چگونه میتوانیم نظر خدا را در مورد کاری قبل از انجام آن بدانیم؟ مثلاً آیا در صورت تحقق آن کار، به هدف میرسیم یا نه؟ و یا این که آیا ثواب م
در ابتدأ تذکر این نکته لازم است که ملاک ثواب بردن، به هدف رسیدن نیست. ثواب بردن منوط به انجام وظیفه و داشتن نیت خالص برای خدا در کار]ها[ میباشد، در این صورت حتی اگر شخص به هدف نیز نرسد از پاداش الهی بهرهمند میشود. اما سؤال شما پرسشگر گرامی دو احتمال میتواند داشته باشد: یکی در مورد اطلاع انسان از عاقبت دنیوی کارهای خودش، مثلاً این که انسان قبل از انجام معامله و تجارت، چگونه از آینده آن و میزان سود و ضررمالی آن مطلع شود؟ در این موارد باید گفت که هیچ کس چنین علم و دانشی ندارد، زیرا خداوند علم غیب را مختص به خود کرده است و تنها کسانی را که او بخواهد (مثل پیامبران و اولیأ) و هر زمانی که او اراده کند از علم غیب مطلع میکند. خداوند میفرماید: "قُل...وَلَوْ کُنتُ أَعْلَمُ الْغَیْبَ لاَ سْتَکْثَرْتُ مِنَ الْخَیْرِ وَمَا مَسَّنِیَ السُّوَّء;(اعراف،188) ]ای پیامبر ما[ بگو ]از طرف خودم و بدون اراده خدا از غیب خبر ندارم[ و اگر از غیب با خبر بودم سود فراوانی برای خود فراهم میکردم و هیچ بدی به من نمیرسید." احتمال دوم در سؤال شما این است که اطلاع از آثار و عاقبتِ اخروی و معنوی کارها (چه دنیوی و چه اخروی) منظور نظر شما باشد. در این صورت ـ در مسائل کلی ـ دانستن نظر خدا همان دانش فقه و اخلاق اسلامی میباشد که وظیفه عملی هر شخصی را در ارتباط با خدا و انسانها و جهان پیرامونش معین میکند. یعنی، انجام وظیفه طبق دستورات اسلام، ما را به آنچه مورد نظر خداست میرساند. در بخشی از مسائل روزمره زندگی و جزئیات آن نیز میتوان نظر خدا را با همین دو دانش فوق دریافت کرد اما برای بخشی دیگر از آن در قرآن به یک قانون کلی اشاره شده است و اینجا هم مورد استفاده قرار میگیرد: "إِن تَتَّقُواْ اللَّهَ یَجْعَل لَّکُمْ فُرْقَانًا;(انفال،29) اگر پرهیزکاری پیشه کنید خداوند قدرت تشخیص ]حق و باطل، صحیح و ناصحیح[ را به شما عنایت میکند" یعنی اگر انسان به دستورات خدا ـ در جاهایی که معلوم است ـ عمل کند و مواظب باشد در آن موارد مخالفتِ خدا را نکند خداوند به او قدرت و روشنبینیای عطا میکند که میتواند در سایر موارد نیز نظر خدا را تشخیص دهد و بوی خوب یا بدِ عمل را استشمام کند. همچنین دعاهای فراوانی از ائمه وجود دارد که در آنها از خدا درخواست بصیرت در دین شده است و به ما نیز سفارش کردهاند که این دعاها را بخوانیم، از این راه نیز میتوان ـ تا حدی ـ به قدرت تشخیص حق از باطل رسید.
اضافه کردن دیدگاه جدید