضُکُم بَعْضًا أَیُحِب‌ُّ أَحَدُکُم‌ْ أَن یَأْکُل‌َ لَحْم‌َ أَخِیه‌ِ مَیْتًا فَکَرِهْتُمُوه‌ُ وَ اتَّقُواْ اللَّه‌َ إِن‌َّ اللَّه‌َ تَوَّاب‌ٌ رَّحِیم‌;(حجرات‌،12) ...و هیچ یک از شما دیگری را غیبت نکند، آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مردة خود را بخورد؟! (به یقین‌) همة شما از این امر کراهت دارید، تقوای الهی پیشه کنید که خداوند توبه‌پذیر و مهربان است‌." امام صادق‌می‌فرماید: "غیبت‌، آن است که دربارة برادر مسلمانت چیزی را بگوئی که خداوند پنهان داشته است و..."(اصول کافی‌، کلینی‌;، ج 4، ص 60، دفتر نشر فرهنگ اهل‌بیت‌:.) و در جای دیگر می‌فرماید: "کسی که به منظور عیب‌جویی و آبروریزی مؤمنی‌، سخنی نقل کند تا او را از نظر مردم بیندازد، خداوند او را از ولایت خودش بیرون کرده‌، به سوی ولایت شیطان می‌فرستد، اما شیطان هم او را نمی‌پذیرد."(همان‌، ج 2، ص 358 / ر.ک‌: تفسیر نمونه‌، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 22، ص 176ـ195، دارالکتب الاسلامیة‌.)