آیا در قرآن دربارة فرشتگانی که پس از مرگ به سوی انسان می‌آیند و زندگی پس از مرگ‌، توضیحاتی آمده است‌؟ لطفاً به طور کامل بیان فرمایید. کتاب‌

قرآن کریم کلیات را مطرح کرده و بیان جزئیات را بر عهدة پیامبران گرامی اسلام و ائمه اطهار: گذاشته است‌. در روایت‌های زیادی دربارة فرشتگانی که پس از مرگ به سراغ انسان می‌آیند و از او پرسش‌هایی می‌کنند، سخن به میان آمده است‌. در برخی روایات‌، اولین فرشته‌ای که به سراغ انسان می‌آید "رومان‌" نام دارد. نام این فرشته در دعای سوم صحیفه سجادیه‌، در ضمن درود بر ملائکه‌، آمده است‌. پس از رومان ـ که براساس برخی روایات‌، کارش جمع آوری و شمارش اعمال میّت و تشکیل پرونده برای او است ـ دو فرشتة دیگر که در برخی روایات با نام‌های "نکیر" و "منکر" ذکر شده‌اند، برای پرسش از مرده به سراغ او می‌آیند. امام صادق‌فرمود: "هر کس سه چیز را منکر شود، شیعه و پیرو ما نیست‌; معراج پیامبر9، سؤال در قبر و شفاعت ]اولیای خدا در قیامت‌[."(بحارالانوار، علامه مجلسی‌، ج 6، ص 223 / برای آگاهی بیشتر ر.ک‌: سیری در جهان پس از مرگ‌، ص 274 ـ 287) "و من ورائهم برزخ إلی‌َ یوم یبعثون‌; (مؤمنون‌، 100) و پشت سر آنان برزخی است تا روزی که برانگیخته شوند." آیات و روایات بطور روشن دلالت دارد که بعد از زندگی دنیا و قبل از قیامت عالمی وجود دارد بنام "عالم برزخ‌" که روح انسان بعد از مرگ تا برپائی قیامت در آن‌جا زندگی می‌کند. روح انسان بعد از جداشدن از این جسد خاکی در جسم‌های لطیفی قرار می‌گیرد که بسیاری از عوارض ماده را ندارد; و چون از هر نظر شبیه این جسم است به آن "قالب مثالی‌" و یا "بدن مثالی‌" می‌گویند; یعنی بدنی شبیه همین بدن اما نه به کلی مجرد است و نه مادی محض‌.(اقتباس از تفسیر نمونه‌، آیة الله مکارم شیرازی‌، ج 14، ص 322، دارالکتب الاسلامیه‌.) عالم برزخ اختصاص به شهدأ ندارد بلکه همه انسانها (شهدأ و غیرشهدأ) حیات برزخی دارند و تفاوت شهدأ با مردم عادی در نوع حیات است و حیات برزخی آنها غیر از حیات برزخی مردم عادی است‌، حیاتی است در جوار رحمت پروردگار و غرق در نعمتهای الهی و روزیهای بسیار. از روایات استفاده می‌شود که انسانها در برزخ به پنج گروه قابل تقسیمند: الف‌: افرادی که در درجه اعلای از ایمان و کمال هستند این افراد پس از مرگ و پاسخ به سئوالات نکیر و منکر روح آنها در قالب مثالی قرار می‌گیرد و به بهشت برزخی وارد می‌شوند و در آن‌جا در محضر امیرالمؤمنین‌و در بهشت برزخی به انواع نعمتهای الهی متنعم می‌شوند; تا برپا شدن قیامت‌. ب‌: افرادی که مؤمن هستند ولی نه در درجه و کمال گروه قبلی‌، این افراد پس از سئوال و پاسخ در قبر، دری از بهشت (برزخی‌) به سوی قبر آنان باز می‌شود و قبر به مقدار چشم‌انداز، وسیع شده و باغی از باغهای بهشت می‌شود. این گروه در قبرشان متنعم به نعمتهای پروردگارند و همیشه دعایشان این است که خدایا قیامت را برپا نما و نعمتهای بهشتی را که به ما وعده داده‌ای عطا فرما. ج‌: مؤمنین معصیت‌کار که مستحق عذابند، آنها پس از ورود به قبر و سؤال نکیر و منکر و عدم توانایی آنها برای پاسخ دادن‌، فرشتگان با عمودی که در دست دارند بر فرق آنها می‌کوبند و قبرشان پر از آتش می‌شود. و دری از جهنم (برزخی‌) به‌سوی قبر آنان باز می‌شود و قبرشان تبدیل به چاهی از چاههای جهنم می‌گردد و این گروه در قبر معذبند تا وقتی که گناهانشان بخشوده شود. د: کسانی‌که کافر محض هستند، اینها هم همانند مؤمنین معصیت کار در جهنم برزخی معذبند تا برپا شدن قیامت‌; با این تفاوت که عذاب کافر، عذاب عقیده و عمل است و کاهش دهنده عذاب قیامتش نیست‌; ولی عذاب مؤمن گناهکار، عذاب عمل است و باعث پاک شدن او می‌شود و جنبه اصلاحگرانه و رهایشگرانه دارد.(سیری در جهان پس از مرگ‌، حبیب‌الله طاهری‌، ص 328 ـ 330، دفتر انتشارات اسلامی‌، با اندکی اضافات‌.) :'û گروهی که نه اهل ثوابند که مستحق نعمت باشند و نه اهل گناه تا مستحق عذاب گردند این گروه روحشان (در قالب مثالی‌) بصورت بی‌هوش و یله و رها باقی می‌ماند تا برپا شدن قیامت‌.(فروع کافی‌، ج 3، ص 238، باب المسألة فی القبر و من یسأل و من لایسأل‌، نشر دارالاصول / جهت آگاهی بیشتر درباره عالم برزخ ر.ک‌: پیام قرآن‌، آیة‌الله مکارم شیرازی‌، ج 5، ص 443 - 478، نشر مدرسه امیرالمؤمنین‌/ عالم برزخ در چند قدمی ما، محمدی اشتهاردی و...) هنگام مرگ روح انسان از بدن به طور کامل جدا می‌شود و به هنگام رستاخیز، خداوند متعال بار دیگر بدن و استخوان‌های پوسیده و خاک شده را حیات مجدد می‌دهد و روح‌، دوباره به آن بر می‌گردد.(ر.ک‌: پیام قرآن‌، آیة‌الله مکارم شیرازی‌، ج 5، ص 308 ـ 334، مدرسة‌الامام امیرالمؤمنین / تفسیر نمونه‌، آیة‌الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 2، ص 307، دارالکتب الاسلامیة‌.) بعد از عالم برزخ‌، قیامت کبری است که در آن روز به حساب انسان‌ها رسیدگی می‌شود و عده‌ای به بهشت و عده‌ای نیز رهسپار جهنم می‌شوند. در مورد خصوصیات بهشت و جهنم می‌توانید به کتاب "بینش سال سوم دبیرستان‌" درس "سر منزل قافله بشریت‌" مراجعه کنید. توضیح بیشتر در این باره از مجال این پاسخ نامه خارج است و شما می‌توانید به برخی از منابعی که در ذیل معرفی می‌شود، مراجعه کنید. ـ پیام قرآن‌، آیت الله مکارم شیرازی و همکاران‌، ج 5 و 6، مطبوعاتی هدف‌; ـ سیری در جهان پس از مرگ‌، حبیب الله طاهری‌، دفتر انتشارات اسلامی‌; ـ معاد از دیدگاه عقل و شرع‌، محمدباقر شریعتی سبزواری‌، دفتر تبلیغات اسلامی‌