آیا وقتی که در صحبت‌هایمان به خدا یا معصومین قسم می‌خوریم‌، مرتکب گناه شده‌ایم‌؟

خداوند متعال می‌فرماید: "و لاتجعلوا اللّه عرضة لّأیمـَنکم أن تبرّوا و تتّقوا... لاّ یؤاخذکم اللّه باللّغو فی‌َّ أیمـَنکم ولـَکن یؤاخذکم بما کسبت قلوبکم و اللّه غفور حلیم‌; (بقره‌، 224 و 225) خدا را در معرض سوگندهای خود قرار ندهید! و برای این‌که نیکی کنید، و تقوا پیشه سازید ]سوگند یاد نکنید[... خداوند شما را به خاطر سوگندهایی که بدون توجه یاد می‌کنید مؤاخذه نخواهد کرد، ولی به آن‌چه دل‌های شما کسب کرده ]و سوگندهایی که از روی اراده و اختیار، یاد می‌کنید[ مؤاخذه می‌کند و خداوند آمرزنده و بردبار است‌". از نظر اسلام یاد کردن قسم‌، کار پسندیده‌ای نیست‌; ولی با این حال حرام نمی‌باشد و اگر به خاطر هدف‌های مهم تربیتی و اجتماعی و اصلاحی انجام گیرد، ممکن است واجب یا مستحب گردد. سوگندهایی که به غیر نام خدا باشد (حتی قسم خوردن به نام پیامبراکرم‌و امامان معصوم‌:) و سوگندهایی که برای انجام دادن کار حرام یا مکروه یا ترک واجب و مستحب باشد واجب‌العمل نیست و مخالفت با چنین سوگندهایی کفاره ندارد; ولی چنان‌چه عمل نکردن به سوگند بی‌احترامی به معصومین حساب شود هرچند کفاره ندارد، لکن حرام می‌باشد. برای قسم و سوگند شرایطی در توضیح‌المسائل مراجع محترم تقلید آمده است‌.(برای آگاهی بیشتر ر.ک‌: توضیح‌المسائل مراجع‌، سیدمحمدحسن بنی‌هاشمی خمینی‌، ج 2، ص 555، مسأله 2671، فتاوای حضرت امام خمینی‌;، انتشارات اسلامی‌.)