آیا خواندن قرآن از اواسط سورهها نیازی به گفتن "بسم اللّه" دارد یا گفتن "اعوذبالله" کفایت میکند؟ آیا در یک جمع با گفتن "بسم اللّه" به واسطه یک نف

یکی از آداب مستحب و ظاهری تلاوت قرآن، استعاذه و پناه بردن به خداوند متعال در ابتدای قرائت آن است. انسان از خداوند متعال کمک میخواهد تا هنگام تلاوت قرآن، او را از شرّ شیطان محفوظ دارد که بتواند آن طور که سزاوار است، قرآن را بخواند و بدان عمل نماید; همچنین مستحب است قاری قرآن، بعد از استعاذه به خداوند آیات میانی سوره را با "بسم الله..." شروع نماید. امام صادقفرمودند: "دربهای گناه را با "استعاذه" ببندید و دربهای اطاعت را با "تسمیه" "بسم الله الرحمن الرحیم" بگشایید".(بحارالانوار، علامه مجلسی;، ج 92، ص 316، دارالإحیأ التراث العربی، بیروت.) قرآن کریم دربارة تلاوت قرآن میفرماید: "فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْءَانَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَـَنِ الرَّجِیمِ; (نحل، 98) هنگامی که قرآن میخوانی، از شرّ شیطان مطرود شده، به خدا پناه بر". البته باید توجه داشت، منظور از استعاذه به خداوند متعال، تنها ذکر جملة " ئگعوذ بالله من الشیطان الرجیم" نیست; بلکه تخلّق به آن شرط است; یعنی ذکر این جمله باید مقدمه تحقق حالتی در نفس و جان انسان گردد تا انسان بتواند در سایه آن، به خداوند توجه پیدا کند و از هوا و هوس، تعصب، غرور، خودخواهی و خود محوریها پرهیز نماید و به درک و فهم صحیح حقایق قرآن کریم برسد.(ر.ک: آموزش روخوانی قرآن و احادیث قرآنی و آداب قرآن، السادات جواهری، ص 70، چاپخانه بزرگ قرآن کریم / تفسیر نمونه، آیة الله مکارم شیرازی و دیگران، ج 11، ص 396، دارالکتب الاسلامیة.) پیامبر6 در حدیثی که از ایشان نقل شده میفرماید: "هر کار مهمی که بی نام خدا شروع شود، بی فرجام است."(ر.ک: وسائل الشیعه، حر عاملی، ج 7، ص 170، مؤسسه آل البیت.) خواندن قرآن یکی از کارهای با اهمیت است، لذا شایسته است با "بسم اللّه" آغاز شود. منتها اگر قرائت از ابتدای سوره آغاز شود، از آن جا که هر سورهای بسم اللّه دارد، همان بسم اللّه به نیت قرآن و این که جزء سوره است، گفته میشود، و اگر قرائت از اواسط سوره، آغاز شود، بسم اللّه به نیت قرآن و جزء سوره گفته نمیشود. چه از ابتدای سوره، قرائت آغاز شود و چه از اواسط آن، قرائت قرآن صدق میکند، لذا برابر آیة 98 نحل، گفتن "اعوذبالله" شایسته است. هر کس هر کاری را شروع میکند، مستحب است در شروع آن، بسم اللّه بگوید.