پرسش: در عصر جاهلیت‌، مهمترین مسائل فرهنگی که مردم انجام می‌دادند چه بود؟

در عصر جاهلی‌، گذشته از مسائل فرهنگی مثبت از قبیل روحیة سلحشوری و مهمان نوازی‌، مسائل فرهنگ جاهلی و منفی نیز در بین آن‌هارایج بود که برخی از نمونه‌های آن عبارتند از: 1. در عصر جاهلیت‌، معمول بود که بعضی از کودکان را به عنوان فرزند خود انتخاب می‌کردند و آن را پسر خود می‌خواندند و به دنبال این نامگذاری تمام حقوقی را که یک پسر از پدر داشت‌، برای او قائل می‌شدند; مثلاً از پدر خوانده‌اش ارث می‌بردو پدرخوانده نیز وارث او می‌شد و یا تحریم زن پدر یا همسر فرزند در مورد آن‌ها حاکم بود، اسلام این مقررات غیر منطقی و خرافی را به شدت نفی کرد: "وما جَعَل‌َ اَدعِیأَکُم اَبنأَکُم‌; (احزاب‌، 4) و ]نیز[ فرزند خوانده‌های شما را فرزند حقیقی قرار نداده است‌". 2. ظهار; آن‌ها هنگامی که از همسر خود ناراحت می‌شدند و می‌خواستند نسبت به او اظهار تنفر کنند، به او می‌گفتند: "انت علی کظهر امی‌; تو نسبت به من مانند پشت مادر منی‌"! و با این گفته او را به منزلة مادر خود می‌پنداشتند و این سخن را به منزله طلاق قرار می‌دادند! قرآن کریم‌، در آیة 4 سورة احزاب این فرهنگ غلط را مورد نکوهش قرار داده است‌. 3. زنده به گور کردن دختران‌، زن در میان آنان‌، به صورت کالایی خرید و فروش می‌شد، غالباً از ترس قحطی و ترس از آلودگی‌، دختران خود را از روز اول تولد، سر می‌بریدند و یا از بالای کوه بلند به دره عمیقی پرتاب می‌کردند: (تکویر، 8) 4. آن‌ها بر پاره‌ای از حیوانات‌، به جهتی از جهات علامت و نامی گذارده‌، و خوردن گوشت آن را ممنوع می‌ساختند و یا حتی خوردن شیر و چیدن پشم و سوار شدن بر پشت آن‌ها را ممنوع می‌کردند: (مائده‌، 103)( ر.ک‌: تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 5، ص 102; ج 11، ص 282; ج 21، ص 195; ج 22، 54، دارالکتب الاسلامیة / فروغ ابدیت‌، آیت اللّه جعفر سبحانی‌، ج 1، ص 46 ـ 60، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی‌. )