راه زیاد شدن رزق و روزی و سعة در زندگی چیست‌؟

از آیات قرآن کریم استفاده می‌شود که توسعه و تنگی روزی به دست خداست‌; چنان که می‌فرماید: "إن‌ّ ربّک یَبسط الرّزق‌َ لِمَن یَشأ و یَقدر إنّه کان بِعبادِه خبیراً بصیراً" (اسرأ،30); بنابراین هر چند اراده و کوشش انسان در زیاد شدن رزق و روزی مؤثر است‌; "لیس‌َ للانسـَن‌َ الاّ ما سَعی‌َ" (نجم‌، 39) ولی اینها "جزءالعلة‌" و یا از آن هم کمتر به حساب می‌آیند; زیرا اراده و عمل انسان در به دست آمدن رزق و روزی یکی از صدها شرایط است که تمامی اسباب و شرایط به او منتهی می‌شود، و اوست که بر اساس علم و حکمتش روزی را بین بندگان تقسیم می‌کند; چنانکه می‌فرماید: "أهم یقسمون رحمت ربّک نحن قسمنا بینهم معیشتهم فی الحیوَة الدّنیا; (زخرف‌، 32) آیا آنان رحمت پروردگارت را تقسیم می‌کنند؟! ما معیشت آنها را در حیات زندگی در میانشان تقسیم کردیم‌." همان گونه که بیان کردیم‌، خواست خداوند متعال "یرزق من یشأ" جزافی نیست‌; بلکه گشایش و تنگی روزی نیز، روی عللی است که خدا به بندگان دانا و به صلاح آنان آگاه‌تر است‌. به بعضی افراد به جهت برخی اعمالشان روزی فراوان و به بعضی به سبب عمل‌هایشان (مانند تنبلی‌، قطع رحم و...) روزی کمتر می‌دهد. برخی را جهت آزمایش‌، روزی فراوان عطا می‌کند و در کار و زندگیشان گشایش می‌دهد و برخی را جهت آزمایش‌، روزی کم می‌دهد و... .(اقتباس از: قاموس قرآن‌، سید علی‌اکبر قرشی‌، ج 3، ص 82ـ86، دارالکتب‌الاسلامیة‌، با اندکی اضافات‌.) برخی از سوره‌هایی که در روایات اسلامی برای زیاد شدن رزق و روزی توصیه شده عبارتند از: 1. سورة واقعه‌; امام صادق‌7 می‌فرماید: "کسی که هر شب سوره واقعه را بخواند....در دنیا سختی‌، فقر، نیازمندی و آفتی از آفت دنیا را نمی‌بیند و از دوستان حضرت علی‌7 می‌شود..."(ر.ک‌: وسائل الشیعه‌، شیخ حر عاملی‌، ج 6، ص 112، مؤسسه آل البیت‌، قم‌.) 2. سوره همزه‌; امام صادق‌7 می‌فرماید: "هر کس سوره همزه را در نمازی واجب بخواند فقر از او دور می‌شود و روزی بر او روی می‌آورد..."(ر.ک‌: وسائل الشیعه‌، همان‌، ص 150.) 3. لیل‌; پیامبر اکرم‌9 می‌فرماید: هر کس سوره لیل را بخواند خداوند آن قدر به او عطا می‌کند تا راضی شود و او را به سختی نیندازد و برایش آسان می‌گیرد"(ر.ک‌: مصباح الکفعمی‌، عاملی کفعمی‌، ص 444، انتشارات رضی‌، قم‌.) 4. مزمل‌; رسول اکرم‌9 می‌فرماید: "هر کس سوره مزمل را بخواند در دنیا و آخرت سختی از او برداشته یم شود".(ر.ک‌: مستدرک الوسائل‌، محدث نوری‌، ج 4، ص 354، مؤسسه آل البیت‌، قم‌.) 5. ذاریات‌; امام صادق‌7 می‌فرماید: "هر کس سوره ذاریات را روز یا شب بخواند، خداوند وضع زندگی او را اصلاح می‌کند و روزی فراوانی برایش می‌دهد..."(ر.ک‌: اعلام الدین‌، دیلمی‌، ص 377، مؤسسه آل البیت‌، قم‌.) 6. ممتحنه‌; امام سجاد7 می‌فرماید: "هر کس سوره ممتحنه را در نمازهای واجب و مستحبی بخواند خداوند....فقر و دیوانگی را بر او و فرزندانش دور می‌کند". و همچنین سوره‌های نجم‌، ابراهیم و... برای توسعه در رزق توصیه شده است‌. البته باید توجه داشت که برای به دست آوردن روزی و مال و ثروت مشروع انسان نباید از تلاش و کوشش غافل شود و عوامل مختلف دیگر مانند علم و آگاهی نسبت به تجارت و امور مربوط به آن‌، مشورت و تدبیر و... در امر به دست آوردن روزی و بهبود وضع معیشتی و مادی بسیار مؤثر است‌.(ر.ک‌: وسائل الشیعه‌، همان‌، ص 143; ثواب قرائت سوره‌های قرآن‌، رضا بزاز بنایی‌، انتشارات حضرت معصومه‌3.)