آیاتی که سجده واجب دارند دلیل تأکید بر سجده نمودن چیست و آیا در مواردی می‌توان سجده نکرد؟ آیا می‌شود هنگام رسیدن به آن آیات‌، از تلاوت آن‌ه

الف‌) مهم‌ترین علتی که برای سجده در چهار سورة سجده‌دار می‌توان ذکر کرد، سنت اهل بیت عصمت و طهارت‌: است‌; یعنی روایاتی که از امامان معصوم‌: صادر شده‌است‌. در کتاب وسائل‌الشیعه‌، ج 4، ص 880، باب 42، حدیث 2 به سند ابی‌بصیر از حضرت امام‌صادق‌روایت شده که فرمود: اگر چیزی از آیات عزایم چهارگانه (آیات سجده‌دار در چهار سورة علق‌، نجم‌، تنزیل سجده‌، حم سجده‌) خوانده شد و تو آن را شنیدی‌، بی‌درنگ سجده کن‌; در هر حال که باشی‌; چه بدون وضو، چه جُنُب و چه زنی که در حال بی‌نمازی (حیض‌) است‌; امّا در سایر آیات سجده‌دار قرآن (غیر از چهار سورة مذکور) اختیار داری سجده کنی یا نکنی‌. از این حدیث شریف نکات ذیل به دست می‌آید: 1. بعد از تلاوت یا شنیدن آیات سجده دارِ واجب‌، امر به سجده شده و فوراً باید سجده کرد; 2. در سجده‌های واجب (آیات سجده‌دار) داشتن وضو، جنب نبودن ـ حایض نبودن زن شرط نیست‌; و هیچ امری مانع از لزوم سجده کردن نمی‌تواند باشد. 3. در سجده در آیات سجده‌دارِ غیر از چهار سورة مذکور، مستحب است و انسان می‌تواند آن‌را انجام دهد یا ترک کند. بنابراین‌، یکی از مهم‌ترین حکمت‌های حصر سجده واجب در این چهار آیه‌، تعبد است‌. البته تذکر این نکته لازم است که آیه ها و سوره‌های قرآن دارای حقایق‌، صورت‌های غیبی و ویژگی‌هایی هستند که برای انسان‌ها در این دنیا قابل مشاهده نیست‌، اما این ویژگی‌های مخصوص‌، موجب آثار و احکام خاص برای آیات می‌شود که یک نمونه آن لزوم سجده در آیات چهار گانه فوق می‌باشد ب‌) صرف نظر کردن از تلاوت آیات مزبور منعی ندارد و انسان می‌تواند در هنگام قرائت کل سوره‌، آیات مذکور را نخواند، البته به همان اندازه از ثواب قرائت و آثار آن آیه (که برای ما نامعلوم است‌) محروم می‌شود، و اگر در جایی نخواندن آیه سجده دار به منزله توهین به قرآن و سبک شمردن آن تلقی شود و یا به معنای نفی‌ِ آیه مذکور از قرآن باشد لازم است از این امر اجتناب کرده و آیه را قرائت نمود.