در قرآن کریم دو سجده هست‌: واجب و مندوب‌. چرا این سجده‌ها در قرآن وجود دارد؟ چرا بعضی واجب و برخی مستحب است‌؟ و این سجده‌ها بیانگر چه چیزی ه

مهم‌ترین علتی که برای سجده در چهار سورة سجده‌دار می‌توان ذکر کرد، سنت اهل بیت عصمت و طهارت‌: است‌; یعنی روایاتی که از امامان معصوم‌: صادر شده‌است‌. الف‌) در کتاب وسائل‌الشیعه‌، ج 4، ص 880، باب 42، حدیث 2 به سند ابی‌بصیر از حضرت امام‌صادق‌روایت شده که فرمود: اگر چیزی از آیات عزایم چهارگانه (آیات سجده‌دار در چهار سورة علق‌، نجم‌، تنزیل سجده‌، حم سجده‌) خوانده شد و تو آن را شنیدی‌، بی‌درنگ سجده کن‌; در هر حال که باشی‌; چه بدون وضو، چه جُنُب و چه زنی که در حال بی‌نمازی (حیض‌) است‌; امّا در سایر آیات سجده‌دار قرآن (غیر از چهار سورة مذکور) اختیار داری سجده کنی یا نکنی‌. از این حدیث شریف نکات ذیل به دست می‌آید: 1. بعد از تلاوت یا شنیدن آیات سجده دارِ واجب‌، امر به سجده شده و فوراً باید سجده کرد; 2. در سجده‌های واجب (آیات سجده‌دار) داشتن وضو، جنب نبودن ـ حایض نبودن زن شرط نیست‌; 3. سجده در آیات سجده‌دارِ غیر از چهار سورة مذکور، مستحب است و انسان می‌تواند آن‌را انجام دهد یا ترک کند. ب‌) در کتاب خصال شیخ صدوق‌; ج 1، ص 231، حدیث 111، از حضرت امام صادق‌روایت شده که‌: سوره‌های عزیمه‌، آنها که سجده واجب دارند، چهار سوره است‌: "علق‌"، "والنّجم‌"، "تنزیل سجده‌"، "حم سجده‌" پس یکی از مهم‌ترین حکمت‌های حصر سجده واجب در این چهار آیه‌، تعبد است‌. بنابراین تقسیم آیات سجده‌دار قرآن به واجب و مستحب‌، براساس روایات امامان معصوم‌: است‌. از آن‌جا که سجده بیانگر نهایت خضوع در برابر معبود است‌، از آیات سجده استفاده می‌شود که‌: تنها باید در برابر خداوند متعال سجده نمود، "لاتَسجُدوا لِلشَّمس‌ِ و لا لِلقَمَرِ...; (فصلت‌، 37) برای خورشید و ماه سجده نکنید..."; چون تنها خداوند معبود است‌. آیات سجده‌، پرستش و سجده در برابر بت‌ها و معبودان باطلی که مشرکان برگزیده بودند، نفی می‌کند.