آیا از نظر قرآن‌، تنها ایمان آوردن به پروردگار، برای رستگار شدن کافی است‌؟

"ایمان‌، عبارت است از اظهار خضوع و قبول شریعت و آنچه نبی‌اکرم‌آورده و آن اعتقاد و تصدیق قلبی است‌. کسی که بر این صفت باشد، مؤمن و مسلمان است و انجام واجبات را بر خود واجب می‌داند و در آن شک نمی‌کند."( لسان‌العرب‌، ابن‌منظور، ج 1، ص 224، انتشارات داراحیأ التراث العربی‌. ) طبق روایات‌، ایمان دارای سه رکن است که عبارتند از: معرفت به قلب‌، گفتار به زبان و عمل به ارکان‌.( میزان‌الحکمة‌، محمد ری‌شهری‌، ج 1 ص 301، نشر مکتب الاعلام الاسلامی‌. ) در آیات متعددی از قرآن‌، به این امور اشاره شده که در ذیل به چند آیه اشاره می‌کنیم‌: "و جحدوا بها و استیقنتها أنفسهم ظلماً و علوّا;( نمل‌، 14. ) با آنکه دلهایشان بدان یقین داشت‌، از روی ظلم و تکبر آن را انکار کردند." و "فلما جأهم ما عرفوا کفروا به‌;( بقره‌، 189. ) ولی همین که آنچه ]اوصافش‌[ را می‌شناختند بر ایشان آمد، انکارش کردند." این دو آیه می‌فهماند که این اشخاص‌، معرفت و تصدیق به قلب داشتند، ولی چون زبانی به آن اقرار نکردند، کفرشان ثابت است‌. آیة "قالت الأَعراب‌ُ ءَامنّا قل لم‌تؤمنوا و لکن قولوا أَسلمنا و لمایدخل الإِیمَن فی قلوبکم‌; ]برخی از[ بادیه‌نشینان گفتند: "ایمان آوردیم‌" بگو: "ایمان نیاوردید، لیکن بگویید: اسلام آوردیم‌."( حجرات‌، 14. ) و هنوز در دلهای شما ایمان داخل نشده است‌"، تصریح دارد که‌، گرچه بادیه‌نشینان به اسلام اقرار نمودند، ولی چون معرفت و تصدیق قلبی پیدا نکرده بودند، به آنها مؤمن گفته نخواهد شد. در قرآن آیاتی وجود دارد که ایمان همراه با عمل را مثمر ثمر می‌داند، از جمله‌: "إلاّ الذین ءَامنوا و عملوا الصـَلحـَت‌، و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر"( عصر، 3. ) و "وَالذین ءَامنواو عملوالصّلحَت أُولئک اصحاب الجنة‌;( بقره‌، 82. ) بنابراین‌، طبق قرآن‌، ایمان فقط اظهار عشق و علاقه به خدا و سرای دیگر و پیامبر9 نیست‌; بلکه باید برنامه‌های عملی نیز با آن هماهنگ باشد.( (ر.ک‌: کشف‌المراد، علامه حلّی‌، باب ایمان و کفر. ) رستگاری معنای وسیعی دارد که هم پیروزی‌های مادی را شامل می‌شود و هم معنوی را در مورد مؤمنان هر دو بعد منظور است‌. پیروزی و رستگاری دنیوی در آن است که انسان آزاد و سربلند، عزیز و بی نیاز زندگی کند و این امور جز در سایة ایمان امکان‌پذیر نیست و رستگاری آخرت در این است که در جوار رحمت پروردگار، در میان نعمت‌های جاویدان در کنار دوستان شایسته و پاک و در کمال عزت و سربلندی به سر برد.( برای آگاهی بیشتر و تفسیر آیات یاد شده ر.ک‌: تفسیر نمونه‌، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 12، ص 193 ـ 205، دارالکتب الاسلامیة‌. ) در آیات متعددی به راه‌های فلاح و رستگاری اشاره شده که از جمله آن‌، در آیات 1 الی 11 مؤمنون چنین بیان شده است‌: "قد افلح المؤمنون‌...; مؤمنان رستگار شدند، آن‌ها که در نمازشان خشوع دارند و آن‌ها که از لغو و بیهودگی رویگردانند و آن‌ها که زکات را انجام می‌دهند و آن‌ها که دامان خود را از آلودگی به بی‌عفتی حفظ می‌کنند; تنها آمیزش جنسی با همسران و کنیزانشان دارند که در بهره‌گیری از آنان ملامت نمی‌شوند و هر کس غیر این طریق را طلب کند، تجاوزگر است‌، و آن‌ها که امانت‌ها و عهد خود را مراعات می‌کنند و آن‌ها که از نمازها مواظبت می‌نمایند; آری آن‌ها وارثانند که بهشت برین را ارث می‌برند و جاودانه در آن خواهند ماند." و در آیه 77 سوره حج می‌فرماید: "ای کسانی که ایمان آورده‌اید! رکوع کنید و سجود به جا آورید، و پروردگارتان را عبادت کنید و کار نیک انجام دهید، شاید رستگار شوید." و در آیة 189 سوره بقره می‌فرماید: "... و تقوا پیشه کنید، تا رستگار شوید." و در آیه 10 سوره جمعه می‌فرماید: "و هنگامی که نماز ]جمعه‌[ پایان گرفت ]شما آزادید[ در زمین پراکنده شوید و از فضل خدا بطلبید و خدا را بسیار یاد کنید، شاید رستگار شوید." و نیز بنگرید: آیات 9 سوره شمس و 14 سوره اعلی و... بنابراین ایمان تنها برای رستگاری کافی نیست‌، بلکه باید عمل به دستورات الهی همراه باشد تا انسان خوشبخت و رستگار شود.