الف ـ مفهوم ربا با استناد به قرآن کریم چیست‌؟ ب ـ آیا سودهایی که برای سپرة پول حج و غیره پرداخت می‌شود، از دیدگاه قرآن درست است یا نه و اگر در

الف ـ "ربا" در لغت‌، به معنای زیادی بر اصل مال و سرمایه است‌، لکن در شرع‌، "به زیاده بر وجه بدون وجه‌" گفته می‌شود; یعنی در برابر آن چه داده‌، بدون مصلحت معقول‌، زیادی دریافت کند.(مفردات‌، راغب اصفهانی‌، ص 192، اسماعیلیان‌.) قرآن کریم در این‌باره می‌فرماید: "یَـََّأَیُّهَا الَّذِین‌َ ءَامَنُواْ لاَ تَأْکُلُواْ الرِّبَوََّاْ أَضْعَـَفًا مُّضَـَعَفَة‌ً وَاتَّقُواْ اللَّه‌َ لَعَلَّکُم‌ْ تُفْلِحُون‌َ ;(آل‌عمران‌،130) ای کسانی که به دین اسلام گرویده‌اید، ربا مخورید که دائم سود بر سرمایه اضافه کنید تا چند برابر شود و از خدا بترسید و این عمل زشت را ترک کنید، باشد که سعادت و رستگاری یابید." هم چنین امام صادق‌در این‌باره می‌فرماید: "...ربای حرام آن است که انسان‌، قرضی به دیگری بدهد و شرط کند که بیش از آن چه وام گرفته به او باز پس گرداند."(بحارالانوار، مجلسی‌;، ج 100، ص 157، مؤسسه الوفأ.) ب ـ سودهای حاصل از سپرده‌گذاری برای حج و غیره‌، اشکالی ندارد; چون فرد سپرده‌گذار، بدون هیچ توقعی تنها برای حج پول را واریز کرده و بانک از طرف صاحب پول به طور موقت آن را به کار می‌گیرد.(استفتأ تلفنی از دفتر مقام معظم رهبری / ر.ک‌: تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 16، ص 444ـ446، دارالکتب الاسلامیة‌.)