الف ـ لطفاً دعا یا آیه‌ای که سبب آرامش و رفع دلهره است بیان کنید. ب ـ راه به خاطر آوردن مطالب در ذهن و تقویت حافظه چیست‌؟

الف ـ برخی از راه‌های رفع دلهره و ایجاد آرامش عبارت است از: 1. ایمان و یاد خدا: "الَّذِین‌َ ءَامَنُواْ وَ تَطْمَغ‌ن‌ُّ قُلُوبُهُم بِذِکْرِ اللَّه‌ِ أَلاَ بِذِکْرِ اللَّه‌ِ تَطْمَغن‌ُّ الْقُلُوب‌;(رعد،28) آن‌ها کسانی هستند که ایمان آورده‌اند و دل‌هایشان به یاد خدا مطمئن ]و آرام‌[ است‌، آگاه باشید که با یاد خدا، دل‌ها آرامش می‌یابد!" روشن است مراد از ذکر خدا که مایة آرامش دل‌ها است تنها به ذکر زبانی نیست‌، بلکه منظور آن است که با تمام قلب متوجه او و عظمت‌، علم و آگاهی و حاضر و ناظر بودنش گردد. 2. شناخت عوامل پیدایش دلهره و زدودن آن‌ها از محیط زندگی و وجود انسان‌داشتن گذشته یا آیندة تاریک‌، ضعف و ناتوانی در برابر عوامل طبیعی و دشمنان داخلی و خارجی و...، احساس پوچی در زندگی‌، قدر ناشناسی جامعه از فرد زحمت‌کش‌، سوء ظن‌ها و توهم‌ها، دنیا پرستی و دل باختگی و... از جملة عوامل پیدایش دلهره است‌; بدیهی است برای کسب آرامش‌، باید این عوامل منفی را از بین برد. راه از بین بردن تاریکی‌ها و گناهان گذشته‌، توبة واقعی است‌. "یَـََّأَیُّهَا الَّذِین‌َ ءَامَنُواْ تُوبُوَّاْ إِلَی اللَّه‌ِ تَوْبَة‌ً نَّصُوحًا عَسَی‌َ رَبُّکُم‌ْ أَن یُکَفِّرَ عَنکُم‌ْ سَیِّ ?‹َاتِکُم‌...;(تحریم‌،8) ای کسانی که ایمان آورده‌اید! توبه کنید، توبه خالصی‌، امید است با این کار، پروردگارتان گناهانتان راببخشد... ." با توبه واقعی‌، تمام دلهره‌ها نسبت به گذشته از بین می‌رود. راه از بین بردن آیندة تاریک‌، ایمان به جهان آخرت و این که هرگز انسان نابود نمی‌شود، بلکه منازل متفاوتی را باید بگذارند تا به سر منزل مقصود برسد، و برای همیشه در جوار قرب الهی در امنیت کامل به حیات خود ادامه دهد; و این که اعتقاد داشته باشد، اجر هیچ عمل خوبی از او ضایع نمی‌شود و پاداش می‌گیرد. "]پرهیزکاران‌[ آنان که به آن چه بر تو نازل شده‌، و آن چه پیش از تو ]بر پیامبران نخستین‌[ نازل گردیده‌، ایمان می‌آورند، و به رستاخیز یقین دارند. آنان بر طریق هدایت پروردگارشانند، و آنان رستگارانند." (بقره‌،3 ـ 4) با این خصوصیات‌، نگرانی برای یک مؤمن بی‌مفهوم است‌. 3. یاد پیامبر6 و امام معصوم‌: نیز از عواملی است که آرامش می‌آورد. امام صادق‌می‌فرماید: "بمحمد تطمئن القلوب وهو ذکر الله وحجابه‌; به وسیلة محمد6 دل‌ها آرامش می‌پذیرد و از ذکر خدا و حجاب او است‌."(بحارالانوار، مجلسی‌;، ج 23، ص 987، موسسة الوفأ.) 4. خواندن دعایی که در این باره وارد شده است‌. امام صادق‌می‌فرماید: کسی که هول (دلهره و اضطراب‌) و غم دارد، این دعا را بخواند: "اَعْدَدْت‌ُ لکل عظیمة ـ لا اله الا الله ولکل هَم‌ٍّ وغم لاحول ولا قوة الا بالله محمدٌ النور الاول وعلی النور الثانی والائمة الابرار عُدة‌ٌ للقأ الله وحجاب من اعدأ الله ذل کل شی لعظمة الله و اسس الله عزوجل الکفایة‌"(مفاتیح الجنان‌، شیخ عباس قمی‌;، ص 950-951، مطبوعات دینی قم / ر.ک‌: تفسیر نمونه‌، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 24، ص 286-295، دارالکتب الاسلامیة‌; ج 10 ص 207-217.) ب ـ برای تقویت حافظه‌، رعایت نکات زیر مفید است‌: 1. خواندن دعای "سبحان من لایعتدی علی اهل مملکته‌..." بعد از هر نماز. این دعا در متن مفاتیح‌الجنان‌، در تعقیبات مشترک آمده است‌; 2. خواندن دعای "یا حی‌ّ یا قیّوم فلایفوت شیئاً علمه و لایؤده‌" بعد از نماز صبح‌، قبل از این‌که حرف دیگری زده باشد; 3. روزه گرفتن‌; 4. خواندن آیة‌الکرسی به طور مداوم‌; 5. خوردن کشمش سرخ (ناشتا)، عسل‌، عدس‌، حلوا و گوشت نزدیک گردن‌(جهت اطلاع بیشتر ر.ک‌: مفاتیح‌الجنان‌، شیخ عباس قمی‌، باب 2 و 6.)