از نظر قرآن کریم، انسان دیندار و مؤمن در جهان کنونی با چه معضلاتی روبرو است؟

از آن جا که قرآن کریم قانون زندگی و کتاب سعادت بشر تا قیام قیامت است، لذا بیشتر به کلیات، مسائل عمومی، معیارها، ملاکها، سنتها، قوانین و... پرداخته است; تا این کلیات برای همیشة زمان و برای همة نسلها محور عمل باشد; و اگر در مواردی، مصداق و جزئیاتی بیان شده، از باب ضرورت و اهمیت است. شأن نزولها نیز به زمان نزول مربوط میشود. بر این اساس، اگر چه قرآن کریم، با صراحت به معضلاتی که در جهان کنونی برای یک انسان مؤمن وجود دارد، نپرداخته است; اما با شناخت اجمالی از قرآن میتوان این معضلات را از لابلای کلیات و سنتهای قرآنی به دست آورد. مهم آن است که یک انسان دیندار و مؤمن معتقد شود، هر معضلی با هر شدت و سختی که باشد، یک سنت الهی است. قرآن کریم، میفرماید: "أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُواْ الْجَنَّةَ وَلَمَّا یَأْتِکُم مَّثَلُ الَّذِینَ خَلَوْاْ مِن قَبْلِکُم مَّسَّتْهُمُ الْبَأْسَآءُ وَالضَّرَّآءُ وَزُلْزِلُواْ حَتَّیَ یَقُولَ الرَّسُولُ وَالَّذِینَ ءَامَنُواْ مَعَهُو مَتَیَ نَصْرُ اللَّهِ أَلاَ َّ إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِیبٌ ;(بقره،214) آیا گمان کردید داخل بهشت میشوید، بدون این که حوادثی هم چون حوادث گذشتگان به شما برسد، همانهایی که گرفتاریها و ناراحتیها به آنان رسید، و آن چنان ناراحت شدند، که پیامبر و افرادی که ایمان آورده بودند، گفتند: پس یاری خدا کجا است، آگاه باشید یاری خدا نزدیک است." آیة فوق، در واقع به یک سنت واقعی و روش همیشگی خداوند اشاره میکند، که همة مؤمنان میبایست در راه ایمان و پیش برد آن به استقبال مشکلات، معضلات و ناراحتیها بشتابند، و فداکاری کنند. در حقیقت این مشکلات، آزمایشی است که ایمان واقعی را از غیر واقعی آشکار میسازد; و به این حقیقت نیز تصریح دارد که این آزمایشها و معضلات یک قانون عمومی است; و به همین دلیل در امتهای پیشین نیز وجود داشته است. در جای دیگر میفرماید: "لَتُبْلَوُنَّ فِیَّ أَمْوَ َلِکُمْ وَأَنفُسِکُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِینَ أُوتُواْ الْکِتَـَبَ مِن قَبْلِکُمْ وَمِنَ الَّذِینَ أَشْرَکُوَّاْ أَذیً کَثِیرًا وَإِن تَصْبِرُواْ وَتَتَّقُواْ فَإِنَّ ذَ َلِکَ مِنْ عَزْمِ الاْ ئُمُورِ ;(آل عمران،186) به طور مسلم در اموال و نفوس خود آزمایش میشوید و از آنها که پیش از شما کتاب (آسمانی) داده شدند (یعنی یهود و هم چنین) از آنها که راه شرک پیش گرفتند سخنان آزار دهنده فراوان خواهید شنید، و اگر استقامت کنید و تقوا پیشه سازید (شایستهتر است;) زیرا، اینها از کارهای محکم و قابل اطمینان است." علاوه بر مطالب فوق، آنچه باز به طور کلی دربارة معضلاتی که همواره در پیش روی یک انسان دیندار و متدین وجود دارد همان موانعی است که برای همة مؤمنان و در همة زمانها وجود دارد; موانعی که در واقع معضل اصلی مؤمن است، دو گونه است: 1. موانع درونی، مانند: هوای نفس، آمال و آرزوهای مذموم، غلبة قوای حیوانی و شهوانی بر قوای عاقله و... 2. موانع بیرونی، مانند: وسوسههای بسیار خطرناک شیطان، توطئهها و شیطنتهای شیاطین انساننما مانند: کفار، منافقان، استکبار جهان و...(ر.ک: تفسیر نمونه، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران، ج 4، ص 363ـ371، دارالکتب الاسلامیة; همان، ج 11، ص 189ـ195; همان، ج 19، ص 343ـ345; ج 2، ص 61ـ62; ج 3، ص 203ـ205.)