از نظر قرآن والدین دربارة ازدواج فرزندان چه وظایفی به عهده دارند؟

قرآن کریم می‌فرماید: "وَ أَنکِحُواْ الاْ ?َیَـَمَی‌َ مِنکُم‌ْ وَ الصَّـَـلِحِین‌َ مِن‌ْ عِبَادِکُم‌ْ وَ إِمَآغ‌کُم‌ْ إِن یَکُونُواْ فُقَرَآءَ یُغْنِهِم‌ُ اللَّه‌ُ مِن فَضْلِه‌ِ وَ اللَّه‌ُ وَ َسِع‌ٌ عَلِیم‌ٌ ;(نور،32) مردان و زنان بی همسر خود را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را; اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بی نیاز می‌سازد; خداوند گشایش دهنده و آگاه است‌." بدون شک یکی از کسانی که در مرحلة اول مورد خطاب این آیه شریفه می‌باشند پدر و مادرند، که باید مقدمات ازدواج را برای فرزندانشان فراهم سازند. در جای دیگر نیز می‌فرماید: "ای کسانی که ایمان آورده‌اید! خود و خانوادة خویش را از آتشی که هیزم آن انسان‌ها و سنگ‌ها است نگه دارید"(تحریم‌،6) یکی از راه‌های حفظ فرزندان از آتش جهنم‌، آن است که وقتی به سن‌ّ ازدواج رسیدند، والدین برای آنان همسر مناسبی انتخاب نمایند و مقدّمات ازدواج‌شان را فراهم کنند، تا فرزندان به فساد کشیده نشوند، و از آتش جهنم محفوظ بمانند. پیامبر بزرگوار اسلام‌ضمن شمردن برخی از حقوق فرزندان بر والدین‌، مسأله ازدواج را نیز جزو این حقوق شمرده می‌فرماید: "از حقوقی که فرزند بر پدر و مادر دارد سه چیز است‌: 1. نام نیکی برای او انتخاب کند. 2. خواندن و نوشتن به او یاد دهد. 3. چون به سن بلوغ برسد همسری برایش انتخاب کند."(وسائل الشیعه‌، الحر العاملی‌، ج 21، ص 134، مؤسسة آل البیت‌.) والدین که سرد و گرم زندگی را چشیده‌اند و در امر ازدواج و پیچ و خم مسایل آن تجربه‌های بسیاری کسب کرده‌اند، موظفند که هر گونه سهل انگاری و ساده‌نگری به امور مربوط به ازدواج را کنار بگذارند، به مال و ثروت و معیارهای ظاهری چشم ندوزند، فرزندان‌شان را قربانی خواست‌های زودگذر خود ننمایند و با دقتی شایسته معیارهای اصیل اسلامی را در نظر بگیرند و همسر مناسبی برای فرزندان خود انتخاب کنند. ایمان‌، درست‌کاری‌، پرهیزکاری‌، امانت‌داری‌، اخلاق نیکو و... از جمله اوصاف مهم‌ّ همسر شایسته است که باید مورد توجه قرار گیرد. از مسائل مهم‌ّ دیگری که باید والدین در انتخاب همسر برای فرزند خود توجّه داشته باشند مشورت با فرزند است‌، آنان باید نظر فرزندشان را درمورد همسر آینده‌اش جویا شوند، چنان که وقتی حضرت علی‌فاطمة زهرا3 از پیامبر6 خواستگاری نمود، پیامبر نزد فاطمة زهرا3 رفت و نظر او را جویا شد. برخی از پدران با این تصوّر که چون پدر و سرپرست خانواده هستند، خود را مجاز می‌بینند هر تصمیمی که بخواهند بگیرند و عملی سازند. از این رو رضایت و خواسته پسر و دخترشان برای آنان اهمیتی ندارد و هر کس که مورد نظرشان باشد بطور تحمیلی زمینه ازدواج دختر یا پسر خویش را با او فراهم می‌کنند. این نوع ازدواج‌ها معمولاً استوار نمی‌ماند و ثمرات تلخ و زیان‌باری در بر دارند که بر هیچ کس پوشیده نیست‌.(ر.ک‌: حقوق فرزندان‌، در مکتب اهل‌بیت‌، محمد جواد طبسی‌، ص 296ـ7-3، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی‌.)